‘Stalinsiz bir komünizm’: Çatalhöyük



Dünyanın bilinen en eski toplu yerleşim birimlerinden Çatalhöyük’te, temeli eşitliğe dayanan bir toplumsal yaşam göze çarpıyor. Kazı Başkanı Hodder’a göre, “1900’lerdeki komünist toplumlardan farkı; Rusya’da Stalin vardı, ama Çatalhöyük’te yok!”

Kazı Başkanı Prof. Dr. Ian Hodder, yaptığı açıklamada, 12 yıldır süren kazıların bu yılki bölümüne çeşitli ülkelerden yaklaşık 100 kişinin katılacağını ve 6 hafta süreceğini söyledi. Hodder, önceki yıllarda yapılan kazılarda yönetim binası, tapınak ya da ona benzer bir kamusal alana rastlamadıklarını dile getirerek, bunun ilginç bir durum olduğunu ve şu anki manzaranın, yöneticisi olmayan eşitlikçi bir topluma işaret ettiğini kaydetti.

Geçen hafta başlayan kazılara aralarında Türkiye’nin de bulunduğu çeşitli ülkelerden 100’e yakın kişinin katıldığını belirten Hodder, İstanbul Teknik Üniversitesi’nden 12 kişilik bir ekibin kendilerine katıldığını, Selçuk Üniversitesi’nden de 12 kişinin önümüzdeki günlerde Çatalhöyük’e geleceğini belirtti.

Hodder, “İstanbul’dan gelen ekip eski katlar üzerinde, Selçuk Üniversitesi ekibi ise Bizans ve Klasik katlar üzerinde çalışacak” dedi.

Toplam 25 yıl sürecek kazının 12’nci yılında tarih sevgisini geliştirmek için 600 ilköğretim okulu öğrencisine gruplar halinde bölgeyi gezdireceklerini ifade eden Hodder, çocukların gördüklerini çizecekleri resimlerle anlatacaklarını ve yetkililerden bilgi alacaklarını söyledi.

‘KAZILAR DEVAM EDERKEN, TURİZMİ DE HAREKETLENDİRECEĞİZ’
Finans sağlanması halinde önemli bir projeyi hayata geçireceklerini belirten Hodder, “Bölgeyi tam anlamıyla bir müze haline getirmek istiyoruz. Bunun için para bulmaya çalışacağız. Kazı yapılan alanları koruma altına alacağız. Alanı kerpiç kullanarak modern mimariyle yapacağımız bir binayla kapatacağız. Böylece kazılar devam ederken 9 bin yıllık geçmişe sahip bu yerleşim birimine bir turizm hareketliliği kazandırmak istiyoruz” diye konuştu.

TOPLUMSAL HAYATTA EŞİTLİK
Yaklaşık 5-10 bin kişinin yaşadığı sanılan Çatalhöyük’te önceki yıllarda yapılan kazılarda yönetim binası, tapınak ya da ona benzer bir kamusal alana rastlamadıklarını dile getiren Hodder, “Bu ilginç bir durum. Şu anki manzara, yöneticisi olmayan eşitlikçi bir toplum. Çatalhöyük’te temeli eşitliğe dayanan bir toplumsal yaşam göze çarpıyor. Çatalhöyük’te toplumsal hayatta herkesin birbiriyle aşağı yukarı eşit olduğu söylenebilir. Ama bu, komünist toplumlardan farklı; basit bir komünist organizasyona benziyor. Yani Rusya’da Stalin vardı ama Çatalhöyük’te yok” diye kaydetti.