Kapalıçarşı Arama Konferansı Sonuçları

15 Şubat 2005 – İstanbul KAPALIÇARŞI SORUNLARI,SORUMLULUKLARI VE YÖNETİM MODELLERİ ARAMA KONFERANSI SONUÇLARI ( 11-12 Şubat 2005 ) Tarihi, kültürel, mimari, ticari ve turistik yönleriyle kendi alanında dünyanın en büyük çarşısı ve markası olan Kapalıçarşı’nın bütün boyutlarıyla ele alındığı “Kapalıçarşı Geleceğini Arıyor” başlıklı arama konferansını büyük bir başarıyla gerçekleştirmiş bulunmaktayız. İki gün süren ve 80’e yakın uzmanın katıldığı arama konferansında; tarihi çarşıyı nasıl görmek istediğimiz ve gelecekte nasıl bir şekil kazanacağı değerlendirilmiştir. Alanında her biri Türkiye’nin en yetkin isimleri olan uzmanların iki gün boyunca ortaya koydukları sonuç bildirgesi ekte yer almaktadır. Arama konferansını gerçekleştiren Eminönü Belediyesi, Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü ile Kapalıçarşı Esnafları Derneği olarak sonuç bildirgesinde yer alan önerilerin sıkı takipçisi olacağımızı kamuoyuna duyururuz. Arama konferansının detayları, ilerleyen günlerde bir kitapçık olarak kamuoyunun istifadesine sunulacaktır. Bir Dünya mirası Kapalıçarşı için bir araya gelen kamu, yerel yönetim ve sivil toplum kuruluşu olarak yarattığımız sinerji gelecekte de en büyük güvencemizdir. Kurumlararası işbirliği ve eşgüdüm ile önümüzdeki dönemde de Kapalıçarşı için çalışmalarımız devam edecektir. Bu çerçevede kamuoyunu, Kapalıçarşı’nın sorunlarına karşı daha duyarlı olmaya çağırır, saygılarımızı sunarız. Av. Nevzat Er Eminönü Belediye Başkanı Doç. Dr. Ahmet Emre Bilgili Kültür ve Turizm İl Müdürü Dr. Hasan Fırat Kapalıçarşı Esnafları Der. Bşk. (Ek: Kapalıçarşı Arama Konferansı Sonuç Bildirgesi ) KAPALIÇARŞI ARAMA KONFERANSI SONUÇ BİLDİRGESİ “Kapalıçarşı Geleceğini Arıyor” konulu arama konferansı sonuçları grubumuz tarafından değerlendirilerek, Kapalıçarşı’nın tarihi ve doğal mirasını korumaya yönelik yapılması gereken çalışmalara ışık tutacak öneriler ve ilgili yönetim planı ile ilgili ön çalışmalar tamamlanmıştır. Araştırma konferansı sonuçlarının, yapılacak yeni yönetim planına temel oluşturulması için hazırlanan deklarasyon ivedilikle imzalanmak üzere ekte sunulmuştur. Konunu hassasiyetini bilgilerinize arz ederiz. 14/02/2005 SONUÇ BİLDİRGESİ ÇALIŞMA GRUBUNezih BAŞGELEN Arkeolog • Mehmet Ata TANSU Eminönü Platformu • Nur ÖZTÜRK Türkiye Rehberler Birliği • Yavuz DEMİRBAŞ İstanbul Barosu /Çevre ve Kentleşme Komisyonu • Prof.Dr. Afife BATUR İstanbul Teknik Üniversitesi • S.Faruk GÖNCÜOĞLU Kadir Has Üniversitesi • Dr.Hasan FIRAT Kapalıçarşı Esnaflar Derneği Kapalıçarşı Arama Konferansı Sonuç Bildirgesi İstanbul Kapalıçarşısı kurulduğu 15. yüzyıldan itibaren Yakındoğu ve Akdeniz ticaret tarihinin en önemli komplekslerinden biridir. “Büyük turlar” döneminin başlamasından itibaren de son iki yüzyıl içinde dünyada en fazla ziyaret edilen ve hakkında yazılar yazılmış mekanlardan birisidir. Günümüzde ise çok farklı ve çeşitli sorunların karşısında geleceği ciddi riskler taşımak durumuna gelmiştir. Bu riskleri azaltmak, aşmak ve Kapalıçarşı’yı güçlü bir yönetim ile sağlıklı bir yaşama yeniden kavuşturmak için Konferans aşağıdaki sorunları ve çözüm önerilerini önerileri kamuoyunun bilgisine sunmaktadır. FİZİKİ SORUNLAR 1. Kapalıçarşı’nın iç ve dış cephe rölevesinin çıkarılmaması 2. Kapalıçarşı’nın iç ve dış çevre düzenlemesinin yapılmamış olması 3. Kapalıçarşı’ya gelen ziyaretçilerin kullanabilecekleri otoparkın olmaması 4. Dükkanların kendi alanlarının dışına taşmaları 5. Seyyar satıcıların Kapalıçarşı esnafına yönelik olumsuz örgütlü davranışları 6. Kapalıçarşı çevresindeki kaçak yapılaşma 7. Elektrik sorunu (Elektrik enerjisinin ihtiyacı karşılamaması, elektrik tesisatının yetersizliği vs.) 8. Görüntü kirliliği (tabelalar vs.) 9. Kapalıçarşı’nın kapıların yeterince belirgin olmaması 10. Kapalıçarşı ziyaretçilerinin kullanabilecekleri harita ve broşürlerinin olmayışı 11. Beyazıt meydanındaki karmaşa’nın Kapalıçarşı’ya olumsuz etkisi 12. Yerli halkın çarşıyı kullanamaması 13. Kanalizasyon ve diğer altyapı sorunları 14. Çatının hasarlı oluşu 15. Kapalıçarşı’nın fiziki koşullarından dolayı (nem, rutubet vs.) çarşı esnafında ve çalışanlarında ciddi sağlık sorunlarının ortaya çıkması 16. Esnafın çarşının mimari yapısına zarar vermesi (duvarların inceltilmesi vs.) YÖNETİM SORUNLARI 1. Yaptırım gücü olmayan Kapalıçarşı yönetimi 2. Kapalıçarşı hakkında söz sahibi olan kamu kuruluşları arasındaki koordinasyon eksikliği 3. Kapalıçarşıya özgü kanun ve yasaların henüz düzenlenmemiş olması 4. Kapalıçarşı’nın sorunları ve gelişimi için yeterli sayıda proje üretilememesi 5. Esnafların yönetime katılmasının sağlanması için cadde örgütlenmesinin olmaması 6. Alan yönetimi ve özerk yönetimi konularındaki tartışmaların yarattığı belirsizlik 7. Çalışma günleri ve saatlerinin uygun olmaması 8. Kapalıçarşı markasının doğru yönetilememesi 9. Büyük marka ve firmaların Kapalıçarşı’da yer almamaları 10. Dernek üyelerinin Belediye Meclisinde söz alma haklarını kullanmamaları 11. Kapalıçarşı’nın değişime öncülük ve uyum için bir ARGE biriminin olmaması GÜVENLİK 1. Kameralı güvenlik sisteminin olmaması 2. Acil tahliye kapılarının olmaması 3. Acil müdahale araçlarının ulaşım sağlayamaması 4. Acil müdahale alet ve edevatının yetersizliği TANITIM SORUNLARI 1. Çarşıyı tanıtıcı görsel ve basılı unsurların olmaması 2. Çarşının iç düzenlemesinde yönlendirici levhaların yetersiz olması 3. Çarşının dış düzenlemesinde yönlendirici levhaların yetersiz olması 4. Turizm rehberlerin çarşı imajını zedeleyici yöndeki tutumları 5. Çarşıya ulaşım için özel imkanların (otobüs vb.) olmaması 6. Yurt dışında çarşı markasının yeterince tanıtılmaması 7. Çarşının çevresi ile bağlarının ( otel – lokanta vb.) güçsüzlüğü ve işbirliğinin yetersizliği KÜLTÜR – SANAT VE ZANAAT İLE İLGİLİ SORUNLAR 1. Çarşıya değer katan geleneksel sanatların ve zanaatların kaybolması 2. Çarşıya özgü geleneksel esnaf ahlakının kaybolması 3. Esnafın geleneksel Kapalıçarşı kültüründen yoksun olması 4. Çarşının basın ve sanat alanlarında yeterince temsil edilmemesi 5. Cep sineması, kafe, sergi vs. sosyal faaliyet alanlarının bulunmaması 6. Çarşının geleneksel yapısını temsil eden ürünlerin satılmaması 7. Çarşıda satılan ürünlerin sertifikasyonu konusunda gerekli titizliğin gösterilmemesi 8. Çarşının tarihsel dokusunun ve değerlerinin korunmaması ÇÖZÜM ÖNERİLERİ • Yukarda sıralanan ve çalışma gruplarının hemfikir olduğu sorunların kaynağını Kapalıçarşı’nın çağdaş bir yönetim modeliyle yönetilmemesinde görüyoruz. Dolayısıyla öncelikli çözüm önerimiz Kapalıçarşı için çağdaş bir yönetim modelinin oluşturulmasıdır. • İlk aşama olarak yaptırım gücünü de içeren bir yönetim modeli oluşturulmalıdır. Bunun için Yönetim Kurulu ve İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından hukuk ve işletme uzmanlarının hazırlayacağı bir model ve T.B.M.M’ ye sunulacak bir yasa taslağı elde etmek için İşletim Danışma Kurulu oluşturulmalıdır. • Rölöve + Restitüsyon + Restorasyon + Yeniden Kullanım Projeleri için ilkeler ve yöntemler önerecek ve mimarlık, restorasyon, şehircilik anabilimdalı uzmanlarından ve ilgili kamu kurum ve kuruluşları temsilcilerinden oluşacak bir danışma ve bilim kurulu oluşturulmalıdır. • Kapalıçarşı’nın trafo, jeneratör, kanalizasyon, çatı ve benzeri fiziki sorunları Danışma Bilim Kurulu’nun önerileri doğrultusunda ve yönetim kurulu onayıyla ele alınmalıdır. • Kapalıçarşı için çok ciddi riskler içeren güvenlik sorunları en kısa zamanda çözüme kavuşturulmalıdır. Çok ciddi riskler içeren yangın, deprem, terör ve polisiye olaylara karşı alınacak güvenlik önlemleri en kısa zamanda belirlenmelidir. İlk adım acil çıkışların belirlenmesi olmalıdır. • Tanıtım ve imaj sorunları etkin bir şekilde ele alınmalıdır. Kapalıçarşı’yı bir marka olarak yeniden canlandıracak girişimleri başlatmak ve sürdürmek üzere bir halkla ilişkiler modeli oluşturulmalıdır. • Kapalıçarşı’nın tarihi geleneğinin etik kurallarını ve değerlerini gözeten bir altyapının oluşturulması için gerekli eğitim ve koordinasyon çalışmaları gerçekleştirilmelidir. KAPALIÇARŞI YAŞAYAN BİR MÜZEDİR. TARİHİ MİRASI VE GELENEKLERİ İÇERİSİNDE YAŞATILMALIDIR. kaynak:www.tursab.org.tr