Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin
ihaleleri genellikle kendi şirketlerine vermesi, Kamu İhale Kurulu'nu
(KİK) böldü. Kurul, büyükşehir belediyesinin pazarlık usulüyle bir
ihalesini kendi şirketine verdiği iddiaları üzerine inceleme başlattı.
İncelemeyi yapan uzman, konunun İçişleri Bakanlığı'na iletilmesi gerektiği
yönünde görüş bildirirken kurul oy çokluğuyla iddiaların yerinde olmadığına
karar verdi. Kurulda yer alan 4 üye ise büyükşehirin daha ekonomik teklifleri
yok sayarak işi kendi şirketine verdiği gerekçesiyle karara itiraz etti.
Büyükşehir Belediyesi'nin son 4 yılda yaptığı ihalelerin yüzde 74'ü belediye
şirketlerine verildi.
İhaleler incelendi
Büyükşehir tarafından 2008 yılında gerçekleştirilen "Ankara Parkları,
Yeşil Alanları, Piknik Alanları, Mezarlıkları, Barajları Koruma ve Güvenlik
Hizmeti Alımı" ihalesi, Kamu İhale Kurumu Başkanlığı'nın talebi
doğrultusunda geçen yıl incelemeye alındı. Kurul uzmanları, "İlk olarak 25
Aralık 2007 tarihinde yapılan ihaleyi belediyenin şirketi olan ANFA'nın
kazandığı, yapılan itirazlar sonrasında KİK tarafından ihalenin iptal edildiği,
ancak daha sonra bu ihalenin pazarlık usulüyle bir kez daha ANFA firmasına
verildiği" iddialarını incelemeye aldı. Dosyayı inceleyen kurul uzmanı, dosyada
yer alan mevzuata aykırılıklara ilişkin gereğinin yapılması için İçişleri
Bakanlığı'na gidilmesi yönünde görüş bildirdi. Ancak kurul, oy çokluğuyla
iddiaların yerinde olmadığını belirtti. Kurulun 4 üyesi ise karşı oy yazısıyla
karara itiraz etti. Kurul üyelerinin karşı oy yazısında, ihalenin ANFA'ya
verilmesi için büyükşehirin açık ihale usulünden kaçmaya çalıştığı belirtildi.
Yazıda, ihalenin "doğal afet, salgın hastalık, can veya mal kaybı gibi ani ve
beklenmeyen durumlarda" kullanılan yasa maddesine dayanılarak yapıldığı, ancak
daha ekonomik tekliflerin bulunduğu ihalenin iptal edildiği ifade
edildi.
Şirketler tartışmalı
Büyükşehirin ihalelerinin büyük bir kısmının belediye şirketlerine verilmesi, bir süredir gündemde. 2004-2008 yılları arasında yapılan ihalelerin yaklaşık yüzde 74'ünün ANFA, BELKO, ANKET gibi belediye şirketlerine verildiği basına yansımıştı. Buna göre büyükşehir, 2004-2008 yılları arasında eşik değerlerin üzerinde 1 milyar 422 milyon TL'lik ihale yaptı. Bu ihalelerin 1 milyar 44 milyon TL'lik bölümünü belediyenin kendi şirketleri kazandı.
Büyükşehir Belediyesi'nin yaptığı ihalelerin büyük kısmına sadece kendi şirketlerinin katılması da dikkat çekiyor. Buna göre belediye şirketlerince alınan 61 ihalenin 57'sinde tek geçerli teklif, kazanan belediye şirketleri tarafından verildi. Geriye kalan ihalelerin büyük bir kısmında da sadece iki geçerli teklifin bulunduğuna dikkat çekilirken bunun da ciddi anlamda rekabet koşullarının sağlanamadığı bir sisteme işaret ettiği vurgulanıyor.
İhale kazanan belediye şirketleri arasında park ve bahçelerle ilgili ANFA şirketi başı çekiyor. ANFA, 15 ihale ve toplam 612 milyon 175 bin TL ile hem kazandığı ihale sayısı hem de ihalelerin parasal oranı açısından lider durumda. ANFA'yı 9 ihale ve 285 milyon 287 bin TL'lik ihale bedeliyle BELKO takip ediyor. BELKO şirketi belediye adına yurttaşa kömür dağıtımı yapan ve bu nedenle de sık sık kamuoyunda yer alan bir şirket niteliğinde bulunuyor.