Küllerinin Üzerinde Doğdu



Binlerce eserle birlikte kül olan İskenderiye Kütüphanesi, 1600 yıl sonra kapılarını açtı.
İskenderiye Kütüphanesi, 1600 yıl aradan sonra kapılarını yeniden 'bilginin ışığını arayanlar' için açtı. Açılışta Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek, Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac dahil 3 bin konuğu ağırladı. UNESCO ve bir dizi ülkenin desteğiyle, ilk kütüphanenin bulunduğuna inanılan yerde inşa edilen, 11 katlı kütüphane 200 milyon dolara mal oldu. Kütüphane yapısı, Akdeniz sahiline 20 derece açıyla uzanan ve güneş vurduğunda ışık saçan dev ve metalik bir disk şeklinde. Diskin güney cephesindeki granit duvarda, bilinen alfabelerin hepsiyle, 'erdem, kültür ve bilgi arayışı'yla ilgili sözler yazılı.
Şu anda 240 bin kitabı barındıran kütüphanenin beş yıl içinde 8 milyon kitaba kavuşması hedefleniyor. Diğer bir hedef de görkemli bir dijital arşiv oluşturarak, yeni İskenderiye'yi, dünyanın en büyük siber kütüphanesi haline getirmek.
Ancak devasa yapının, eski kütüphanenin de içinde bulunduğu antik Yunan kentini 'gömmüş olması' eleştiri konusu. Eski dünyanın en büyük bilgi deposunu canlandırmaya çalışan Mısır hükümeti de kitaplar ve düşünce özgürlüğüne uyguladığı sansür nedeniyle eleştiriliyor.

Hamamlarda yakıldı
MÖ 3. yüzyılda kurulan ve Öklid, Arşimet gibi isimleri ağırlayan ilk İskenderiye Kütüphanesi'nde bazı kaynaklara göre 900 bin civarında el yazması eser bulunuyordu. MS 391'de çıkan ayaklanmada kütüphanenin olduğu bölge yerle bir edildi. İmparator 1. Theodosius'un emriyle kütüphanedeki bütün kitaplar hamamlara dağıtılarak yaktırıldı ve böylece eski çağlara ait bilgiler bir daha geri dönmemek üzere yok oldu. (Reuters/aa)