Suudi Arabistan ın Medine-Cidde- Mekke hızlı tren projesi Hac dönemindeki yaklaşık iki haftalık sürede Mekke yi ziyaret eden 2.5 milyon Müslüman ın hayatını kolaylaştıracak. FOTOĞRAF: AP
* Mekke-Medine hızlı tren ihalesinde daha güçlü olmak isteyen TCDD'nin konsorsiyumu bir Çinli firmayla anlaştı. Tam o sırada ihale şartnamesi değiştirildi
* TCDD değişikliklere uyum için çalışırken Suudilerden 'Birleşik konsorsiyumla ihaleye giremezsiniz' haberi geldi ve Türkiye'nin konsorsiyumu devre dışı kaldı
Türkiye uzun bir süredir inşasında bulunmayı planladığı Mekke ile Medine arasında yapılacak olan 450 kilometrelik tren hattı ihalesinde son dakikada hüsrana uğradı. TCDD (Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları) Genel Müdürü Süleyman Karaman, TCDD’nin de katıldığı ve ön elemeyi geçtiği Mekke-Medine hızlı tren hattının üstyapısı ve işletmeciliği için açılan ihalenin şartlarının değiştirildiğini belirterek, “Biz, bu şartları yetiştirmeye çalışırken birleşik konsorsiyumun ihaleye girmesinin uygun olmayacağına yönelik bir yazı aldık. Maalesef çok istememize, çalışmamıza ve ön yeterlilik almış olmamıza rağmen bu ay yapılan ihaleye giremedik” dedi.
Genel Müdür Süleyman Karaman, alt yapı çalışmaları Çinliler tarafından sürdürülen Mekke-Medine hızlı tren hattının üstyapısının yapımı ve 12 yıl işletilmesi için Suudi Arabistan’ın ihaleye çıktığını hatırlattı. TCDD, Siemens ve Suudi Bin Ladin firmalarının oluşturduğu konsorsiyumun 29 Eylül 2009’da ön yeterlilik aldığını anımsatan Karaman, TCDD’nin içinde yer aldığı konsorsiyumun yanı sıra Fransız, İspanyol, Çinli ve Koreli firmaların yer aldığı dört ayrı konsorsiyumun da ön yeterlilik aldığını söyledi.
Konsorsiyum vazgeçti
Konsorsiyumun iş planına göre, Siemens’in hızlı tren hattının sinyalizasyon işlerini yapacağını ve hızlı tren setlerini temin edeceğini, Suudi Bin Ladin şirketi ile Çin firmasının üst yapı inşaatını tamamlayacağını ve hattın bakım hizmetlerini yapacağını, TCDD’nin ise 12 yıl süreyle hızlı trenleri işleteceğini anlatan Süleyman Karaman, şunları söyledi:
“İhaleye daha güçlü girebilmek ve daha uygun bir mali teklif verebilmek için ön yeterlilik alan Çinli firma ile birleştik ve bu kararımızı Suudi yetkililere bildirdik. O arada, Suudiler ihaleye giriş şartlarını değiştirdiler. Biz, birleşik konsorsiyum olarak bu şartları yetiştirmeye çalışırken, birleşik konsorsiyumun ihaleye girmesinin uygun olmayacağına yönelik bir yazı aldık. Biz, maalesef çok istememize, çalışmamıza ve ön yeterlilik almış olmamıza rağmen bu ay (3 Temmuz 2010) yapılan ihaleye giremedik. Bizce kabul edilmeyen gerekçelerle bizim ihaleye giremeyeceğimizi söylediler. İhaleye sadece, İspanyol- Al Shoula ve Fransız -Al Rajhi konsorsiyumları teklif verebildi. Bizimle birlikte ön yeterlilik alan Koreli firma da ihaleye katılamadı. Biz ihalenin tekrarlanacağını düşünüyoruz.”
450 kilometrelik hat
Suudi Arabistan’da Mekke-Cidde-Medine güzergahında yapılacak 450 kilometre uzunluğundaki çift hatlı demiryolunun işletme hızı saatte 350 kilometre olacak. Özellikle Hac döneminde yoğun talep beklendiği ifade edilen hızlı demiryolunda 37 tren seti ile hizmet verilmesi öngörülüyor. Mekke-Medine arasındaki demiryolu tamamlandığında, Mekke-Medine arası 2,5 saatte kat edilecek.
Mekke-Medine hızlı demiryolunun üst yapı işlerinin üç yıl içinde tamamlanması planlanıyor. Hızlı tren İslam dünyasanın iki kutsal şehri Mekke ve Medine’yi, Kızıl Deniz sahilindeki Cidde üzerinden birbirine bağlayacak. Projeyle Hac mevsimindeki iki haftalık sürede sayıları 2.5 milyon kişiye ulaşan ziyaretçilerin en etkin ve kısa sürede Hac ziyaretlerini tamamlamasını sağlamak amaçlanıyor. Suudi Arabistan, bu önemli projenin biran önce tamamlanmasını sağlamak için ihaleyi kazanan konsorsiyuma faizsiz kredi kullandıracak.
Altyapıyı kazanan şanslı
Aralarında TCDD’nin de dahil olduğu birçok konsorsiyumun devre dışı kaldığı ihalede son tura başını Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesinin en güçlü gayrimenkul, müteahhitlik ve altyapı, inşaat çözümleri, endüstri ve bankacılık ile mali hizmetler alanlarının da aralarında olduğu sanayi ve hizmet sektörlerinde, binlerce çalışanıyla faaliyet gösteren Suudi grubu Al Rajhi Holding’in çektiği ve Fransız Alstom ile Fransız ulusal demiryolu şirketi SNCF’nin bulunduğu konsorsiyum ile yine Suudi Al Shoula grubu ile ile İspanyol şirketi RENFE’den oluşan konsorsiyum kaldı.
Gözlemciler projenin 2009 yılının başında gerçekleştirilern 1.8 milyar dolarlık alt yapı ihalesini Fransız Alstom ve Al Rajhi grubunun çektiği konsorsiyumun kazandığını belirterek TCDD’nin konsorsiyumunun tetklif vermesinin kabul edilmediği ikinci bölümün ihalesininin de aynı konsorsiyuma gitmesinin büyük olasılık olduğunu ifade ediyor. Al Rajhi Grubu, Türkiye’nin ve bölgenin en büyük havalimanını işletmecisi TAV Havalimanları Holding’in Suudi Arabistan’da çeşitli havalimanlarına yönelik Yap-İşlet-Devret projelerinin hayata geçirilmesiyle işletme, bakım ve yönetim hizmetleri sunmak için ortak girişim sözleşmesi imzaladığı bir grup. (Radikal)