Emlak vergisinde 4 yılda bir yenilenen birim değerler, bu yıl yeniden tespit edildi. Belediye başkanı veya vekili, belediyeden yetkili bir memur, tapu sicil müdürü veya vekili, ticaret odasından 1 üye, Maliye Bakanlığı'ndan 2 temsilci ile köy veya mahalle muhtarından oluşan Değer Tespit Komisyonları, yeni birim değerleri, sokak, sokak tek tek belirledi.
Emlak vergisinde yeni birim değerler, 1 Ocak 2010'dan itibaren geçerli olacak ve yeni yılın emlak vergileri bu değerler üzerinden ödenecek. Gayrimenkul alım satımları sırasında tapu harcına esas değer de emlak vergisi değerinin altında olamayacak.
Bu değerler çok tartışılır
2005 yılında belirlenen, ancak uygulamaya girdiği 2006 yılında büyük tartışma yaratan eski birim değerlerden sonra, 2010'un değerleri de tartışılacak özellikler taşıyor. Bazı belediyelerin eski değerlerde çok yüksek artışlara gittiği gözlenirken, iller arasında da çok büyük değer farkları bulunuyor. İller arasındaki dengesizliklerin yanı sıra, aynı ilde il merkezi ile ilçelerin birim değerleri arasında bile uçurum olduğu görülüyor.
Emlak vergilerine rekor zam
Emlak vergisinde en son değer belirleme işlemi 2005 yılında yapıldı. Yeni değerlerin ilk uygulama yılı olan 2006'da bu rakamlar tartışma konusu olunca, mevcut değerlerin düzeltilmesi için yeni bir yasa çıkarıldı. Ancak değerlerde çok fazla değişiklik olmadı, hatta bazı illerde eski rakamlar daha da artırıldı. 2006 yılında yeni değerler üzerinden vergi ödendi. 2007, 2008 ve 2009 yıllarında ise söz konusu değerler, kanun gereğince yeniden değerleme oranının yarısı kadar artış gördü. Bu süreçte yeniden değerleme oranındaki artış yüzde 29,4, emlak vergisi değerlerindeki artış da yüzde 14,2 düzeyinde gerçekleşti.
Ancak belediyeler, bu yıl yapılan son tespitler sırasında 2006 başındaki değerleri, bazılarında 3'e, 4'e katladı. Artış oranları, İstanbul ve İzmir gibi illerde yüzde 200'leri buldu. Ankara'da bazı ilçelerde değer artışı yüzde 20 seviyesinde tutuldu, bazı ilçelerde ise bu rakam yüzde 100'e yaklaştı. Diğer birçok ilde de enflasyonun çok üzerinde değer tespitleri yapıldı.
Türkiye'nin en değerli yeri, İstanbul'un Beyoğlu ilçesindeki Anıt Caddesi oldu. Bu caddede metrekare birim değeri 25 bin 500 lira olarak saptandı. Yine Beyoğlu'nda İstiklal Caddesi'nin metrekare birim değeri 20 bin liraya, Takı Zafer Caddesi'nin 24 bin liraya, Kadıköy'de Bağdat Caddesi'nin de 5 bin liraya yükseltildi. 2005 yılındaki tespitlerde, İstiklal Caddesi'nin metrekare birim değeri, kayıtlara 7 bin 500 lira, Takı Zafer Caddesi'nin 8 bin lira, Bağdat Caddesi'nin ise 2 bin 194 lira olarak geçmişti. Toplu Konut İdaresi'nin (TOKİ) hasılat paylaşımı yoluyla inşa ettirdiği Uphill Court, My World, Meridian gibi projelerle ünlenen Batı Ataşehirde'de birim değerler 2'ye katlandı ve bin 800 lira oldu. Bahçeşehir 1. kısımda da bu rakam 2 bin lira olarak belirlendi.
Ankara'nın Kızılay ve diğer merkezi yerlerindeki değer artışı yüzde 20'de tutuldu. Değer tespitleri sonucunda metrekare birim değeri 5 bin liradan 6 bin liraya yükselen Zafer Meydanı, başkentin en pahalı yeri özelliğini korudu. Zafer Meydanı'nı, birim değerleri 4 bin liradan 4 bin 800 liraya yükselen Atatürk Bulvarı ile Ziya Gökalp Caddesi izledi. Tespitler sonrasında 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in oturduğu Güniz sokağın değeri 480 liraya, eski başbakanlardan Bülent Ecevit'in sokağının değeri de 360 lira oldu. Ankara'da Ahmet Taner Kışlalı Caddesi'nin metrekare birim değeri 200 liradan 300 liraya, Angora Caddesi'nin 250 liradan 350 liraya, Demetevler İvedik Caddesi'nin de 310 liradan 500 liraya yükseltildi.
İzmir'de de Bornova Fatih Caddesi'nin metrekaresi son tespitlerde 600 liraya, Konak'ta Atatürk Caddesi ile Mustafa Kemal Sahil Bulvarı'nın da 4 bin 76 liraya çıktı.
Bursa'da da yeni tespitlerin ardından Kapalıçarşı'da metrekare birim değeri 8 bin liradan 10 bin liraya, Atatürk Caddesi'nde de 6 bin liradan 7 bin 531 liraya yükseldi.