Dünya Karikatürü Kudüs'te Buluştu



Kudüs'te Konrad Adenauer Konferans Merkezi'nde, dünyanın dört bir yanından gelen editoryal karikatür sanatçılarının katıldığı bir konferans vardı. Amacı; basın karikatürcüsünün sorunlarının değişik açılardan ele alınmasını sağlamak ve dünya kamuoyunu etkileyecek önemli bir role sahip olan sanatçıları buluşturmaktı. İşte bu konferans geçen günlerde yapıldı ve bütün katılımcıların üçer işinin yer aldığı bir sergiyle desteklendi.

Konferansı düzenleyen Mishkenot Sha'ananim adlı vakfın genel müdürü Michael Shiloh, açılış konuşmasında, basın karikatürünü Türk kahvesine benzeterek, "Herkesin midesi kaldırmaz, bazılarının ülserini azdırır" dedi. Elbette tartışılan siyasi karikatürün uluslararası basındaki yeriydi. ABD'li ünlü sanatçı Pat Oliphant, International Herald Tribune gazetesinin İsviçreli çizeri Patrick Chappatte, Fransız Le Monde'un çizeri Plantu, New York Times'ın çizeri Jeff Danziger'in de aralarında bulunduğu 14 karikatürcü tartıştı, karikatürleriyle de düşüncelerini daha da somutlaştırdı.

Filistinli karikatürcü Baha Boukhari, "Duvar" başlıklı bir konuşma yaptı. Ailesiyle birlikte Ramallah'ta yaşayan 61 yaşındaki sanatçı, "Bugünkü yaşım ve hayat tecrübemle, barışa inanan ve bu devletin geleceğine inanan çoğunluktaki Filistinlilerin duygularını dile getirme sorumluluğunu taşıyorum" diyerek İsrail'in inşa ettiği güvenlik duvarıyla ilgili düşünce ve çizgilerini, büyük çoğunluğu İsrailli olan izleyiciler ve diğer karikatürcü meslektaşlarıyla paylaştı. Boukhari, basın karikatürünü uluslar arasındaki derin ayrılıkları birleştiren bir köprüye benzeterek, bu sanat dalının geleceğe bakan uluslar üstü bir lisan olduğunu belirtti. İsrailli Amos Biederman da, muhalif görüşlerini içeren karikatürlerini göstererek bir anlamda Filistinli meslektaşına destek oldu. İsveçli ünlü çizer Riber ise, Kuzey Avrupalı gözüyle Ortadoğu sorununa bakışını sergiledi.

Japon karikatürcü Norio Yamanoi, geçtiğimiz yıl Japonya'da yayınlamış olduğu ve otuz binin üzerinde satarak bu alanda rekor kıran, Filistinli Ali ile İsrailli Nesim adlı iki küçük çocuğun arkadaşlıklarının hikâye edildiği resimli romanını tanıttı; kitabına gelen tepkileri neşeli bir üslupla seyirciye yansıttı. İzel Rozental ise Türk karikatürcüsünün Tanzimat döneminden bu güne Araplara, Yahudilere ve Ortadoğu meselesine bakışını, Karagöz'den başlayarak ve ünlü karikatürcülerimizden örnekler göstererek anlattı. Rozental, Birinci Körfez Savaşı'ndan bu yana on beş yıldır çizdiği Ortadoğu konulu karikatürlerden bir seçki de sundu.

Etkinliğin küratörlüğünü de yapan Belçika asıllı İsrailli karikatürcü Michel Kichka "Yüz Yüze" başlıklı kapanış konuşmasında, bu etkinliği gelecek yıllarda tekrarlamak istediklerini, ancak her şeyin serbestçe konuşulup tartışıldığı bu platformda, tüm zorluklara rağmen Mısırlı, Lübnanlı, Suriyeli, İranlı meslektaşlarını da görmeyi arzu ettiğini vurguladı.