Foto: Metin Pala (AA)
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Vedat Akgiray, Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) tarafından düzenlenen 'Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Olmak' konulu konferansta konuştu. Şu anda İMKB'de işlem gören 23 GYO bulunduğunu belirten ve Türkiye ekonomisindeki büyümeye değinen Akgiray, konuşmasını şöyle sürdürdü:
''Birkaç çeyrektir, birkaç yıldır gelen sürprizler hep güzel sürprizler oluyor. Tahminlerden daha hızlı, hep artı yönde... Ben, bu iyi sürprizlerin önümüzdeki yıllar devam edeceği kanaatindeyim. Çok basit bir mantıkla bunu söylüyorum. Sizler alışveriş merkezleri yapıyorsunuz. İki alışveriş merkezi yan yana. Bir tanesi çok büyük, dışardan heybetli görünüyor. Bir tanesi yeni kurulmuş, daha küçük. Ancak büyük olan çok kötü yönetiliyor. Açılış kapanış saati belli değil, kimi kirasını veriyor kimisi vermiyor. Küçük, yeni olan da çok iyi yönetiliyor. Güleryüzlü dükkan sahipleri var, gelen müşteri memnun. Böyle olunca ne olur- İş, yavaş yavaş büyükten küçüğe kayar. Avrupa ile Türkiye'yi biraz böyle karşılaştırmak lazım. Biz ne kadar tedbirli olursak olalım, ne kadar rasyonel olursak olalım özellikle Avrupa, genelde dünyadaki aşağı ve yukarı hareketler Türkiye'ye ek iş getirecektir. Büyümemizdeki olumlu artılar, sürprizler iyi incelenirse bundan kaynaklandığından eminim.''
''Finansmanda tek model GYO değil''
Vedat Akgiray, gayrimenkul ve inşaatın Türkiye'nin lokomotif sektörlerinden biri olduğunun altını çizerek, ''Gayrimenkul değerlidir, ama likit değildir. Bu gayrimenkulleri hak ettiği GYO şeklinde dizayn ettiğinizde, ortaya likit gayrimenkul çıkıyor'' şeklinde konuştu. Bir ekonominin lokomotifi olan sektörün varlıklarının likit yapılabilmesi, menkul kıymetleştirilebilmesinin çok önemli bir fırsat olduğunu vurgulayan Akgiray, şu anda gayrimenkul konusunda büyük iş yapmak isteyen bir girişimcinin GYO olarak organize olmamasının hiçbir nedenini düşünemediğini ifade etti.
Akgiray, ''Bir neden vardır; 'GYO, SPK, Borsa... Başıma iş mi açacağım-' Ama öyle bir şey yok aslında'' dedi.
GYO'nun bir anonim şirket olduğunu anımsatan Akgiray, gayrimenkulün finansmanı için tek modelin bu olmadığına dikkati çekti. SPK Başkanı Akgiray, ''Geçen sene kira sertifikası düzenlemesi yaptık. Aslında varlık finansman modeli, uluslararası adıyla sukuk... Sanki gayrimenkulün finansmanı için düşünülmüş ve bulunmuş bir model'' dedi.
''Eksisi, sakıncası, zor tarafı yok''
Türkiye'de gayrimenkul değerleme endeksi çalışmalarının devam ettiğini belirten Akgiray, dolayısıyla konut endeksi, iş yeri endeksi gibi endeks olduğunda ve piyasa değerlerini iyi yansıtınca, endekse dayalı risk yönetimi ve benzeri amaçlı bir çok finansal kontrat sunulabileceğini ifade etti. GYO modelinin her bakımdan değerli bir model olduğunu vurgulayan Akgiray, ''Bir eksisi, sakıncası, korkulacak bir tarafı, zor bir tarafı yok. Bürokraside zaman zaman birtakım sıkıntılar olabilir. Biz SPK olarak, bunları öğrendikçe ortadan kaldırmaya çalışıyoruz'' yorumunu yaptı.
Akgiray, 10 milyar liralık portföy değerinin düşük olduğunu ifade ederek, ''Türkiye'de bunun 100 milyar lira olması lazım. 1 trilyon dolarlık bir ekonomiden bahsediyoruz. Dolayısıyla gidecek çok yol var'' dedi.