Uzun zamandır kamuoyunda tartışılan Rant Vergisi “Orta Vadeli Program”a dahil olarak resmiyet kazandı. Uygulamaya göre imar planı değişiklikleri ve kamu yatırımları sonucunda oluşacak gayrimenkul değer artışlarından kamu pay alacak.
Uygulamanın bir ucu inşaat yatırımcılarına dokunsa da bir diğer ucu da tüketiciye dokunuyor. Örneğin Kanal İstanbul’a yakın bölgede arazisi olan bir vatandaş, arazisinin değerinin artması nedeniyle kamuya bir pay ödeyecek. Bu biçimde vatandaşların ödeyeceği kamu payları, söz konusu projelerin finansmanında kullanılacak.
Peki hem yatırımcıları hem de konut alıcılarını yakından ilgilendiren Rant Vergisi uygulamasına patronlar ne diyor? Bunu sektörün önde gelen inşaat yatırımcılarına sorduk. Kimi uygulamayı olumlu bulsa da kimi ise satışları daraltacağını düşünüyor. Habertürk'ten Şengül Kırmızıtaş'ın haberine göre, işte Rant Vergisi’ne patronların yorumu…
Ağaoğlu Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ağaoğlu
“Sektörü olumsuz etkilemez”
Rant vergisinin dünyada örnekleri var. Ben bu uygulamanın Türkiye’de de olumsuz bir etki yaratacağını sanmıyorum. Gayrimenkul sektörü kendi dinamikleri ile kendi kendini toparlayan bir sektör. Eğer doğru yerde doğru proje yaparsanız hiçbir uygulama sıkıntı yaratmaz.
Ant Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Okay
“Satış kabiliyetini daraltır”
İnşaat sektörü Türk ekonomisinin lokomotif sektörü. Bundan dolayı çok dikkatli korunmalı. Sektörde şu sıralar zaten bir daralma söz konusu. Rant vergisi uygulamasının bir ucu da tüketiciye dokunuyor. Bu uygulamanın satış kabiliyetini daraltacağını düşünüyorum. Bu nedenle tekrar gözden geçirilmesinde fayda var.
Makro İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Ercan Uyan
“Kulis kaynaklı arsa fiyat artışının önüne geçecek!
Burada ana fikir, kamu imkanları ve yetkileriyle sağlanmış ranta kamunun ortak olmasıdır ki, bu fikir desteklenmesi gereken bir çalışmadır. Şöyle ki; bir bölgeden otoyol, demiryolu veya havalimanı gibi kamu yatırımlarının yapılması daha plan aşamasında iken ilgili bölgelerde kulis kaynaklı olarak arsa fiyatları tavan yapıyor ve kamu adeta yapmış olduğu bu yatırımların bir nevi cezasını çekermiş gibi gidip o bölgelerde yüksek fiyatlardan kamulaştırma yapmak zorunda kalıyordu. Bu tablo OVP da yapılacak çalışmalarla bir nevi dengelenmiş kamunun zararının önüne kısmi kaynak üretmek suretiyle geçilmiş olacaktır. Diğer taraftan bu planın uygulamasından sonra, son yıllarda inşaat maliyetlerinin artmasında en büyük faktör olarak tespit ettiğimiz aşırı değerlenmiş arsa fiyatlarına arsa sahibi ödemiş olduğu bu rant vergisini kendi sübvanse etmek yerine arsa fiyatına ek bir artış getirmesinden endişe ediyoruz. Bu planın rant vergisi uygulaması ile ilgili başka bir endişemiz ise özellikle borçlu belediyelerin kendilerine kaynak sağlama adına bu tür imar artış uygulamalarına sıkça başvurma ihtimali olarak görüyoruz. Bizlerde inşaat sektörünün bir aktörü olarak daha az yoğunluklu daha az katlı yapılar inşa etmek istiyoruz. Yapılan yüksek yoğunluklu planlar bize bir fayda sağlamıyor, arsa sahibi zaten arsasını bize satarken veya ortaklık kurarken ince ince hesaplarını yapıp bu yüksek imar hakkını kendi namına fiyatlandırıyor. Biz ise satın almış olduğumuz ve bedelini arsa sahibine baştan ödemiş olduğumuz bu imar hakkını mecburen kullanmak zorunda kalıp yoğun yapılaşmalara gebe projeler üretmek zorunda kalıyoruz. Bu durum hem satışlarımızı hem de yaşanabilir projeler üretmemizi zorlaştırıyor. Sonuç itibariyle önümüzde ki dönemlerde bu Orta Vadeli Programın uygulaması ile birlikte bakanlık veya büyükşehir belediyeleri tarafından üst ölçekli imar planlarında yapı yoğunluklarının daha düşük olarak tutma hedeflerini bizde yürekten destekliyor ve istiyoruz.
Ege Yapı Yönetim Kurulu Başkanı İnanç Kabadayı
“Rant varsa paylaşılsın”
Buna benzer uygulamalar gelişmiş ülkelerde var. İmar mevzuatlarında sürekli değişiklik oluyor. Eğer bir kar artışı varsa bu kamuyla paylaşılabilir. Ben uygulamanın sektör açısından bir sıkıntı yaratacağını düşünmüyorum.
Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Dumankaya
“Ülke ekonomisinin büyümesine katkı sağlayacak”
Türkiye’de, kentsel dönüşüm çalışmaları ve yenilenen imar çalışmaları sonrasında ortaya çıkan değer artışından kazanılan gelirin vergilendirildiğini ifade etmek mümkün değil. Kentsel dönüşüm çalışmalarının hız kazandığı günümüzde gerek kentsel dönüşüm, gerek kamusal inşaat yatırımları gerekse konut ve ticari projeler gibi özel sektör yatırımları nedeniyle mevcut arsa, arazi ve binaların değerinde yüksek oranlarda rant gelirleri ortaya çıkmaktadır. Kentsel planlama ve dönüşüm çerçevesinde kamu kurumlarının toplumsal fayda üretmesi gerekliliği üzerinden hareketle söz konusu durumda olan araziler üzerinden gelir vergisi alınması ile ilgili yapılacak çalışmaların bir an önce hayata geçirilmesi gerekir. Kentsel rantların vergilendirilmesiyle, rantın bir kişi üzerinde gelir oluşturmasının önüne geçilerek rant gelirlerinden bütün halkın vergi yoluyla pay alması, diğer bir ifadeyle halen ödedikleri vergi yüklerinin hafiflemesi sağlanabilir. Toprak Rantının Vergilendirilmesi adı verilen bu politika ile ülkemizin ekonomik büyümesine yeni bir katkı sağlanmış olacaktır.