Seydişehir Alüminyum'da 17 Yıllık Modernazisyon Projesi

Seydişehir'deki Eti Alüminyum Tesisleri'nde tam bir yatırım bilmecesi yaşanıyor. Tesislerde 1986 yılında başlatılan modernizasyon projesinin ne zaman tamamlanacağı bilinmiyor. Ancak projenin tamamlanmasıyla halen yıllık 60 bin ton olan sıvı alüminyum üretim kapasitesinin 110 bin tona çıkarılacağı belirtiliyor.
Eti Alüminyum AŞ Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Mehmet Arkan, "Modernizasyon ve Kapasite Arttırımı projesinin gerçekleştirilmesinden sonra, daha verimli ve etkili bir biçimde sürdürülebileceği kesindir" dedi.

Projenin 1986 yılında başlatıldığını anlatan Arkan, "Alüminyum tesisleri için, dünya tesislerinde uygulanan prosesin aynısının uygulandığı tesislerin modernizasyon projesinin hikayesi 1986 yılına dayanıyor. 1986 yılından bu yana, yatırım programlarında yer almakla birlikte, uygun ekonomik ortam ve yeterli ödenek sağlanamaması nedeniyle bu güne kadar uygulamaya ilişkin somut bir adım atılamadı" diye konuştu.

Hayati önem taşıyor

Modernizasyon ve Kapasite Artırımı projesinin vakit kaybedilmeden, olumlu yönden değerlendirilerek, hayata geçirilmesinin tesisler için hayati önem taşıdığıını ifade eden Arkan, şunları söyledi:

"Elde bulunan ve güncel değerlerle sonuçlandırılmış olan fizibilite raporunda öngörülen alternatiflerin, ülkenin ekonomik yapısı ve tesislerin durumu dikkate alınarak değerlendirildiğinde, mevcut tesislerin üzerinde modernizasyon çalışmalarının yapılması ve böylece Seydişehir Alüminyum Tesislerinin, sektöre, kapasitesi artmış ve modern teknolojiye kavuşmuş olarak hizmet etmesinin önemi ve gereği ortaya çıkmıştır. Seydişehir Alüminyum Tesisleri'nin teknolojinin yenilenmesi ve kapasitesinin arttırılmasına yönelik fizibilitesi daha önceden yaptırılmış olan proje, 1999-2000 yıllarında bir Alman firmasına güncel olarak yeniden hazırlattırılmıştır. Diğer taraftan, tesislerin kuruluşunu gerçekleştiren Rus şirketi VAMİ Enstitüsü Türk-Rus hükümetler arası 5. dönem karma ekonomik protokolü doğrultusunda, tesislerde 2002 yılında incelemelerde bulunarak, tesislerin modernizasyonu ve tevsii için bir tekno-ekonomik çalışma hazırlayıp, Eti Alüminyum AŞ Genel Müdürlüğü'ne teslim etmişlerdir. Daha sonra, teknik bir Türk heyeti Rusya'da modernizasyon yapılan bir alüminyum fabrikasında inceleme yapmış ve olumlu izlenimler edinilmiştir."

Tesislerden vazgeçilemez

Seydişehir Alüminyum Tesisleri'nin ülkenin kolay vazgeçemeyeceği ve ekonominin temel bir taşı olduğunu belirten Mehmet Arkan, şöyle devam etti:

"Tesislerin kurulu bulunduğu yerde halen 36 milyon ton seviyesinde işlenebilir nitelikte Boksit cevheri bulunuyor. Bu mevcut kapasite ile 70 yıllık bir işletme ömrü anlamına geliyor. 30 yıldır çalışan tesisler, artık fiziken yıprandı. Tesislerin halen sahip olduğu teknoloji, sektördeki yenilerine göre verimsiz ve tesislerin mevcut kapasitesi dünya sektörü ölçeğinde küçük kalıyor. Elektrik enerjisinin birim fiyatı oldukça yüksek. Ayrıca yöre ve çevrede en az 350-400 bin kişilik bir kitle, sosyo-ekonomik yapısıyla tesislere bağımlı halde."

Modernizasyon konusunda hayalci olmamak lazım

Konya Sanayi Odası Başkanı Ahmet Şekeroğlu: Seydişehir Eti Alüminyum Tesisleri'nin modernizasyonu konusunda hayalci olmamak lazım. Devletin KİT'lere bakış açısı hepimizin malumü. Bizim açımızdanda oldukça maliyetli bir iş. Modernizasyon özelleştirmeyle bir anlam kazanır. Tesisler şu anki mevcut durumuyla ülkenin ihtiyacına yeterince cevap veremiyor. Sözkonusu tesisler bir an önce orayı satın alacak, modernize edecek ve kapasitesini arttıracak birilerine satılmalı. Yabancı ortaklıkda söz konusu olabilir. Ayrıca buranın satışından kar elde etmek düşünülmemeli.

Üretim mutlaka sürdürülmeli

Ak Alüminyum AŞ Genel Müdürü Bekir Suphi Sürücü: Seydişehir Eti Alüminyum Türkiye'nin tek alüminyum üreticisi. Mutlaka üretimde kalması lazım. Şu anda kapasitesi 60 bin ton sıvı alüminyum. Türkiye'nin ihtiyacı ise 220 bin ton civarında. Bize yeterince cevap veremiyor. bu yüzden yurtdışından almak zorundayız. Dolayısıyla dövizimiz yurt dışında kalıyor. Seydişehir kapanırsa tamamen yurt dışına bağımlı oluruz. Tesisler öncelikle modernize edilmeli. Devletin gücü yetmiyorsa özelleştirilmeli. Yabancı ortaklıkda olabilir. Fakat yönetim mutlaka Türkler'de olmalı ve iyi organize edilmeli.

Modernizasyon için elektrik fiyatlarının düşürülkesi lazım

Çelik İş Sendikası Seydişehir Şube Başkanı Muharrem Oğuz: Modernizasyon mutlaka yapılmalı. Tesisler, Türkiye'nin tek alüminyum üreticisi konumunda. Ancak modernizasyon ve özelleştirmenin yapılabilmesi için öncelikle elektrik fiyatlarının düşürülmesi gerekir. Biz elektriğin kilovatsaatini 4.5 cent'e mal ediyoruz. Dünyada ortalaması yaklaşık 2 cent. Enerji promlemi cözülmezse ne modernizasyon da başarılı olunabilir, ne de özelleştirmede.