Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener, bundan sonra “mortgage” yerine “Uzun dönemli konut edinme sistemi” ifadesini kullanmaya çalışacağını bildirdi. Şener, İstanbul Ticaret Üniversitesi tarafından bu yıl beşincisi düzenlenen “Ulusal Üretim Araştırmaları” başlıklı sempozyumdaki konuşmasının ardından, mortgage sistemiyle ilgili sorularını yanıtladı. Yasa tasarısının Meclis'e gittiğini anımsatan Şener, ilk günden beri bu yeni sistemin adının ne olacağı konusunda tartışmalar bulunduğunu, Batı'da ve dünyada buna mortgage denildiğini, ancak Türk Dil Kurumu Başkanı'nın bir yazı göndererek mortgage karşılığının Türkçe karşılığının “tutulu satış” olarak belirlendiğini, bu ifadenin kullanılmasının faydalı olacağını söylediğini kaydetti.
Bazı köşe yazarlarının da bu sistemle ilgili farklı isim önerdiklerine işaret eden Şener, şöyle devam etti: “Bugün burada İstanbul Teknik Üniversitesi İşletme Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ahmet Özok bir öneride bulundu; 'mortgage demeyelim, uzun dönemli konut edinme sistemi yani, UDKE diyelim' dedi. Ben bu isimlendirme tutabilir diye düşünüyorum. En azından benim kulağıma hoş geldi. Bundan sonra uzun dönemli konut edinme sistemi ifadesini kullanmaya çalışacağım. Bunun tutup tutmayacağı basın ve kamuoyunun katkısı ile oluşabilecek bir şeydir” dedi.
Siteme 2006'da geçilebilir
Şener, TBMM'ye gönderilen yasa tasarısının Plan ve Bütçe Komisyonu ile Genel Kurul'da görüşüleceğini ve 2006 yılının ilk aylarından yasalaşmanın tamamlanacağını bildirdi. Daha sonra ikincil mevzuat çalışmaları ve idari bazı düzenlemeler yapılacağını kaydeden Şener, “Önümüzde fazla bir zaman yok. 2006 yılı içerisinde uzun dönemli konut edinme sistemine geçiş yapabilecek durumdayız” dedi.
Şu anda yüzde 1'in üzerinde faiz oranları ile uzun vadeli krediler verildiğine işaret eden Abdüllatif Şener, yeni sistem devreye girdiğinde faiz oranlarının ne olacağı sorusuna, “Dinamik ve çok yönlü dengeler var. Uzun dönemli konut edinme sistemiyle birlikte konut talebi artacaktır. Bu uzun vadede konut arzını da artıracaktır. Kısa vadede konut talebi üzerindeki baskı, artış daha belirgin olabilir. Biz bunu gidermek için yasa tasarısına proje, inşaat halindeki konutların da sistemden yararlanmasıyla ilgili maddeler koyduk. Bu olumlu etki yapacaktır. Yeni sistemde ikincil piyasalar oluşacağı için bankalar daha düşük faizlerle daha uzun vadede kredi verebileceklerdir” şeklinde yanıt verdi.
Sistem dışındaki konutların ne olacağına ilişkin bir soru üzerine Şener, imar planlarına aykırı, iskan raporu almamış binalar veya bu konumda olmayan yapıların sistemden yararlanamayacağını vurgulayarak, ”Artık bu sistemle birlikte kentlerimiz güzelleşecektir. İmara uygun konut üretimi genişleyecek ve konut yönetmeliklerine, dayanıklılık standartlarına uygun konutlar yapılacaktır” dedi.