Plastikler Artık Tarlada mı Yetişecek?

ABD’li bilim adamları, bitkiden plastik elde etmeyi başardılar. Bilim adamlarının çevre için bir dönüm noktası olan bu araştırması sayesinde, gelecekte kullandığımız plastikler tarlada yetişecek. ABD Missouri Üniversitesi’nde yapılan çalışma, kirlilik yaratmayan, yenilenebilir plastiklerin, petrol bazlı bazı plastiklerin yerini alabileceğini ortaya koydu. Missouri Üniversitesi Disiplinlerarası Bitki Grubu (MU Interdisciplinary Plant Group) Biyokimya Doçenti Brian Mooney, bitkilerden plastik elde etmenin yeni bir fikir olmadığını belirterek, “Bitki nişastasından ve soya proteininden yapılmış plastik, petrol bazlı plastiklere alternatif olarak kullanıldı. Şu an yeni ve heyecan verici olan ise plastik yetiştirmek için bitkilerin kullanılma fikri” diye konuştu.

Missouri Üniversitesi bilim adamları, çok sayıda moleküler teknik kullanarak üç bakteri enzimini model bitkisi, Arabidopsis Thaliana’nın içerisine uyguladılar. Bitkiden iki adet enzimi birleştirdiklerinde organik bir polimer ürettiler. Polyhdroxybutyrate-co-polyhydroxyvalerate veya PHBV olarak bilinen bu polimer; market poşetleri, soda şişeleri, tek kullanımlık jiletler ve çatal bıçak takımları gibi pek çok ürünü üretmek için kullanılabilen esnek ve şekil alabilen bir plastik. Üstelik bu plastik, çevreye atılsa bile doğal yollarla su ve karbondioksite ayrışabiliyor.

Aynı zamanda Missouri Üniversitesi, Christopher S. Bond Life Sciences Center’da, Charles Gehrke Proteomics Center’ın da Müdür Yardımcısı olan Money, araştırma ile ilgili olarak, “Bu enzimin PHBV üretmek için bitkinin en uygun yeri olarak tanımlanmış olan kloroplasta dönüşmesi için bitkileri başarılı bir şekilde değiştirmiş bulunuyoruz” açıklamasını yaptı. Bir sonraki aşamanın, bu tekniğin, bir tür bitki olan ‘switchgrass” gibi gerçek bitkilerde işe yarayıp yaramadığını görmek olacağını belirten Brian Mooney,  St. Louis Donal Danforth Bitki Bilim Merkezi’nde ve çevresel teknoloji şirketi Metabolix Inc. Cambridge’te bilim adamları ile görüşmeler gerçekleştirdiklerini de söyledi. 

Missouri Üniversitesi araştırmacıları, buluşlarının geleceğinden umutlu. Plastik yetiştirmek için bitkilerin kullanılması, çevre açısından da olumlu sonuçlar doğuracak. “Yeşil” plastikler, karbon ayak izlerini azaltabilecek. Günlük yaşantımızı sürdürürken, dünyada bıraktığımız iz, çevreye verdiğimiz zarar olarak tanımlanabilecek karbon ayak izi, direkt ve dolaylı olarak çevreye ne kadar karbondioksit salınmasına sebep olduğumuzu ölçüyor. Küresel ısınmanın en büyük sebebi olarak karbondioksit salınımı gösteriliyor. Gelecekte plastiklerin tarlada bitki olarak yetişebilmesi, petrole olan bağımlılığı da azaltacak ve çiftçiler için yepyeni bir ihraç ürünü olabilecek.

PAGEV (Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı) Başkanı Selçuk Aksoy, geleceğe yönelik bu tarz araştırmaların, petrol bazlı plastiklere alternatif yarattığını söyleyerek, plastiğin sunduğu avantajlar nedeniyle ilerleyen yıllarda da hayatımızdaki yerini ve önemini koruyacağını belirtti. Aksoy, “21. yüzyılın malzemesi plastikten vazgeçmek imkânsız. Günlük yaşamımızdaki pek çok kritik noktada plastik var ve bu araştırmalar plastiğin, yeni teknolojiler sayesinde bambaşka boyutlarda karşımıza çıkacağının bir göstergesi” dedi.