Şimdi konut satın alma zamanı mıdır?
Bu soruya yazımız içinde yanıt verecek olsak da şundan eminiz: Şimdi konut satma zamanıdır! Pazar günü 44 sayfalık Hürriyet gazetesinde 15 konut projesi reklamı vardı. Bu reklamlardan çoğu da tam sayfa idi (bir tane de konut kredisi –mortgage– reklamı vardı).
Gayrimenkulcüler ve inşaatçılar doğru bir iş yapıyorlar: Türkiye'de şubat ayından mayıs ayına kadar geleneksel olarak her türlü gayrimenkul işinde hareket olur. Kışın bitmesi ile insanlar (yeni bir ev satın alarak ya da diğer bir kiralık eve) taşınmayı düşünürler. Evlilikler de arttığı için konut piyasası canlanır.
Ekonominin 2009'daki kötü gidişi gayrimenkul işini de etkilemişti. Özellikle yılın ilk yarısında konut satışları bıçak gibi kesilmişti.
Ama toparlanma hızlı ve güçlü oldu. Geçen yılın ikinci yarısında gayrimenkul sektörünün konut kısmı iyi satış yaptı.
Bunda en büyük neden, faizlerin hızla düşmesi ve konut fiyatlarının düşen inşaat maliyetleri ile hemen uyum sağlaması idi. 2003-2008 küresel bol likidite döneminde balon yapan (aşırı şişen) inşaat maliyetleri, krizin ardından (arsa fiyatları dışında) hemen düştü. Üstelik ellerinde yüksek maliyetli konut olan inşaatçılar da eğilime uydular ve ‘üçe beşe bakmadan' (yani likit kalmayı gerekirse zarar etmeye ya da az kâr etmeye tercih ederek) ellerindeki konutları satmaya sıvandılar.
Satış başlayınca yeni projeler de sökün etti! Şimdilerde gazetelerde yayımlanan reklamların birçoğu yeni projelerdir. Zaten konut almak isteyenler de genelde yeni başlayan (ve dolayısıyla fiyatı da görece ucuz olan) yeni projelere ilgi gösterdiler.
O nedenle de kullanılmamış bile olsa ‘ikinci el' tabir edilen konutlarda böyle bir satış hareketi görülmedi. Hele şehir merkezinin biraz dışında olan ve site olmayan konutlarda satışlar oldukça sönük kaldı...
Gelelim asıl sorumuza: Şu anda konut satın alınır mı? Hemen bir soru soralım: O konutu ne yapacaksınız?
Kendiniz oturmak için konut satın alacaksanız, evet şimdi tam da konut satın alma zamanıdır. Eğer paranız varsa; ya da önümüzdeki aylar/yıllarda konut kredisini ödemekte sıkıntı çekmeyeceğinizi düşünüyorsanız, oturacağınız evi beğenerek hemen satın alın. Konut fiyatları ve konut kredisi faizleri uzun zaman hiç bu kadar düşük olmayacaktır.
Olası ise olanaklarınızı zorlayarak ve bir parça daha borçlanarak düşündüğünüzün ya da bütçenizin kaldırabileceğinin daha üzerinde bir konut satın alın. Çünkü unutmayın ki bu konutu (yaşamınızda çok radikal bir değişim olmazsa) en az on yıl kullanacaksınız. Ailenizin on yıllık olası gereksinimlerini düşünerek bu yatırımı yapın.
Peki ya yatırımcılar? Onlar için de konut satın alma zamanı mıdır?
Açıkçası biz kişi olarak pek konut yatırımına inanmadık. Yani belki bir yedek ev iyidir; ama birden fazla konutu kira geliri için satın almayı pek akılcı bulmayız. Çünkü hem vergisi hem de kiracı sorunları, konut kira gelirini bize göre pek çekici kılmamaktadır.
Biz daha çok dükkân ya da arsa yatırımını sevenlerdeniz. Ancak burada da çok ciddi bir risk var: Öncelikle uygun fiyata ve ilerisi parlak olan bir arsa ya da dükkân bulmak çok zordur. "Geleceği var" denen arsa ya da dükkânın uzun yıllar atıl kaldığını da rahatlıkla görebiliriz.
O nedenle, kira geliri için değil, ama ileride satın alınacak daha büyük, daha merkezi ya da daha güzel bir evin satın alınmasına katkı için, şu anda yatırım amacı ile konut satın alınabileceğini düşünüyoruz. Buradaki yatırım hedefi kira geliri değil de fiyat artış kazancı olmalıdır. O nedenle beğenilen projeye ilk baştan ve fiyatlar düşükken girmek çok önemlidir.
Özetle, proje arzının çok (dolayısı ile seçeneğin bol ve fiyatların uygun) ve konut kredisi faizlerinin de düşük olduğu bu dönemde parası olanların konut almasının doğru bir seçim olduğunu düşünüyoruz.