Mozaikler Kireç Çözücüyle 'Temizlendi'



Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın tek mozaik restoratörü Kasım Mertek, Türkiye'nin en fazla mozaik esere sahip ülkelerden biri olduğunu, ancak bazı yerlerde bu eserlerin cahillik sonucu katledildiğini söyledi.

Mozaik eserlerin ilk çağlarda çakıl taşlarının, daha sonra işlenmiş toprak ve taş parçalarının değişik tekniklerle boyanması ve yere yapıştırılmasıyla yapıldığını belirten Mertek, başta Kahramanmaraş, Sinop, Gordion, Tarsus, Ürgüp, Şanlıurfa, Uşak, Antakya, Zeugma ve Karabük'te olmak üzere Türkiye'nin dört bir yanında tarihi 2500 yıl öncesine uzanan mozaikler bulunduğunu ifade etti.

'6 yılda yok edildi'
Uşak'taki Akmonia antik kentinde başlayan kurtarma kazılarında paha biçilmez mozaikler bulunduğunu söyleyen Mertek, "2000 yıllık bu mozaikler, 6 yılda yok edilmiş. Bir bölümü tarihi eser kaçakçıları tarafından yağmalanmış, kalanların üzerine temizlemek amacıyla kireç çözücü dökülmüş. Bu yetmemiş, Horasan alçısı yerine zemine çimento atılmış. Bu da yetmemiş üzerine naylon örtülmüş. Naylonun sera etkisi yaratması sonucu yetişen bitkiler, mozaiklerin parçalanmasına yol açmış. 240 metrekare mozaik tamamen yok olmuş. Bu tam bir cehalet ve tarihe saygısızlıktır" dedi.

Tanrıça Tyhke
Mertek, şu anda mozaiklerin sadece 100 metrekaresinin görülebildiği alanda, Uşak Valiliği tarafından kurtarma çalışmaları başlatıldığını, Horasan alçısı kullanarak bu mozaikleri kurtarmaya çalıştıklarını anlattı.

Arkeolojik açıdan oldukça önemli antik kentler arasında yer alan Akmonia'da, yapılan kaçak kazıların ardından 6 yıl önce başlatılan kurtarma kazısında zemini mozaikle kaplı gymnasium yapısı ortaya çıkarılmıştı.

Üzerinde "Tanrıça Tyhke" betimlemesi bulunan mozaik, Türkiye'de bugüne kadar ortaya çıkarılmış tek parça en büyük mozaik olma özelliğini taşıyordu.