İzmir'de 1990 yılında ilk kazması vurulan metroda giderek büyüyen kavga,
insan hayatını tehdit eder hale geldi. 2007'de en düşük fiyatı vererek metronun
5.5 km'lik hattının ihalesini alan ancak işi zamanında bitiremeyen Bozoğlu
firmasının sözleşmesinin iptalinin ardından, İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin
çökme tehlikesine karşı yaptığı davet usulü ihaleyi de Kamu İhale Kurumu (KİK)
iptal etti. İhaleyi Bozoğlu'nun paravan şirketinin iptal ettirdiği ve KİK'in
hatalı tarihe dayanarak iptale imza attığı öne sürülüyor.
KİK ile İzmir Büyükşehir Belediyesi arasında başlayan dava sürecinin en az
bir yıl süreceği belirtilirken uzmanlar kış aylarında yeraltı sularındaki
hareketin betonarme kaplamaları yapılmamış bölgelerde büyük çökmelere yol
açabileceğini, yaşanacak zemin çökmelerinin ise yolları ve o bölgedeki tüm
apartmanları çökertebileceğini açıkladı.
'Paravan şirket'
iddiası
İhalenin iptalini sağlayan Makro Yapı adlı şirketin ise sözleşmesi feshedilen
Bozoğlu İnşaatın hemen üst katında faaliyet göstermesi dikkat çekti. Bunun
üzerine yapılan araştırmada şirketin Bozoğlu'nun kontrolünde kâğıt üzerinde bir
şirket olduğu şüphesi doğdu. Nitekim İzmir'de yerel bir gazete Makro Yapı adlı
şirketin yöneticilerinin izini sürdüğünde müdür ve ortak olarak görünen Reyhan
Ferahlı adlı kişinin, yedi-sekiz ay öncesine kadar Gültepe'de bir evde
oturduğunu ortaya çıkardı ancak basının tüm çabalarına rağmen söz konusu kişiye
ulaşılamadı.
Bu arada SGK kayıtlarına göre eline ayda net 550 lira geçen 39 yaşındaki
Ferahlı'nın yıllardır Bozoğlu ailesine ait firmalarda çalıştığı ortaya çıktı.
Kâğıt üzerindeki müdürün itiraz dilekçesi ile ihaleyi iptal eden KİK'in bir
başka vahim hata daha yaptığı ortaya çıktı. KİK iptal gerekçesinde şikâyetçinin
bir ay önce itiraz etmesini göstermişti.
Şikâyetçi Makro Yapı ise "Dosyayı almak için 2 Ekim'de Büyükşehir'e gittim,
bana dosya vermediler" iddiasıyla KİK'e başvurdu. Ancak ihalenin yapıldığı tarih
5 Ekim. KİK ise 5 Kasım'da ihale yapılmış gibi gösterdi. KİK son olarak "Bu
ihale 21-(b) kapsamına girmez" gerekçesi ile tüneller çökme tehlikesiyle karşı
karşıya olmasına rağmen ihaleyi iptal etti.
Mahkemeler bir
yıl sürecek
Adının açıklanmasını istemeyen KİK bürokratları tarihlerde hata yaptıklarını
kabul etmekle birlikte Büyükşehir Belediyesi mahkemeye giderse kendilerinin de
üst mahkemeye itiraz edeceklerini söylediler. Mahkemenin vereceği karar kurum
açısından olumsuz çıksa dahi temyiz hakkı sonuna kadar kullanılacak. Bu da
mahkemeleşme sürecinin bir yıla kadar uzayabileceğini gösteriyor. Ancak
mahkemelerden karar çıkmasının gecikmesi durumunda çökme tehlikesi bulunan
tünellerin başına gelebileceklerden kimse sorumlu olmayacak.
Yollar ve apartmanlar çökebilir
Tehlikenin ne kadar büyük olduğunu bu hafta açıklanacak mahkeme raporunun
ortaya koyması bekleniyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi önceki firma Bozoğlu ile
sorunlar yaşandığı süreçte, yaklaşık dört ay önce mahkemeye başvurarak, olası
çökme tehlikesine karşı, inceleme yapılmasını istedi. Detayları ortaya koyacak
rapor, riski de gözler önüne serecek. Raporda ana hatlarıyla riskin
büyüyebileceğine dikkat çekildiği belirtiliyor. İnşaat Mühendisleri Odası İzmir
Şube Başkanı Prof. Dr. Ömer Zafer Alku, Poligon-Fahrettin Altay arasında
püskürtme beton kaplanmış bölümde sorun yaşanabileceğini söyledi. Alku "Bu
bölümün betonarmesi yapılmamış. Kışın yeraltı suları daha hareketli olacak, debi
artacak. Zeminin suyla karşılaşması durumunda çeşitli tehlikeler yaşanabilir"
dedi. Alku'ya göre acilen kaplama yapılması gerek. Dokuz Eylül Üniversitesi
İnşaat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gürkan Özden ise "Tünellerde betonarme
kaplamaları henüz yapılmamış bölümlerin hiç durmadan, acil olarak bitirilmesi
gerekir. Özellikle Üçyol-Poligon hattında yaşanacak zemin çökmeleri, yolları, o
bölgedeki tüm apartmanları çökertebilir" uyarısında bulundu.
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu bu gelişmelere sert tepki
göstererek bu işin altında başka şeyler olduğunu iddia etti. İhaleye itiraz eden
firmanın (Makro Yapı), ihalesini fesh ettikleri firmayla (Bozoğlu) aynı adreste
olduğunu hatırlatan Kocaoğlu, "İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin çok daha basit
konularda yaptığı ihalelere yönelik itirazları reddeden KİK'in İzmir'e karşı
tutumunu anlamakta zorlanıyoruz. Cumhurbaşkanı ve Başbakan'a çağrıda
bulunuyorum. Derhal KİK'i kaldırsınlar" dedi. İzmir Büyükşehir eski belediye
başkanlarından Dr. Burhan Özfatura da yaptığı bir açıklamada Kocaoğlu`na hak
verdi. Özfatura "Burada bir takım çıkar ilişkileri var. İtiraz eden firma
Bozoğlu`nun paravan şirketi de olabilir" dedi.
Yanlış
seçimler metroyu çamura sapladı
- İlk kazması 1990 yılında vuruldu. Yüksel Çakmur döneminde projelendirildi.
Burhan Özfatura başlattı. - Metronun açılışı 2000 yılında Ahmet Priştina
döneminde oldu. - Özfatura'nın ilk projeden çıkardığı Üçyol-Üçkuyular hattına
Aziz Kocaoğlu döneminde başlandı. - Üçyol-Üçkuyular metro hattının temeli,
2005'in haziran ayında atıldı. - İhaleyi 91 milyon TL'ye kazanan TMSF
kontrolündeki Bayındır İnşaat, içine düştüğü ekonomik kriz nedeniyle bitiremedi.
- 2007 Mart ayındaki yeniden açılan "anahtar teslim" ihale, 136.5 milyon
lirayla en düşük teklifi veren Bozoğlu İnşaat'ta kaldı. - Metronun 2008
sonuna kadar tamamlanması hedeflendi. İşler Bozoğlu İnşaat'ın planladığı gibi
gitmeyince onun da sözleşmesi bu yıl iptal edildi. - Bu arada açılan tünelde
betonlama işlerinin "acilen" yapılması gerekiyordu ve bu işler iki aşamalı
olarak önceki ay Öztaş İnşaat'a ihale edildi. - Metroda son sıkıntı, bu
ihalenin Kamu İhale Kurumu (KİK) tarafından iptal edilmesiyle
koptu.