"Takvim Yaprakları Değişti, ama 2015'te de Zorluklar Aynı"



Türkiye İMSAD Başkanı Dündar Yetişener’in açılış konuşmasını yaptığı toplantıda, Merkez Bankası eski başkanlarından Gazi Erçel, ekonomide 2015 yılı beklenti ve öngörülerini paylaştı. Nişantaşı Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Kerem Alkin, dünya ekonomisine odaklandığı bir değerlendirme yaparken; Ekonomi Strateji Danışmanlık Hizmetleri Başkanı Dr. Can Gürlesel de, Türkiye İMSAD’ın ‘Aralık 2014 Aylık Sektörel Raporu’nda yer alan verileri ele aldı.

Dündar Yetişener: 2015'te inşaat sektöründeki büyümeyi özel sektör inşaat harcamaları canlandıracak

Aralık ayında gerçekleştirilen İnşaatta Kalite Zirvesi’nde ‘2014 zor bir yıl oldu, takvim değişince koşullar değişmiyor, 2015 yılı da kolay geçecek gibi görünmüyor’ dediklerini anımsatan Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Dündar Yetişener, "Bugün maalesef dünyada ve Türkiye’de 2015 yılı büyüme beklentileri aşağı doğru revize ediliyor” dedi. Genel seçim beklentisi, jeopolitik gelişmeler ve küresel mali piyasalardaki dalgalanmaların Türkiye'nin büyümesini de etkileyeceğine vurgu yapan Yetişener, “Geçtiğimiz yıl yüzde 3 civarında gerçekleşen inşaat sektöründeki büyümeyi, bu yıl özel sektör inşaat harcamalarının canlandıracağını öngörüyoruz. Bunu da 2014 yılında alınan konut ve konut dışı yapı ruhsatlarındaki yüzde 39 artışa bağlıyoruz. Bu artış, özel sektör inşaat harcamalarını destekleyecektir. Kamuda ise 2013 yılındaki önemli sıçrama, 2014’de sınırlı kaldı; bu yıl da farklı olacağını düşünmüyoruz” şeklinde konuştu.

DündarDündar YetişenerYetişener, inşaat malzemeleri iç pazar büyüklüğünün 2013 yılında 102 milyar TL iken, 2014 yılında yüzde 4 artışla 114 milyar TL’ye ulaştığını, 2015 yılında ise 127-128 milyar TL’ye yükselerek reel bazda yüzde 4,5-5 oranında büyüme beklediklerini söyledi. İnşaat malzemesi sanayi üretimindeki büyüme beklentilerinin ise yüzde 4,5-5 olduğunu kaydeden Yetişener, sözlerine şöyle devam etti:

“İnşaat malzemesinde üretimin iç pazarın destekleyeceğini düşünüyoruz. Çünkü inşaat malzemesi ihracatının üretime katkısının bu yıl sınırlı kalacağını öngörüyoruz. Bu sebeple inşaat malzemesinde ihracat beklentimizi yüzde 7-8 artışla, 23 milyar dolar olarak revize ettik. Geçen yıl olduğu gibi bu yıl da ihracatı olumsuz etkileyen nedenler devam ediyor. Irak, Suriye gibi yakın pazarlardaki jeopolitik sorunlar sürdüğü için de, 2014 yılında ihracatımız önceki yıla göre değişmedi ve 21,3 milyar dolarda kaldı”.

Petrol fiyatlarında yaşanan düşmenin inşaat malzemesi önemli ihraç pazarlarında talebi daraltacağına dikkati çeken Yetişener, AB ülkeleri ekonomilerinde yaşanan gelişmelerin de ihracatta etkili olmaya devam edeceğini söyledi. Yetişener, “Ancak en önemli etki, Euro-Dolar paritesindeki gerilemede görülüyor. Euro cinsinden yaptığımız ihracat aynı kalsa veya artsa dahi, paritedeki yüzde 15 gerilemeden dolayı, dolar karşılığı düşecektir. İhracat miktarı değişmese bile, dolar cinsinden açıklanacak veriler daha düşük olacaktır” dedi.

Türkiye olarak düşük petrol fiyatlarının oluşturduğu küresel ekonomik ortamının sanayiciler lehine fırsata çevrilebileceğini vurgulayan Dündar Yetişener, “İki çözüm önerimiz var. Bunlardan biri, petrol ve doğalgaz fiyatlarında ortaya çıkan düşüşün derhal elektrik ve doğalgaz fiyatlarına yansıtılması. Diğeri de açıldığımız yeni pazarlara ürün çeşitliliği sunmamız; bunun yolu da oralara müteahhit, teknik müşavir ve sanayicinin birlikte gitmesi” diye konuştu.

GaziGazi ErçelGazi Erçel: Merkez Bankaları hürmete layık kurumlardır

IMF, OECD, Orta Vadeli Program (OVP) ve piyasa beklentileri doğrultusunda 2015'e dair öngörülerde bulunan Merkez Bankası eski Başkanı Gazi Erçel de, “2015 yılında iç ve dış politik gelişmeler, ekonomik volatiliteyi de belirleyecektir” dedi. Son günlerde artan 'özerklik' tartışmalarına göndermede bulunarak, Merkez Bankalarının hürmete layık kurumlar olduğunu söyleyen Erçel; kredibilitelerinin yok edilmesi durumunda para politikasının da, kurumsallığın da ortadan kalkacağını kaydetti. Bunu en iyi siyasilerin bilmesi gerektiğine işaret eden Erçel, Merkez Bankalarının hükümetle uyum içinde çalışmasının önemini vurguladı. TCMB'nin elindeki enstrümanların teknik açıdan güçlü olduğunu, faizi likiditeyle ayarladığını kaydeden Gazi Erçel, sözlerine şöyle devam etti:

“Sanayileşmiş ülkelerde enflasyon yüzde 2 olarak benimsenmektedir. Türkiye'de ise enflasyon hala yüzde 5'lerde seyrediyor. Merkez Bankası’nın uygulayacağı politikalar, halihazırda masa üstünde ve tartışılabilen bir ortamda. Biz hala faize saplanmış gidiyoruz. Merkez Bankalarının para politikalarını yönetmesi aslında bir sanattır. Merkez bankaları emir alınca bağımsızlıkları gider. Tabii sivil toplum örgütleri ve ilgili birimlerle konuyu konuşur, tartışır; ancak son kararı Merkez Bankası kendisi verir. Faiz indiği zaman Türkiye'deki büyüme oranın yüzde 3'ten yüzde 5'e çıkacağını kim garanti ediyor? Olaya bu çerçeveden bakmamız ve elimize altın tepsiyle sunulan petrol fiyatlarındaki düşüşü de iyi değerlendirmemiz gerek".

Türk bankacılık sisteminin ölçtüğü en iyi risklerden birisinin 'kredi riski' olduğunu dile getiren Gazi Erçel, bugün de bankacılık sektörünün karlı olan bireysel kredilerden vazgeçmeyeceğini söyledi.

İnşaat malzemesi sanayinde büyüme, ihracatta düşme var

2014 yılı Ekim ayında inşaat malzemeleri yıllık ihracatı 21,64 milyar dolar oldu. Yılın ilk 10 aylık döneminde ihracat performansı, ilk çeyrek sonrası kademeli olarak düşme eğilimi gösterdi. İnşaat malzemeleri ithalatı ise yılın ilk 10 ayda yüzde 9,9 oranında geriledi ve 7,7 milyar dolar olarak gerçekleşti. Döviz kurlarındaki artışlar ve inşaat sektöründe yavaşlama ithalatta belirleyici oldu.

Özel sektör inşaat harcamalarında büyüme eğilimi

Türkiye İMSAD’ın ‘Aralık 2014 Aylık Sektörel Raporu’nda yer alan verilere göre, 2013 yılında yüzde 7 büyüyen inşaat sektörü, 2014’ün ilk 9 ayında ancak yüzde 2,9 oranında büyüyebildi. Özel sektör inşaat harcamalarında iki yıl üst üste yaşanan küçülmenin ardından, 2014 yılının ilk 9 ayında yüzde 5,3 oranında büyüme yaşanması, özel sektör lehine önemli bir gelişme olarak nitelendirildi.

Konut satışları azaldı, konut fiyat artışları durağan seyirde

Rapora göre, yeni alınan inşaat işleri 2014 yılında dalgalı bir seyir izledi. Yeni alınan işlerin seviyesi 2014 Aralık ayında, geçen yılın aynı ayına göre 2,7 puan geriledi. 2014’ün ilk 11 ayındaki konut satışları da bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 1 oranında azaldı ve satışı gerçekleşen konut sayısı 1.030.715 adet oldu. 2014’ün ilk 9 ayında alınan konut yapı ruhsatları daire sayısı da bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 33,2 oranında artışla, 805.584 adet oldu. 2014’ün ilk 9 ayında yapı kullanım izin belgesi alınan daire sayısında da artış oldu. Bu artış bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 12,1 oranında gerçekleşti ve 566.568 daire için yapı kullanım izin belgesi alındı.

Yeni konutlardaki fiyat artışları ise durağan seyretti. 2014’ün 11 aylık döneminde yeni konutlardaki fiyat artışları yıllık yüzde 5,6 seviyesinde gerçekleşti. Son bir yılda yeni konut fiyatlarında en yüksek artış, yüzde 6,4 oranı ile 3+1 tipi konutlarda görüldü. Yılın genelinde ise yeni konut fiyatlarında durağan seyir devam etti.