İstanbul 2010’dan Eminönü Bölgesi için Mimari Açılım
Binlerce yıllık geçmişiyle, İstanbul’un kültürel mirası açısından özel öneme
sahip Eminönü bölgesi, Kapalıçarşı ve tarihi hanlar, İstanbul 2010 Avrupa
Kültür Başkenti Ajansı projesi ile ele alınıyor. Bölgedeki zengin
potansiyelin hayata geçirilmesi amacıyla başlatılan “Made in/Guide for
Kapalıçarşı” projesi kapsamındaki ilk uluslararası katılımlı çalışma,
“Tarihi Hanlar, Kapalıçarşı ve Yaya Bölgeleri Uluslararası Mimarlık
Atölyesi”, 12–16 Haziran tarihleri arasında gerçekleştirildi.
Almanya Siegen Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul Ticaret
Üniversitesi Mimarlık Bölümü öğrencilerinin katıldığı atölye çalışmalarının
sonuçları ve projeler, 16 Haziran’da İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti
Ajansı’nda yapılan sunumla sergilendi.
Farklı üniversitelerden öğrencileri buluşturan atölye çalışmalarında, bugün
hala bölge ekonomisinde odak noktaları olan Tarihi Hanlar ve Kapalıçarşı bölgesi
ile bunları birbirine bağlayan, binlerce yıllık ulaşım alanları, yaya
güzergahları ile kamu alanları konu alındı. Bölgenin geçmişten bugüne süreklilik
gösteren örüntüleri incelendi; küçük üretimin, ticaretin gelecekteki konumu,
bunların esnek yapısının kent için sunduğu yenilikler ve dinamizm
değerlendirildi. Kapalıçarşı’nın mutfağı konumunda olan hanların durumu dikkate
alınarak, bölgedeki grift yapı ve ilişkileri de araştırıldı; hanlar için
sürdürülebilir açılımlar oluşturulmasına çalışıldı.
Tarihi Yarımada’daki kamu projelerinin uluslararası bir ortamda ele alınması
hedefiyle yola çıkılan projede, yerel deneyimlerle uluslararası deneyimlerin
karşılaştırılmasına da önem verildi. Bu doğrultuda, çalışmanın bir diğer
ayağını, öğrencilerin sahada gözlem yapmalarını sağlayan “Yerel Tasarım
Atölyesi” oluşturdu. Mimar adayları bu atölyede, bölgedeki mimari
çalışmaların, burada çalışan, yaşayan insanların ihtiyaçları doğrultusunda
şekillendirilmesine çalıştı.
Atölye çalışmalarını yöneten öğretim görevlileri ise, şu isimlerden oluştu;
Prof. Dr. Ulrich Exner (Siegen Üniversitesi Dekanı-Mimar), Prof. Dr. Işık
Aydemir (İstanbul Ticaret Üniversitesi), Yard. Doç. Dr. Ebru Erdönmez (Yıldız
Teknik Üniversitesi ), Y. Mimar Aslı Kıyak İngin, Y. Mimar Ebru Omay, Y. Mimar
Dietrich Pressel ve Petra Klein (Siegen Üniversitesi). Eminönü
Belediyesi, Kapalıçarşı Esnaflar Derneği, İnsan Yerleşimleri Derneği tarafından
da desteklenen ve İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti projesi kapsamında
gerçekleştirilecek mahalle iyileştirme projelerinden biri olan çalışma,
önümüzdeki dönemlerde uygulanma fırsatı kazanacak.