Tarihi Malatya Evleri Safranbolu Evlerine Rakip Olacak
Malatya Valiliği ve Kültür ve Turizm Bakanlığı, kent
merkezinde, ilçelerinde ve beldelerdeki cumbalı ve kerpiçten olan tarihi
Malatya evlerini restore ediyor. Restorasyonu tamamlandıktan sonra
turizme açılacak olan tarihi Malatya evlerinin, özellikle de Gündüzbey
beldesinde bulunan evlerin, Safranbolu evlerine rakip
olması hedefleniyor.
Malatya Valisi Ulvi Saran, il genelinde 100-150 yıllık mazisi olan ve
bulunduğu dönemin sosyal hayatı ile sivil mimarisinin özelliğini taşıyan bazı
sokaklar bulunduğunu söyledi. Son yıllarda yaşanan hızlı kentleşme nedeni ile
kent merkezindeki bazı tarihi Malatya evlerinin betonlaşma karşısında ayakta
kalmakta zorlandığını belirten Saran, bu nedenle kent merkezinde bu konakların
ve evlerin az sayıda olduğunu ve beton yapılar arasında kaldığını anlattı.
Malatya merkezinde hali hazırda karşılıklı iki taraftan da tarihi evlerin
eksiksiz olarak bulunduğu bir sokağı bulmanın zor olduğunu ifade eden Saran,
buna karşılık bazı semtlerde, belde ve ilçelerde bu yapıların daha yoğun
olduğunu ve betonlaşma karşısında dimdik ayakta durabildiğini kaydetti.
Vali Saran, şu bilgiyi verdi:
''Malatya'ya geldiğimden beri kurtarabildiğimiz tarihi Malatya evlerini ihya
etmek amacı ile çalışıyoruz. Kent merkezinde Sinema Caddesi'ndeki Beşkonaklar
var. Yan yana 5 tane yapı. Bunların restorasyonu tamamlanmış durumda. Onun tam
karşısında olmayıp belli bir mesafe ötesinde sokağın karşı tarafında başka
yapılar var. Bu yapıları da ele aldık. Bu konakları da restore etmek üzere
çalışmalarımızı başlattık. Müstakil konak tarzında olmayıp eski Malatya
evlerinin önemli ölçüde bozulmadan ama eski bir vaziyette bir arada bulunduğu
bölgelerde sokak sağlıklaştırması yapıyoruz. Özellikle Konak Mahallesi'nde,
Bostanbaşı'nda, Çilesiz'de bu yapıları görebiliyoruz. Yeşilyurt ilçesinde ve
Gündüzbey beldesinde de ciddi ölçüde bozulmadan kalan eski Malatya evlerinin
bulunduğu sokaklar var. Şimdi bunların yoğun bulunduğu noktalarda sokak
sağlıklaştırması projesi gerçekleştiriyoruz.''
Hemen hemen her beldede ve ilçede korunabilen ve koruma altına alınabilen bir
sokağı güzelleştirmek ve sağlıklaştırmak istediklerine değinen Saran,
''Sağlıklaştırdığımız sokaktaki yapıların tamiratını sağlayarak, cephelerini
eski dokularına uygun bir şekilde restore ederek ihya edeceğiz. Böylece eski
sosyal yapının yaşandığı bu bölgeleri turizme kazandırmış olacağız'' dedi.
Battalgazi ilçesinde bir sokakta sağlıklaştırma çalışmasını tamamladıklarını
kaydeden Saran, ''Bu yıl bu çalışmaya Yeşilyurt'ta ve Balaban beldesinde devam
ediyoruz'' diye konuştu.
Yakında, Gündüzbey beldesinde de sokak sağlıklaştırmasına başlayacaklarına
işaret eden Saran, şunları aktardı:
''En geniş geleneksel Malatya evlerinin bulunduğu bölge Gündüzbey. Burada
geleneksel evlerden oluşan bir kaç sokak var. Bu yıl burada restorasyon
çalışmalarına başlayacağız. Darende'de kısa bir sokak var. Balaban beldesinde
restorasyon çalışmalarına başladık. Polat'ta ve Konak'ta yapacağız. Bir de,
hemen Aslantepe Ören Yeri'nin girişinde kısa bir sokak var. Orayı da elden
geldiği kadar eski yapı özelliklerine kavuşturmak sureti ile sokak
sağlıklaştırma çalışmasına devam edeceğiz.''
Gündüzbey Evleri
Malatya'nın geleneksel evler konusunda Safranbolu kadar iddialı olup
olmayacağı konusuna da açıklık getiren Saran, ''(Artık Gündüzbey evleri var),
diyebiliriz. Safranbolu'da yoğun ve derli toplu bir şekilde bulunuyor tarihi
evler. Ona yakın bir şekilde eski Malatya evlerinin bir arada bulunduğu yer
Gündüzbey. Gündüzbey beldemizde şükür bunlar yıkılmamış. Gündüzbey Belediyesi
ile temaslarımız sürüyor. Bunları bütün malzemelerde baştan aşağı yenileyip,
özellikle ön cephelerini ve oradaki sokak nizamını elden geçirerek
sağlıklaştıracağız. Hatta özellikli, nitelikli, konak tarzı olanları içli dışlı
olarak elden geçireceğiz'' ifadesini kullandı.
''Gündüzbey çok çarpıcı bir ziyaret yeri olabilir'' diyen Saran,
Yeşilyurt'taki sokak sağlıklaştırma çalışmasının bu yıl biteceğini, her beldede
ve ilçede bir sokağı aslına uygun bir şekilde sağlıklaştıracaklarını kaydetti.
Vali Saran, sokak sağlıklaştırması için müstakil bir ödenek bulunmamakla
birlikte Kültür ve Turizm Bakanlığının da desteği ile İl Özel İdaresinden
ayırdıkları kaynaklarla restorasyon yaptıklarını sözlerine ekledi.