Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu (YDK) “Demiryollarında ray yenilemelerinin yeterince yapılamaması kaza riskini arttırıyor” uyarısında bulundu. Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) Genel Müdürü Süleyman Karaman da Cumhuriyet’e “Hakikaten ray alımı zorladı bizi. Hem yol yenile, hem sefer yap, hem geç kalksın, hem bir kaza olsun, onunla mı uğraşacağız? Kaza olmasın diye seferleri durdurduk” dedi.
YDK’nin 25 Kasım 2010 itibarıyla hazırladığı “TCDD 2009 Yılı Raporu”nda şöyle denildi: “Her yıl en az 800-1.000 km. yol yenilemesinin yapılmasında zorunluluk bulunmaktadır. TCDD’nin yol yenileme kapasitesinin ancak 500 km. olduğu tespit edilmiştir. Yıllık ray ihtiyacı 60-70 bin ton olmasına rağmen, Kardemir AŞ’den 2002-2009 arasında yıllık ortalama 23 bin ton ray temin eden TCDD’nin, ray temin edememesi sonucu planlanan düzeyde yol yenilemesi yapamadığından, bu durum tren iptallerine, kaza, olay ve tehirlere neden olmaktadır.”
Raporda şu ifadelere de yer verildi:
“Ray yenilemelerinin ve ultrasonik kontrollerinin yeterli düzeyde yapılamaması nedeniyle kaza riskleri de artmaktadır. Nitekim 2008 yılında Kütahya’da meydana gelen (9 kişinin öldüğü) kazada, kaza nedeninin ray kırılmasından meydana geldiği tespit edilmiştir.”
TCDD Genel Müdürü Karaman ise konuyla ilgili olarak Cumhuriyet’e şöyle konuştu: “Mesele şu, hakikaten ray alımı çok zorladı bizi. Rayı artık almıyoruz, Kardemir’de ürettiriyoruz. 2008 yılından itibaren ray temini başladı. Yolları yenilemeye başlayınca, bu sefer bazı trenleri yol yenileme dolayısıyla durdurduk. Hem yol yenile, hem sefer yap, hem geç kalksın, hem bir kaza olsun, onunla mı uğraşacağız? Dolayısıyla seferleri durdurduk. Bu doğrudur. Ama bu yollar kötü diye durdurmaktan ziyade yolları yenileyeceğiz, yolları yenilerken bir kaza olmasın diye durdurduk.”
Tren durduğu yerde raydan çıkıyor
Karaman, rayların “ödenek eksikliği veya kaynak olmaması” nedenleriyle mi alınamadığına “Yok, ne ilgisi var” diye yanıt verdi. Ancak “70 bin ton ihtiyaca karşın 23 bin ton ray alınabildiği” anımsatılınca şunları söyledi: “Orada haklı olabilirsiniz. Yoruldum. Kütahya kazası gerçekten bakımla ilgili değil. Kütahya kazası, 20 yıl önce alınan raylar, gerilmeler ve yorulmadan çatladı. Nasıl bakacağım oraya? Yol yenilemesi daha fazla yapılabilmiş olsaydı bunlar olmazdı. Benim de kaderim valla! Geldim 2003’te trenin gitmesine gerek yok, durduğu yerde raydan çıkıyordu!” Karaman, YDK’nin “Yüksek Hızlı Tren’in güvenlik raporunun tamamlanmadığı” tespitine yönelik de “Burada ‘Yolculu tren çalıştırılabilir’ raporunu aldık. Raporu onlara ileteceğim” iddiasında bulundu. Ancak raporu Cumhuriyet’e vermeyi reddetti.