Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu, dün sona eren 5. Dünya Su Forumu toplantılarında 3-4 kilo verdiğini ama elde edilen sonuçların buna değdiğini söyledi. Forumdan önce sudan 'savaş sebebi' olarak bahsedildiğini kaydeden Eroğlu, "Şimdi 'barış vesilesi' deniyor. Bundan büyük mutluluk duyuyorum" dedi.
* Forumda en önemli hedefiniz neydi?
Bu toplantıya çok sayıda bakanın ve üst düzey kişinin katılarak en azından suyun öneminin bütün dünyada vurgulanması, suyla ilgili yatırımların, bütün insanlara yeterli suyun sağlanması benim için çok önemliydi. Şimdi yok ama geçmişte İstanbul'da yaşayanlar bunun sıkıntısı çekmiş, su yokluğunun ne olduğunu anlamıştı. Halen Afrika'da pek çok fakir ülkede, suya ulaşamayan milyarlarca insan var. Yaklaşık 2.5 milyar kişi, sağlıklı suya ulaşamıyor.
* Bunlar için 'gönül rahatlığıyla çok önemli şeyler yaptık' diyebiliyor musunuz?
Bence çok önemli şeyler yaptık. Bir defa suyun önemi vurgulandı. İlk defa Afrika için fon oluşturulması gündeme getirildi. Ayrıca İslam Konferansı Teşkilatı ülkelerinin birbiriyle yardımlaşması, zengin ülkelerin fakir ülkelere destek vermesi, su yatırımları için en azından yapişlet- devret veya benzeri birtakım finans yollarının açılması gibi konuları kararlaştırdık. Mesela Nijer'e yaklaşık 260 milyon dolarlık yatırım yapılacak. Ayrıca Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi ile Devlet Su İşleri'nin işbirliğinde Afrika'ya yönelik bir açılım var. Bu kapsamda son 6 ayda açılan kuyularla 100 bin kişiye su sağlandı. Bunlar önemli adımlar. Dünyanın su elçisi olmaya çalışıyoruz.
* Sizi en çok ne mutlu etti?
Uluslararası alanda sudan bahsedildiğinde hep 'Su savaş sebebidir' gibi bir söz söyleniyordu. Biz, en başta bu anlayışı değiştirdik. Artık 'Su barış vesilesi, suyu barış gayesiyle kullanmak gerekir' şeklinde bir anlayış yerleşti. Bundan büyük mutluluk duyuyorum.
* Su forumu sizi yordu mu?
in 286 basın mensubu katıldı. Her sorularını yanıtladım. 78'i 'bakan' seviyesinde 17'si de 'bakan yardımcısı' seviyesinde olmak üzere 95 ülke temsilcisi İstanbul'a geldi. Bunların büyük bölümüyle bire bir görüştüm. Mesela bugün 12 ülke bakanıyla ikili görüşme yaptım. Forum boyunca gece 1-2'de yatıp sabah 7'de toplantılara başladım. Her gün 16 saat bazen 18 saat mesai yapıyorum. Bir de bunun forum öncesi 2 yıl süren hazırlık toplantıları var. Bir haftada 3-4 kilo verdim ama değdi. Zaten ben İSKİ Genel Müdürlüğü'mden beri bu tempoyla çalıştığım için alışkınım. Aslında sadece benim değil, bütün çalışanların emeğine değdi.
Böyle bir toplantı BM'de bile yapılamaz
Forumun Genel Sekreteri Prof. Oktay Tabasaran, "Bu derece herkesin, her düşüncenin temsil edildiği toplantı Birleşmiş Milletler'de bile yok" dedi.
* Gelinen nokta sizi tatmin etti mi?
Ana amacımız; suyla ilgili akla gelebilecek kim varsa herkesi bu platformda biraraya getirmekti. Şunu mutlulukla söyleyebilirim ki; bu amaca ulaştık. Örneğin; ilk kez su forumunda devlet başkanları toplantısı yapıldı. Bakanlar toplantısı yapıldı. Üstelik de BM'deki 182 ülkenin 182'sinden de bakan, bakan yardımcısı düzeyinde katılımcı geldi. Su forumunu protesto eden gruplara bile 'gelin toplantı düzeni içinde düşüncelerini anlatın' dedik. Geldiler. Biz hiç karışmadık, tüm fikirlerini anlattılar. Şöyle söyleyim bu derece herkesin, her düşüncenin temsil edildiği toplantı Birleşmiş Milletler de bile yok. Sonuçta bizim kendilerini ifade etme olanağı sunduğumuz gruplar, BM'de benzeri bir olanak bulamazlardı. Çünkü, BM'de sadece devletler temsil ediliyor. Tabii bu 'Su Forumu, BM'nin yerine geçti' demek değil. Ama BM'ye karar verebilmesi için tüm datayı, bilgiyi Su Forumu bir araya getirdi, diyebiliriz.
* Türkiye'nin kazancı ne oldu?
Dünyanın su konusunda sorunlu bölgelerinde ülkeleri bir masa etrafında buluşturduk. Türkiye artık dünyada bir misyon yüklendi. O misyon, su konusunda farklı düşünenler arasında bir köprü oluşturmak.
* Yani Türkiye su anlaşmazlıklarda arabulucu rolü üstlenebilir mi?
Evet, büyük bir deneyim elde ettik. Bunu kullanmak Türk Dışişleri'nin işi artık.
* Galiba sizi üzen yorumlar ve eleştriler de söz konusu?
'Bu toplantılarda BM yok' denildi. Bu doğru değil. BM'nin kararlarına temel oluşturan 14 kurum, bu toplantıya katıldı. Bu eleştiriyi UNESCO Su Programı Genel Sekreteri Andras Szöllösi Nagy de kabul etmedi.