Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe, söküm için Hollanda'dan Türkiye'ye gelen ve belirlenenin çok üzerinde 'asbest' taşıdığı iddia edilen 'Otopan' gemisini henüz millileştirmediklerini, bunun için Hollanda'dan gelecek cevabı beklediklerini söyledi.
Selçuk Kaymakamlığı'nda basın toplantısı düzenleyen Bakan Pepe, "henüz gemiyi millileştirmiş değiliz. O notifikasyonlar teyit edilmeden de zaten öyle bir şey söz konusu değildir ve olmayacaktır. Sahil Güvenlik Komutanlığıyla da diyalog halindeyiz. Eğer belge ve bilgiler bizim istediğimiz mahiyette gelmezse, Sahil Güvenlik Komutanlığı marifetiyle gemi, Türk karasularının dışına çıkarılacaktır'' dedi.
Gemiyle ilgili çok kararlı olduklarını ifade eden Pepe, bu kararlılıklarının Hollanda Çevre Bakanlığı'ndan da karşılık bulduğunu belirtti. Hollanda Çevre Bakanı'nın, basın toplantısını gerçekleştirdiği cuma günü kendisini saat 18.00 civarında aradığını ve kendilerinden istenen notifikasyon ile ilgili bilgileri en kısa zamanda hazırlayıp acele şekilde Türkiye'ye ileteceklerini bildirdiğini söyledi.
Pepe, bu konunun, iki ülkenin büyükelçileri tarafından da çok yakından takip edildiğini ve cumartesi günü müsteşar yardımcısı ve genel müdür düzeyinde Hollanda makamlarıyla yapılan görüşmelerde, bu cevabın bugün ya da yarın Türkiye'ye iletileceğinin kendilerine söylendiğini ifade etti.
Çevreciler 'fazla asbest var' diyor
Çevreciler ise, zehirli atık yüklü Ulla gemisinin batmasından sonra, Türkiye'yi yeni bir çevre felaketinin beklediğini belirtiyor ve kanserojen etkisi bilinen 'asbest' ile kaplı geminin geri gönderilmesini istiyor. Çevrecilere göre belirlenenin çok üzerinde asbest içeren gemi Türkiye'de limana yanaştığında, gerçek asbest oranı ortaya çıkacak ama bu noktadan sonra bir önemi kalmayacak.
Çevre ve Orman Bakanlığı ise, Hollanda "asbest yükü fazla" derse geminin Türkiye'ye sokulmayacağını belirtiyor. Ancak Hollanda asbest miktarını teyit ederse, geminin Türkiye'ye girişine izin verilecek. Millileştirilmeden önce uzmanlar gemide araştırma yaparak, bir ton asbest bildiriminin doğru olup olmadığını inceleyecek. Eğer bilgi doğruysa, gemi parçalanmak üzere tershaneye gidecek.
Gemi yedi yıl beklediği Hollanda'dan yola çıkmadan önce Çevre Bakanlığı, 'Otopan' gemisinin taşıdığı asbest miktarını sormuş, 'kurala aykırı değil' yanıtı gelince geminin Türkiye'ye doğru yola çıkmasına izin vermişti.
"1 ton değil, 10 ton asbest" iddiası
Geminin Türkiye'ye gelmek üzere yola çıkması üzerine, aralarında Greenpeace üyelerinin de bulunduğu Tehlikeli Gemi Sökümünü Önleme Girişimi üyeleri, geminin Türk karasularına girmeden Hollanda'ya geri gönderilmesi gerektiğini bildirmişti.
Girişim üyelerini temsilen konuşan avukat Arif Ali Cangı, Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından 7 temmuz 2006 tarihli kararla geminin Türkiye'ye gelmesine izin verildiğini, ancak izin sürecinde verilen bilgilerin doğru olmadığını söylemiş ve ''yapılan bildirimde, gemide yalnızca 1 ton asbest bulunduğu bildirilmiştir… Otopan gemisindeki gerçek asbest miktarı net 10 ton, brüt 60 tondur” demişti.
Bakanlık yetkilileri dünyada birçok ülkede gemi söküm işleminin yapılmakta olduğunu, ancak bunun bazı kuralları olduğunu belirtiyor.
Gemilerin öz ağırlığında asbest ya da amyant olması Türkiye'ye girişine ya da söküm yapılmasına engel değil. Eğer atık madde geminin öz ağırlığında değil, üzerinde ise gemiye izin verilmiyor.