Jeotermalde Kaynak Çelişkisi



ODTÜ ve Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü’ne (MTA) yaptırılan araştırmada, Balçova’da konutlara ve tesislere yüksek fiyatla satılan jeotermal suyun metrekübünün, Kaya Termal Otel’e 40 kuruştan verildiği ortaya çıktı. Bölgedeki jeotermal kaynakların yetersiz olduğunu savunan ön rapordaki veriler, İnciraltı için belirlenen Termal Turizm Bölgesi Planı’nın yaşama geçirilmesini de riske atıyor.

İzmir Jeotermal AŞ Yönetim Kurulu’nun önceki hafta yapılan toplantısında, ODTÜ ve MTA’nın hazırladığı ön rapor tartışıldı. Rapora göre, iki yıl süreyle yapılan sondaj ve izleme çalışmalarının ardından, Balçova’daki kaynaklarda doyuma ulaşıldığı ve bundan sonra havzadan enerji elde edilmesinin mümkün olmadığı sonucu ortaya çıktı. Isıtma sınırının 34 bin konut olduğu savlanan raporda, “Bundan sonra sistemin sağlıklı bir biçimde işlemesine yönelik çalışmalar yapılmalıdır. Halen Balçova ve Narlıdere’nin çok küçük bir bölümünde 26 bin konutun yararlandığı enerji, 34 bin sınırına gelmesinin ardından durdurulmalıdır” denildi.

Lobi çıkarları...

Ön rapor, doğalgaz lobilerinin çıkarına olduğu için kuşkuyla karşılanırken, bölgede yurttaş ve Balçova Termal Tesisleri’ne yüksek fiyatlardan kullandırılan jeotermal suyun metrekübünün, Kaya Termal Otel’e 40 kuruştan verildiği ortaya çıktı. İzmir İl Genel Meclis Üyesi Pilot Zeybek, İZSU’nun 0-13 metreküp üzerindeki soğuk su kullanımı için 2.24 lira, konut dışı kullanımda 0-10 metreküp için 7.71 lira aldığını, buna karşın Kaya Termal Otel’e termal suyun metrekübünün 40 kuruştan verilmesinin “normal” olup olmadığını, meclis yönetimine sordu. Zeybek, alanın 3 yıl süreyle kiraya verilmesinin ardından, İzmir İl Özel İdaresi encümen üyelerine yeterli bilgi aktarılmadığını da savundu. Kamuya ait enerji kaynağının özel sektör kullanıcısına yok pahasına verilmesinin doğru olmadığını da dile getiren Zeybek, “Bu kiracıya yok pahasına enerji vermekle İzmir İl Özel İdaresi’nin kendi şirketi Balçova Termal Otel ve Crowne Plaza Oteli’ne karşı haksız rekabet ortamı yaratılmış olmamakta mıdır?” diye sordu.

Proje riski

İnciraltı bölgesi, İzmir’in EXPO 2015 adaylığı öncesi “termal turizm alanı” olarak belirlenmişti. Daha sonra hazırlanan imar planlarında da bölgeye, termal sulardan yararlanacak tesisler yapılması öngörülmüştü. Ancak jeotermal rezervlerinin doyuma ulaştığının doğrulanması durumunda, bu proje de riske girecek.

Bu arada iki yıl önce, Ege Ordu Komutanlığı’nın Narlıdere’deki sahasında termal su aramak için izin isteyen İzmir Jeotermal şirketine, Milli Savunma Bakanlığı’nın onay vermediği öğrenildi. Yetkililer, askeri alanda sıcak su çıkışı olduğunu öğrendiklerini, arama yapılması halinde Narlıdere’ye yetecek kaynak bulunabilme olasılığının engellendiğini savundu.

İzmir Jeotermal AŞ’nin ODTÜ ve MTA’ya yaptırdığı raporun ayrıntılarının gelecek hafta açıklanması bekleniyor.