İstanbul’un trafik sorununa çözüm olarak getirilen metrobüs hattı Zincirlikuyu’ya kadar uzatıldı. 1 yıl önce Avcılar-Cevizlibağ arasında hizmete açılan metrobüsün ulaşımda zaman kazandırdığı düşünülürken, yarattığı tüm olumsuzluklar ise göz ardı edildi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) metrobüs hattı ve üst geçitlerdeki eksikliklerin tamamlanması için 10 Nisan 2007’de açtığı ihaleyi 56 milyon 480 bin YTL ile ÖZKA İnşaat almıştı. Şirket, duraklardaki eksiklikleri tamamlayarak üst geçitlerin zeminini özel kauçukla kaplayacaktı. Şirketin üst geçitlere döşediği özel kauçuk tablalar daha ilk yağmurla birlikte kabardı ve yerinden koptu. Birçok üst geçitte engellilerin geçebileceği yer bulunmuyor. Mecidiyeköy durağındaki alt geçit ise yağmurda su ile doluyor, buradan ana caddeye geçmek isteyenler paçalarını katlayarak suyun üzerinden atlamak zorunda kalıyor. Projedeki tüm bu olumsuzlukları ele alan TMMOB Makine Mühendisleri Odası (MMO), oluşturdukları raporda metrobüsün diğer sistemlerle desteklenmesi gerektiğini belirtirken, metrobüsün tek başına ulaşım sorununu çözemeyeceğini açıkladılar.
Ortak çalışma yürütülmeli
MMO, İBB’nin kent içi ulaşım sorunlarının çözümü için başta kent plancıları olmak üzere üniversiteler ve meslek odalarıyla birlikte çalışması gerektiğini açıkladı. Ortak çalışma yürütülmediği müddetçe metrobüs gibi ihtiyaca cevap vermeyen sistemlerin çözüm olarak ortaya atılacağının vurgulandığı raporda, İETT gibi ulaşım kuruluşlarının ödemeler dengesinin bozulacağı, bu faturanın da halka ödetileceği belirtildi.
Metrobüsün yolcu talebinin yoğun olduğu yerlerden geçtiğinin belirtildiği raporda, yolcu istemi dikkate alındığı zaman İstanbul’un ulaşım sorununa çözüm iddiasının gerçekleşmesi için bugünkü araç adedinin onlarca katı aynı kapasitede araca gerek olacağı ve sefer aralıklarının 3 saniye düzeyine ineceği ifade edildi. Böyle bir işletmenin olanaksız olduğundan söz edilen raporda, “‘Biz ulaşım sorununa çözüm getirdik’ söylemi hiçbir şekilde gerçeği yansıtmamaktadır” ifadesine yer verildi.
Raylı sisteme ağırlık verilmeli
Büyük yatırımlarla devreye sokulan metrobüsün, bu güzergahı kullanan bir bölüm yolcuya, araç başına büyük meblağlar kazanan yabancı firmaya, sistemin altyapısının yapımı sırasında kazanç sağlayan inşaat firmasına ve kısa vadede politik kazanç sağlayacak yöneticilere yararlı olacağı, ancak İstanbul’un genel trafik sorununa bir çözüm getirmeyeceği söylendi.
Çözüm olarak ise şu öneriler getirildi:
*Tüm ulaşım modelleri arasında uyum sağlanarak yük ve yolcu taşımacılığında
ağırlık birim enerji tüketimi daha düşük olan demiryolu ve denizyolu
taşımacılığına verilmeli.
*Ulaşım sektöründeki petrol bağımlılığının
azaltılması hedeflenmeli, Ulaşım ve otomotiv sektörüne ilişkin mevcut yasalar bu
doğrultuda gözden geçirilmelidir.
*Çözüm, akılcı yöntemlerle uzun vadeye
yayılan raya bağımlı seri sistemlerin devreye sokulması ve bu sistemlerin
otobüs, minibüs, dolmuş ve deniz ulaşımıyla eşgüdümlü şekle getirilmesidir.
Metrobüs tek başına yetmez
İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Cemal Gökçe: Ulaşım farklı farklı sistemlerin birbirini tamamlaması gereken bir sistemdir. Siz işinizi sadece metrobüse havale ederseniz, İstanbul’un trafik sorununu çözemezsiniz. Metrobüs, toplu taşıma sistemleri içerisinde kullanılması gereken bir sistemdir. Toplu taşımaya yönelik olan her sistemi desteklemek gerekiyor. E-5 trafiğinde otobüslere ayrılan ayrı bir şerit olmalı. Boğaz geçitlerinde öyle. Metrobüsün diğer sistemlerle desteklenmesi gerekiyor. Yoksa tek başına günlük yolcu sayısının 10 milyon olduğu, toplu taşımanın gelişmediği, 8.5 km metro olduğu, deniz yollarının henüz kullanılamadığı bir kentte sadece metrobüse tüm umutları bağlamak yanlıştır.
Raylı sisteme ağırlık verilmesi daha mantıklı
Şehir Plancıları Odası Şube Sekreteri Tayfun Kahraman: Metrobüs İstanbul’un ihtiyacını karşılayabilecek bir sistem değil. Metrobüs yerine raylı sistemin ya da yeni bir metro sisteminin kullanılmasının daha mantıklı olacağını düşünüyoruz. Makine Mühendisleri Odası’nın yapmış olduğu çalışma bunu gösteriyor. Bu raporda, raylı bir sistemin metrobüs güzergahlarında daha elverişli bir kullanımı getirebileceğini söylüyorlar. Metrobüsün E-5’te yarattığı yapıya baktığınızda da metrobüs, bu alanda çözümden öte trafikte bir tıkanmaya neden oldu. Servis yolları kaldırıldı o hat üzerinde. Fakat tramvay ya da benzeri bir sistem uygulansaydı bu yol servis güzergahı olarak kullanabilirdi. Metrobüs hattı ile beraber E-5’te şeritlerin daraltılması kazaların yaşanmasına neden oldu. Çalışmalar Boğaziçi’nde devam ediyor. Trafik felç oldu. İstanbullular ciddi sıkıntılar yaşıyor bu anlamda.