Karaköy'den Tepebaşı'na kadar uzanan ve dünyadaki en eski üçüncü metro sayılan 'Tünel'den tam 128 yıl sonra,İstanbul yine benzer bir sisteme kavuşuyor. İçinde 'füniküler sistem' aracılığıyla yolcu taşınacak olan yeni tünelin kazı çalışmaları tamamlandı. Yeni tünel, Taksim ile Kabataş'ı birbirine bağlayacak.
Bir ucu Kabataş diğeri ise Taksim'de başlatılan ve günde 60 santimlik 'hızla' ilerleyen kazılar, bu hafta sonunda, yerin 40 metre altında birleşti.
Levent'ten Esenler'e...
Taksim-Kabataş Tüneli'nde yapılan kazı çalışmalarının sıfır hatayla tamamlandığı, gerekli elektronik aksamının da yerleştirilmesinin ardından, altı ay sonra bu hatta yolcu taşınmaya başlanacağı belirtildi. Hatta yolcu taşıması başlandığında Sirkeci-Kabataş cadde tramvayıyla birlikte İstanbullular tek biletle Levent'ten Esenler veya Atatürk Havalimanı'na raylı sistemle yolculuk yapabilecek.
Depremde buraya sığının!
Kazısı bu yıl Taksim Meydanı'nda The Marmara Oteli'nin önündeki eski havuzda başlayan tünel, AKM Otoparkı, Gümüşsuyu, Alman Konsolosluğu ve Setüstü'nün altından dolaşarak Kabataş'a iniyor. Kabataş İstasyonu su seviyesinin 11 metre altında, Taksim İstasyonu ise 63 metre üstünde. Tünelin toplam uzunluğu 640 metre ve yüzde 22.19 eğimi bulunuyor. Peron boyu 40 metre olan tünelde trenin katedeceği yol uzunluğu 558 metre.
Kabataş İstasyonu'nun yedi metre üstünde Setüstü evleri bulunması nedeniyle inşaat çalışmasında geniş bir alanda beton püskürtme yapılarak evlerdeki zemin kayması önlendi. Tünelin dayanıklılığını vurgulamak isteyen teknik ekip ise 'Eğer deprem anında güvenli olmak istiyorsanız tünele girin' sloganını kullanıyor.
Benzerleri İsviçre'de de var
Yapı Merkezi İnşaat ve Sanayii A.Ş.-Doppelmayr Tramways Ltd. Konsorsiyumu tarafından inşa edilen Taksim-Kabataş Tüneli'nin benzerlerinden son olarak İsviçre'de 2002 yılında sekiz adet yapıldığı belirtildi.
Toplam bedeli 45 trilyon olan tünelde, yaklaşık iki dakikada bir sefer yapılacak. Yolculuk 110 saniye sürecek. Saatte 15 bin yolcu taşıyacak olan tünel, İstanbul'daki raylı sistemlerin bütünleşmesi ve deniz yolculuğunun toplu taşımadaki oranının artırılması açısından önemli rol üstlenecek.
Tam düğüm noktasında
Taksim-Kabataş Tüneli, Taksim'den 4. Levent'e uzanan metroyu Kabataş-Sikreci cadde tramvayı aracılığıyla Sirkeci-Zeytinburnu, Zeytinburnu- Havalimanı, Aksaray-Esenler hafif metrolarıyla birleştirecek. Bu sayede 4. Levent-Havalimanı ya da 4. Levent-Otogar arasında kesintisiz raylı sistem ağının kurulmasını sağlayacak.
Kabataş Vapur İskelesi ve Kabataş Deniz Otobüsü Terminali'yle birlikte bir aktarma merkezine dönecek olan tünelin, Beşiktaş, Karaköy, Eminönü iskelelerinin ve Gümüşsuyu'ndaki trafik yükünü azaltması bekleniyor.
'Füniküler sistem' nedir?
'Füniküler' sözcüğü, Fransızca 'funiculaire'den geliyor. Engebeli arazilerde, dağlarda kablo yardımıyla çekilen raylı sistemler için kullanılıyor.
Ulaşımdaki adı 'Füniküler Sistem' olan yeni tünel, çekme ve germe halatlarıyla birbirine bağlanan iki trenle çalışıyor. Alt istasyonda germe halatı bulunurken, elektrikli motorla çalışan bir makarayla çekme halatı vagonları çekiyor. Böylece araçlar, hat boyunca belirlenen sınırlar içinde hareket ediyor. Füniküler sistemin istasyonlarında tek hat, trenlerin geçiş yapacağı orta noktasında iki hat bulunuyor.
Türkiye bu sistemle 1875 yılında Sultan Abdülaziz'in Karaköy-Tepebaşı arasında yaptırdığı 'Tünel' ile tanışmıştı. Bu 601 metrelik yeraltı hattı, 1860'ta Londra'da yapılan ilk metronun ardından Avrupa'nın ikinci, dünyanın üçüncü metrosu olmuştu.