Tarihi Tekke Rezidans Oluyor

İstanbul'da nadiren kalmış yeşil alanları yapılaşmaya açan Büyükşehir Belediyesi Haliç kıyılarında bugüne kadar korunabilen tarihi bir alana daha "özel imar izni" verdi. Beyoğlu ilçesi, Sütlüce mahallesi, Dutluk Karaağaç Mevkii'ndeki eski 1929, yeni 3257 ve 3258 No'lu parsellerde tarihi Karaağaç Tekkesi'nin bulunduğu arazinin alt parseli, özel izinle imara açıldı.

III. Sultan Mustafa (1757-1774) devrinde yapılan Karaağaç Tekkesi, Bektaşi Tekkeleri'nin en önemlilerinden biri olarak biliniyor. 1826 yalında II. Mahmut tarafından "Yeniçeri Ordusu" nun lağvedilmesi ile birlikte diğer Bektaşi tekkeleri gibi kapatılan Karaağaç Tekkesi, Abdülaziz döneminde (1861-1876) "Hasip Baba" tarafından yeniden faaliyete geçirilmiş ancak Cumhuriyet döneminde "Tekke ve Zaviyelerin kapatılması" nı öngören kanun gereği ikinci kez kapatılmıştı.

Beş aırlık bir geçmiş
Cafer Baba, Sukuti Baba, Hasip Baba gibi önemli Bektaşi babalarının postnişinlik yaptığı tekkede, ünlü neyzen ve şair Neyzen Tevfik de Münir Baba 'dan nasip olarak Bektaşilik tarikatına girmişti. Osmanlı arşivlerindeki kayıtlara göre ise tekkenin II. Bayazıd Vakfiyesi'ne bağlı olduğu ve 16. yüzyılın başlarından itibaren faaliyette olduğu belirtiliyor. Bu durumda tekkenin 500 yıllık bir geçmişi olduğu ortaya çıkıyor.

Geçmiş yıllarda iki kez onarım gören tekkenin mülkiyeti önce Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne ait iken daha sonra istimlak yoluyla İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne geçiyor. Parsellerden yukarıda olanı, daha sonra Beyoğlu Belediyesi Toplu Konut Alanı olarak ayrılıyor. Tarihi tekke arazisi içine paletli inşaat araçları sokularak temellerin üst parselde kalan izleri yok edilmiş. Beyoğlu Belediyesi, dergâh arazisinin üst parseline 50 dairelik bloklar yaptı. Haliç manzaralı bu toplu konutlar 1996 yılında hasar gördü ve "oturulamaz raporu" verildi. Belediye tarafından yaptırılan bloklar yine aynı belediye tarafından alelacele yıkılarak molozları gizlice taşındı.

Hasarlı konutların yıkılmasının ardından üst parsel arazisi KİPTAŞ'a devredildi. Alt parsel ise tapu kaydında özel bir şahsa ait.

İstimlak...
Beyoğlu Belediyesi "Haliç düzenlemeleri" çerçevesinde sahilde yapılan Miniaturk ve Kültür Merkezi gibi projelerin yanındaki tekke arazisinin alt parselinde ise "itfaiye binası" yapmak için istimlak hazırlıklarına başladı. Ancak yöredeki sorumlu yurttaşlardan Mustafa Cofus 'un uyarısı üzerine Alevi Bektaşi Eğitim ve Kültür Vakfı, arazinin maliki olmadığı halde Yüksek Anıtlar Kurulu'na başvurarak İslam Eserleri Müzesi gözetiminde kazı yapma izni talep etti. Gereken izin verildi ve yapılan araştırma kazısı sonucunda, dergâhın dönemler halinde üstüste yapılan temel izleri, giriş taşlığı, su ve kanal künkleri, havuz, mezarlar ve o dönemde kullanılan avadanlıklar gün ışığına çıkarıldı.

Kalıntıların tamamı belgelenerek İslam Eserleri Müzesi'ne gönderildi. Yapının haritasal ölçümleri alınarak belge ve bilgilerle birlikte Yüksek Anıtlar Kurulu'na sunuldu. Yapının izlerine istinaden kuruldan tescil kararı alındı. Kurul, kazının üst parsele doğru sürmesi ve analitik rölöve alınması gerektiğini karara bağladı.

Şahıs mülkiyetinde olan alt parsel, KİPTAŞ tarafından "Yapıtay İnşaat San. Tic. Ldt. Şti." adında bir şirkete satın aldırıldı ve dergâh arazisi üzerine Büyükşehir Belediye Meclisi'nce "Özel İmar" çıkartıldı.