Türkiye’nin iki büyük işçi sendikaları konfederasyonu Türk-İş ve Hak-İş, İşsizlik Sigortası Fonu’nun GAP Projesi kapsamındaki yatırımlar öncelikli olmak üzere ekonomik kalkınma ve sosyal gelişmeye yönelik altyapı yatırımlarında kullanılmasına olanak tanıyan yasanın iptali için Anayasa Mahkemesi’ne gidilmesini istedi.
Başkanlar açıklama yaptı
Hak-İş Genel Başkanı Salim Uslu, İşsizlik Sigortası Fonu’na ilişkin düzenlemeyle ilgili, “Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, İşsizlik Sigortası Fonu’nun amacı dışında kullanılmasına yol açan yasayı 17 Ağustos 2009 tarihinde tam da depremin 10. yıl dönümünde onaylayarak İşsizlik Sigortası Fonu’nda deprem yaratacak bir karara imza atmıştır” dedi.
Türk-İş Genel Başkanı Mustafa Kumlu da, İşsizlik Sigortası Fonu’nun amacı dışında kullanılmasına yönelik düzenlemenin Cumhurbaşkanlığı tarafından onaylanmasının kaygı ve üzüntü verici olduğunu belirterek, Ana Muhalefet Partisi ve tüm milletvekillerine, konunun Anayasa Mahkemesi’ne götürülmesi çağrısında bulundu.
‘Anayasa’ya aykırı’
Salim Uslu, yaptığı yazılı açıklamada, 5921 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un Cumhurbaşkanı Gül tarafından onaylandığını anımsattı. Düzenlemeyle, işsizlik sigortasında değişiklik yapılarak, İşsizlik Sigortası Fonu’nun nema gelirlerinin 2009 ve 2010 yıllarında dörtte üçünün, 2011 ve 2012 yıllarında dörtte birinin ilgili yılların bütçelerine gelir kaydedilmesinin hüküm altına alındığını belirten Uslu, bu kaynağın GAP Projesi kapsamındaki yatırımlar öncelikli olmak üzere ekonomik kalkınma ve sosyal gelişmeye yönelik altyapı yatırımlarında kullanılacağını ifade etti.
Düzenlemenin, öncelikle Anayasa’nın, devletin, ‘sosyal hukuk devleti’ niteliğine vurgu yapan 2. maddesi ile çalışma hakkı ve ödevini düzenleyen 49. maddesine ve genel bütçeyi düzenleyen 161, 162 ve 163. maddelerine aykırı olduğunu savunan Uslu, açıklamasında şu görüşlere yer verdi: “İşsizlik Sigortası Fonu’ndan genel bütçeye para aktarılması, sigortacılık tekniği ve Kanun’un genel amacı ile bağdaşmadığı gibi, ücretlerinden fona prim kesilen işçilerin, haklarına saldırı niteliğindedir ve kabul edilmesi mümkün değildir. Fondan genel bütçeye yatırımlar için kaynak aktarmak yerine, fonun yaygınlaşan işsizliğe çare olacak çözümlerde kullanılması sosyal devlet ilkesinin bir gereğidir. Bunun yanı sıra kaçınılmaz borç gereksinimlerinde hangi piyasa koşulları geçerliyse Fonun kullanımında da aynı koşulların geçerli olması gerekiyor.”
Kanun’la ilgili sürecin henüz sonuçlanmadığını belirten Uslu, Cumhurbaşkanı, ana muhalefet partisi veya 110 milletvekilinin imzasıyla Kanun’un Resmi Gazete’de yayınlanmasının ardından 60 gün içinde Anayasa Mahkemesi’ne başvuruda bulunulabileceğine işaret etti. Uslu, şunları kaydetti:
“Hak-İş olarak Cumhurbaşkanı Sayın Abdullah Gül’e, ana muhalefet partisine ve emeğin hakkını savunan ve sahiplenen bütün milletvekillerimize vicdanlarının sesini dinleyerek ve itirazlarımızı dikkate alarak bu kanunu Anayasa Mahkemesi’ne götürmesi çağrısında bulunuyoruz. Hem İşsizlik Sigortası Fonu’nun kullanılış biçiminden hem de anayasal yargıdaki boşluktan dolayı iki defa mağduruz. KKTC’de ve birçok Avrupa ülkesinde bu hak varken Türkiye’de var olan eksiklik bu vesileyle bir kez daha ortaya çıkmış ve çok ciddi bir yargı reformuna ihtiyaç duyulduğu açıkça görülmüştür. Dolayısıyla çalışanların hakları söz konusu olması durumunda konfederasyonlara dava açma yetkisi verilmelidir.”
İşsizlik Fonu 42.2 milyar TL’ye ulaştı
İşsizlik Sigortası Fonu’nun toplam büyüklüğü temmuz ayı itibarıyla 42 milyar 215 milyon TL’ye ulaştı. İşveren, işçi ve devletin ortak katkısıyla oluşturulan İşsizlik Sigortası Fonu’na Temmuz 2009 itibarıyla, işçi ve işverenlerin katkısının 14 milyar 850 milyon TL olduğu belirtilirken, İşsizlik Sigortası Fonu’na hükümetin katkısının ise 5 milyar 32 milyon TL olarak hesaplandığı ifade ediliyor.
İşsize 332 TL
İşsizlik Sigortası Fonu’nun bugüne kadarki faiz getirisi ise toplamda 27 milyar 195 milyon TL’yi buldu. Açlık sınırının 733 TL olarak hesaplandığı Türkiye’de İşsizlik Sigorta Fonu’ndan işsizlere ödenen tutar ise 332 TL. Fonun, öncelikle işsizlik ödeneği, daha sonra da işsizlere egitim imkânı sağlamak ve işsizlikle mücadelede aktif politika önlemlerine mali destek vermek amacıyla kullanılması gerekiyor.
Türk-İş: Fondaki para işçinin parasıdır
Türk-İş Genel Başkanı Mustafa Kumlu, İşsizlik Sigortası Fonu’nun amacı dışında kullanılmasına yönelik düzenlemenin Cumhurbaşkanlığı tarafından onaylanmasının kaygı ve üzüntü verici olduğunu belirterek, Ana Muhalefet Partisi ve tüm milletvekillerine, konunun Anayasa Mahkemesi’ne götürülmesi çağrısında bulundu. Kumlu, Cumhurbaşkanlığı Makamı’nın, İşçi Konfederasyonlarının karşı çıkmasına, sakıncalarını ve kaygılarını defaatle dile getirmesine karşın, İşsizlik Sigortası Fonu’nun amacı dışında kullanılmasına izin veren 5921 Sayılı “İşsizlik Sigortası Kanunu ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”u onaylamasının, Türk-İş topluluğu tarafından üzüntü ve kaygıyla karşılandığını ifade etti. Fon’un kuruluş amacının işsizlik sigortasını düzenleyen kanunda açıkça ifade edildiğine dikkat çeken Türk-İş Başkanı Mustafa Kumlu, şöyle devam etti:
“Fon’daki para hiç kuşkusuz ve tartışmasız işçinin parasıdır. Bu fon, işsiz kalacak işçilerin gelir kayıplarını kısa bir süre de olsa karşılamak amacıyla oluşturulmuştur. Türkiye’de kamu kesiminde kurulan fonların hikayesine baktığımızda sonuç acıklıdır. Devlet, çeşitli amaçlarla oluşturduğu fonlar için çalışanlardan kesintiler yapmış, bu fonlar hiç bir şekilde ücretlerinden kesinti yapılan insanlara yarar sağlamamış, amacı dışında kullanılmış ve kaybolup gitmişlerdir. Gelinen noktada İşsizlik Sigortası Fonu da kuruluş amacına hiç hizmet edemeden tarihe gömülmüş diğer fonların kaderini paylaşma tehlikesi ile karşı karşıyadır.”
Bu hatanın ve yaratılan güvensizlik ortamının geride bırakılabilmesi için henüz geç olmadığını vurgulayan Kumlu, CHP’den ve tüm milletvekillerinden, ilgili yasanın iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurması istediklerini kaydetti.