Dicle ve Fırat Üzerindeki Barajlar Kendisini Amorti Etti

Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt, Şanlıurfa ve Şırnak illerini kapsıyor. Güneyde Suriye, Güneydoğu’da ise Irak’la sınırı bulunan bu bölgenin yüzölçümü 75 bin 358 kilometrekare. Türkiye’deki sulanabilir arazinin yüzde 20’si bu bölgede bulunuyor. Toplam yatırım değeri 1997 yılı fiyatlarıyla 32 milyar dolar olan projenin gerçekleşmesi için bugüne kadar yaklaşık 16 milyar dolar harcandı.

Bölgenin zengin su kaynaklarını (Fırat ve Dicle nehirleri) sulama ve enerji amacıyla değerlendirmek üzere 13 büyük proje hazırlandı. Bunlardan 7’si Fırat, 6’sı ise Dicle havzasında yer alıyor. 1970’lerde Fırat ve Dicle nehirleri üzerinden sulama yapma amacıyla düşünülen, 1980’lerde çok sektörlü, sosyo-ekonomik bir bölgesel kalkınma programına dönüştürülen GAP’ta 22 baraj ve 19 hidroelektrik santral projesi var. 1,7 milyon hektar alanda sulama yapılması planlanıyor. Enerjideki yatırımlarda yüzde 73 oranında gerçekleşme sağlanırken, tarımsal sulamada bu rakam yüzde 17 civarında. Yılda yaklaşık 16 milyar kilovatsaat enerji üretiliyor ve ülke ekonomisine yılda 1 milyar dolardan fazla katma değer sağlanıyor.

Enerji yatırımları kendisini amorti etmiş durumda. Yaklaşık 6 milyar dolar harcama yapılarak sulama yatırımlarının tamamlanması halinde, 17 milyon dekar alandan ulusal ekonomiye yılda 3,7 milyar dolar katkı sağlanması öngörülüyor. Tarımsal ürünlerin sanayiye yönlendirilmesiyle yıllık katma değerin 17 milyar doları bulması bekleniyor.