'Karadeniz'de HES Yatırımlarının Getirisine Bakalım'



EPDK Başkanı Köktaş, Toplam bu bölgede 334 proje var. Bu projeden 183 ü lisanslandırılmış, kalanı inceleme ve değerlendirme aşamasında dedi. FOTOĞRAF: LEYLA ATAMAN ÖZEL / AA

Turizm Bakanı Günay'ın 'HES'ler Karadeniz'i tahrip ediyor' açıklamasına EPDK Başkanı yanıt verdi. Başkan Köktaş, 'Her şeyin bir maliyeti var. Doğru proje uygulamalarının turizme olumsuz etkisi değil pozitif etkisinin olacağın› düşünüyorum' dedi

Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’ın Karadeniz’in derelerine kurulan hidroelektrik (HES) santrallarının çevreyi ve turizmi tahrip ettiğine ilişkin açıklamasına Enerji Piyasası Düzenleme ve Denetleme Kurumu (EPDK) Başkanı Hasan Köktaş’tan yanıt geldi.

Köktaş, ‘Her şeyin bir alternatif maliyeti var. Sıfır alternatif maliyetli işlem yok. Ben bu bardaktan su içebiliyorsam bunun da maliyeti var. İnternette kötülük yayan siteler var. O zaman yasaklıyalım. Teknolojik altyapı çevreye en az tahribat vererek yapılanlar var” diye konuştu.

Karadeniz’de Trabzon, Rize ve Artvin’de bulunan hidroelektrik santrallarında bir grup gazeteciyle yerinde incelemelerde bulunan Hasan Köktaş, HES’lerin çevreye tahribatının olabileceğini ifade ederken, bu yatırımlar sayesinde bölge halkına istihdam ve gelir yaratıldığına dikkat çekti.

Hasan Köktaş, “Türkiye’nin her köşesine yayılmış şantiye, yatırım hareketliliği var. İstihdam imkânı var. Sosyal sorumluluk projeleri konusunda terkin ediyoruz. HES’lerin doğrudan yabancı sermayeye girişini hızlandıran sektör olma özelliği var. Birleşmeler ve devralmalar yoluyla enerji sektörü Türkiye’ye büyük kaynak aktarıyor. Yeniden yatırım yoluyla da doğrudan yabancı sermaye girişi var” dedi.

İnsanlar enerjiye karşı çıkıyor

Karadeniz Bölgesi’ndeki yatırımlara yönelik dönem dönem denetimler gerçekleştirdiğini belirten Köktaş,  şunları söyledi:

“Toplam bu bölgede 334 proje var. Bu projeden 183 lisanslandırılmış, kalanı inceleme ve değerlendirme aşamasında. Binlerce proje ile tahribat yapılıyor eleştrileri var. Bir tarafta su bakımından zengin bölge bir taraftan çevre açısından zengin bir bölgesinden söz ediyoruz. Biz enerjiden vazgeçemeyiz, çevreden de. Bu iki kavram birbirinden kopamaz. Ana mesaj biz kaynağa toptan karşı çıkma yerine kötü imalata toptan karşı çıkalım. Çünkü Türkiye’de son dönemde toptancı bir yaklaşım gelişiyor. İnsanlar bir gerekçeyle nükleere, rüzgâra karşı çıkıyor. O zaman enerjiye karşı çıkmamız lazım. Son dönemde gelişen enerjinin kaynağına toptan karşı çıkma yaklaşımını iyi niyetli bir yaklaşım olarak görmüyorum.”

‘Kötü imalatlar olabilir’

Köktaş, HES yatırımı yapanlara yönelik ‘kötü imalatların’ olabileceğini belirtti. Köktaş, “Kötü imalata hepimiz karşı çıkalım. Her bir enerji kaynağı doğru imalatlarla insan yaşamına katkıda bulunabilir. İnternetten kötülük yayan siteler var. O zaman yasaklayalım. Teknolojik altyapı ile çevreye en az tahribat vererek inşa edilen yatırımlar var” diye konuştu.



Bardaktan su içmeyelim mi?

Bir gazetecinin Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’ın HES yatırımları ile  turizm alanlarının tahrip edilmemesi gerektiği açıklamasını hatırlatması üzerine EPDK Başkanı Hasan Köktaş, “Sıfır alternatif maliyetli işlem yoktur. Ben bu bardaktan su içebiliyorsam bunun da maliyeti vardır. O zaman bardaktan su içmeyelim. Doğru proje uygulamalarının turizme olumsuz etkisi değil ben pozitif etkisinin olacağı düşünüyorum. Yeni aktiviteler bu bölgeye zenginlik katacak” yanıtını verdi.

‘Çantacıların değil  yatırımcının elinde’

Enerji Piyasası Düzenleme ve Denetleme Kurumu (EPDK) Başkanı Hasan Köktaş, son dönemde çantacı olarak bilinen lisans ticareti yapan kişilere yönelik denetim stratejisine ilişkin soruyu şöyle cevapladı: “Büyük yatırımcılar proje geliştirmekle uğraşmazlar. Örneğin Sabancı Grubu projeleri kendisi geliştirmemiştir. Bir de bu işten nemalanmaya çalışan bir kesim vardı. O kesim olabildiğine azalmıştır.

Ben enerji projeleri için konuşuyorum. Yoğun bir denetim ve aynı zamanda iptallerimiz var. Uyarı, kınama ve ceza var. Baskı ve tazyiğimiz var.

Projelerin çok önemli bir kısmı artık gerçek yatırımcıların elinde. Gerçek yatırımcılarımız birleşme ve devralma yoluyla projelerine ortak alıyor.”

HES özelleştirmelerine Rekabet Kurumu onayı

Rekabet Kurumu, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın gruplar halinde özelleştirdiği Elektrik Üretim A.Ş.’ye ait Hidroelektrik Santralları’nın (HES) devrine, birleşme ve devralmalardaki yüzde 25 pazar payı ve 25 milyon TL’lik ciro eşiğinin aşılmaması nedeniyle izne tabi olmadığını belirterek onay verdi. Devrine onay verilen EÜAŞ’a ait hidroelektrik santrallar şunlar:

“Turunçova Finike HES, Kayadibi HES, Bayburt-Çemişgezek-Girlevik HES, İznik Dereköy, İnegöl-Cerrah, Mustafakemalpaşa-Suuçtu HES, Anamur-Bozyazı, Mut-Derincay, Silifke-Zeyne HES, Bünyan, Çamardı, Pınarbaşı ve Sızır HES, Esendal, Işıklar-Visera HES, Arapçay-Telek, Kiti HES, Kayaköy Hes, Bozkır, Ermenek ve Göksu HES, Değirmendere, Karaçay, Kuzculu HES, Çağ Çağ, Otluca, Uyurene HES, Kovada I, Kovade 2 HES, Devre ve İvriz HES, Kernek, Erkenek, Besni ve Derme HES, Adilcevaz, Ahlat, Malazgirt, Varto-Sönmez HES.”