İTÜ İnşaat Mühendisliği öğretim üyesi Prof. Dr. Gülten Gülay
ve ekibi, bir binanın depreme dayanıklılığını bir saatte ve yüzde 90 doğruluk
oranıyla tespit eden P25 yöntemini geliştirdi. İstanbul'da
resmi olmayan kayıtlara göre, 1 milyonu 1999 Marmara depreminden önce yapılmış 1
milyon 200 bin bina bulunuyor. İstanbul'da beklenen olası bir depremde ise bu
binaların çoğunun yıkılacağı hesaplanarak facia senaryoları yazılıyor. Binaların
dayanıklılık kontrollerinin yapılması ise hem çok vakit alıyor, hem de yüksek
masraflarından dolayı tercih edilmiyor.
Prof. Dr. Gülten Gülay, İnşaat Yüksek Mühendisi
Engin Bal ve Prof. Dr. Semih Tezcan, 18 ay
süren bir çalışmayla, binaların göçme riskinin 1 saatte belirlenmesini sağlayan
'P25' (Parametre 25) adını verdikleri, hızlı değerlendirme yöntemi geliştirdi.
Prof. Dr. Gülay, TÜBİTAK tarafından da desteklenen P25 hakkında
şu bilgileri verdi:
"25 puanın altı göçer"
P25 ile yapıda mevcut kolon, perde ve dolgu duvar boyutları, taşıyıcı sistem
düzeni, bina yüksekliği, yönetmelikte tanımlanan çeşitli yapısal düzensizlikler,
malzeme ve zemin özellikleri gibi parametreler üzerinden çeşitli hesaplar
yapıyoruz. Buna ilaveten binanın 7 göçme puanını da hesaplayarak, bu puanların
birbirleriyle etkileşimi, yapısal ve çevresel özellikleri, binanın bulunduğu
bölge ve deprem verileriyle, bilgisayar ortamında P sonuç puanını ortaya
çıkarıyoruz. P puanı 25 ve altı olduğunda binanın depremde göçeceği
kesinleşiyor. 3 kişilik ekiple 1 saatte bir binanın dayanıklılığını
ölçebiliyoruz. Projenin masrafı bina başına 750 dolar ve kent genelinde 2 senede
tamamlanır."