İstanbul'un 'Can Damarı'na Hançer



AKP hükümeti, Boğaz'a üçüncü köprünün, İstanbul'un elinde kalan son ormanlık bölge olan Sarıyer Yenimahalle - Sütlüce Acartabya arasında inşa edilmesi için düğmeye bastı. Malezyalı bir şirket, üçüncü köprüye talip oldu.

Malezyalı Markmore SDN BHD - Seloga Jaya SDN BHD ortak girişiminin yapımına talip olduğu ve AKP hükümetinin ilk vizeyi verdiği İstanbul Boğazı'na 3. köprü projesi için belirlenen Sarıyer Yenimahalle - Sütlüce Acartabya güzergâhı büyük tepkiye neden oldu.
Girişim grubu, opsiyonlu teklifini 30 Eylül 2003'te sundu. Bayındırlık ve İskân Bakanı Zeki Ergezen imzasıyla 6 Ekim 2003'te girişim grubuna gönderilen niyet mektubunda da, teklifin beşinci opsiyonunun seçildiği bildirildi. Ancak, "projenin finansmanının girişim grubu tarafından sağlanması, 45 gün içinde detaylı teklifin sunulması ve projenin Türk kanunlarına tabi tutulması" şart koşuldu. Malezya Maliye Bakanlığı da, 11 Aralık 2003'te Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Ergezen'e ön finansman teklifini sundu.
Üçüncü köprü için başlatılan bu süreçte seçilen yerse, İstanbul'un kuzeydeki en büyük ormanlık alanından geçeceği için büyük tepkiye yol açtı. Yer seçimi için "Cinayet" tanımlaması yapan Orman Mühendisleri Odası Başkanı Salih Sönmezışık, İstanbul'un can damarı Sarıyer'deki orman alanlarının talan edileceğini söyledi. İstanbul'un elinde kalan son ormanların da bu bölgede olduğunu kaydeden Sönmezışık, şöyle konuştu:

Tarihi doku yok olacak
"İkinci köprü zamanında ormanların yüzde 45'i bitirildi. Üçüncü köprü yapılırsa kuzeyde kalan son ormanların tamamı bitecek. Köprüyle birlikte bölgede bir cazibe merkezi yaratılacak. Yan yollar, tesisler ve yeni yatırımlarla tarihi doku yıpratılacak. Bundan derhal vazgeçilmeli. Üçüncü köprü yapılsa bile trafik problemine çözüm olmaz. Hem amacına ulaşmayacak hem de doğal, kültürel, tarihi tüm değerleri yok edecek. Köprü yerine tüp geçit ya da raylı sisteme geçilmesi gerek. Köprü araçları geçirir, insanları değil. Bizim korkumuz vardı. Bu da oldubittiye getirilecek."

Mimarlar da karşı
Mimarlar Odası Genel Sekreteri Necip Mutlu da, üçüncü köprüye karşı olduklarını vurguladı. Mutlu, şunları söyledi: "Söz konusu yer kuzeydeki çevre yollarıyla birlikte dokuyu bozacak. Daha önce Arnavutköy söz konusuydu, şimdi daha kuzeye alıyorlar. Kuzeye alınması ciddi tehlike. Ormanlık alanların talan edilmesi ve kaçak yapılaşma anlamına geliyor. Ayrıca otoyol bağlantısı sorunu yaşanacak. Kesinlikle sakıncalı. Üçüncü köprüyle İstanbul'un tarihi yapısı bozulacak."

Trafiğe çözüm değil sorun

Şehir Planlamacıları Odası İstanbul Şube Sekreteri Ali Rıza Murhan ise 1 / 50.000 ölçekli metropolitan alt bölge raporuyla ortaya çıkan bilimsel gerçekler ışığında yeni köprü yapılmasının çok anlamsız olduğunu söyledi. Üçüncü köprünün çözümden öte sorunlar ortaya çıkaracağını vurgulayan Murhan, "Tüp tünelin temeli atıldı. Bu hızlandırılarak raylı sisteme entegre olacak deniz ve karayolu sistemiyle sorunun çözülmesi gerekiyor" dedi.
Boğaz köprüsünün ulaşım sorununun sadece küçük bir bölümünü oluşturduğunu dile getiren Murhan, şöyle konuştu: "Bakırköy, Mecidiyeköy ve Eminönü trafikle boğuşuyor. Köprünün bu sorun için çözüm olması söz konusu değil. İstanbul'un araç altyapısı çok kötü. Birçok bölgeden tek araç bile geçemiyor. Araçtan arındırma ve raylı sistemlerle trafiğe çözüm oluşturulabilir. Ne kadar köprü yaparsanız, bu merkezlere o kadar çok aracın yığılmasına neden olursunuz. Esas olan araçları değil, insanları ulaştırmak."

İşte Malezyalı şirket...

Üçüncü Boğaz geçişi için talip olan Ortak Girişim Grubu'nda yer alan Seloga Jaya SDN BHD Joint Venture, Malezya'da inşaat sektöründe faaliyet gösteren SHB Holding'in bünyesinde yer alıyor. Bugüne kadar toplam 10 milyar Malezya ringgit'i (1 dolar = 3.8 Malezya ringgit'i) tutarında iş yapmış olan holding, genellikle ana kontratçı olarak iş alıyor.
Firmanın yaptığı işler arasında üniversite kampusları, iş ve alışveriş merkezleri, oteller ve spor kompleksleri bulunuyor. Şirketin emlak yatırımlarıyla ilgili faaliyetlerini yürüten firmanın ismiyse SPB ve halka arz edilen bu şirket 1.8 milyar Malezya ringgit'i piyasa değerine sahip. Grup, aynı zamanda yüksek kaliteli ahşap modül ve inşaat malzemesi üretimi de yapıyor, bu ürünlerini kendi işlerinde kullanmanın yanı sıra, deniz aşırı ülkelerdeki müşterilerine gönderiyor.