Türkiye, Haliç Köprüsü projesiyle ilgili iki, kentin geneliyle ilgili altı ay içinde dünya mirasını koruyan planlarını UNESCO'ya sunmak zorunda. İstanbul S.O.S. Girişimi, bir an önce harekete geçmesini istedikleri yetkilileri uyarmak için sokak eylemlerine başlayacak.
İstanbul, Tehlike Altındaki Dünya Miras Listesi'ne alınma riskiyle karşı karşıya. UNESCO Dünya Miras Komitesi, Haliç Metro Köprüsü'yle ilgili alternatif projelerin hazırlanması için Türkiye'ye 15 Ekim'e kadar süre verdi. İstanbul S.O.S. Girişimi bugün düzenlediği basın toplantısıyla bu riske dikkat çekti.
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi'ndeki basın toplantısında, akademisyenler, sivil toplum kuruluşları, odalar, uzmanlar ve bireylerin katkılarıyla oluşan İstanbul S.O.S. Girişimi, yetkililere seslendi: "Geçmişe ağlayacak vaktimiz kalmadı. Bir an önce proje düzeltilmeli."
Konuşmacılardan İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Mimarlık Fakültesi'nden Prof. Dr. Zeynep Ahunbay, "Brezilya'daki 34. Dünya Miras Komitesi toplantısında, Türkiye uyarıldı. Verilen sözler tutulmuyor" dedi.
"Boynuzlu köprü" diye bilinen Haliç Metro Geçiş Köprüsü ile ilgili yetkilileri beş yıl önce uyaran yazılarını yetkililerin dikkate almadıklarını söyleyen Ahunbay, "Bu yapı, Haliç'e büyük zarar verecek. Askıları ve ayakları çok yüksek. Süleymaniye Camisi yanında alçak kalıyor. Bütün silueti değiştirebilecek bir yapı" dedi.
Bu tür projelerin kamuoyuyla, şehir planlamacılarıyla paylaşılması gerektiğini dile getiren Ahunbay, şöyle devam etti:
"Şeffaf ve tarafsız değiller. Bizim bile tesadüfen haberimiz oldu. Yetkililer, tüm İstanbulluları sürece dahil etmek için resmi bir açıklama yapmak zorundadır."
Müzisyen ve mimar Nejat Yavaşoğulları da "Ülkeyi yönetenler, bunlardan bahsettiğimizde 'bize plan değil pilav lazım', 'millet açlıktan ölüyor, siz neden bahsediyorsunuz' diyerek, kimseye sormadan paldır kültür yapılar dikiyorlar" diye konuştu.
Yavaşoğulları, Garipçe'de yapılması planlanan 3. köprüyle ilgili ise şunları söyledi:
"3. köprü önce Arnavutköy'e yapılacaktı. Kadir Topbaş seçilmeden önce 'Biz gelirsek köprü yapılmayacak' demişti. Ama köprü yapılıyor ve bir milyon ağaç kesilecek."
Yavaşoğulları, girişim olarak 1 Eylül'den itibaren sokak eylemlerine başlayacaklarını da duyurdu.
UNESCO'dan Türkiye'ye ödevler
Komite, temmuz sonundaki toplantısında Türkiye'nin şu şartları yerine getirmesini istemişti:
-Marmaray ve 3. köprüyle ilgili açıklayıcı belgeler ve etki değerlendirme raporlarının hazırlanması,
-Haliç köprüsüyle ilgili, Süleymaniye Camisinin konumu ve tarihi yarımadanın genel silueti başta olmak çevre etki değerlendirme raporunun hazırlanması. Alternatif çözümleri ve bunların değerlendirmelerini de içeren sonuçların 15 Ekim 2010'a kadar sağlanması,
-Kapsamlı yönetim planının kabul edilmesi,
-Kentsel dönüşüm projeleri de dahil, ulaşım ve diğer altyapı projelerini kapsayan tüm büyük ölçekli projelerde sıkı bir "miras etki değerlendirmesi" sürecinin tatbik edilmesi,
-Osmanlı tarzı ahşap evler ile Teodosyus Surları'nın korunması ve bunların rehabilitasyonu için program kabul edilmesi,
-Yukarıdaki hususlar hakkındaki ayrıntılı bir raporun 2011'deki oturumda incelenmek üzere 1 Şubat 2011 tarihine kadar Dünya Mirası Merkezine ulaştırılması. (BT)