Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu'nun
Mart sonuna kadar taşınacağını açıkladığı balık çiftlikleri taşınmaya başladı.
Taşınmak için kiralama sürecini tamamlayan 98 çiftliğe cezai işlem
uygulanmazken, 6'sının da İl Özel İdare Müdürlüğü'nden kiralama sürecini
başlattığı bildirildi. Kiralama işlemi başlatmayanlara ise ceza yağdı. Muğla'nın
Güllük ve Güvercinlik körfezlerinde, çevreyi
kirlettikleri gerekçesiyle sık sık çevreciler ve turizmcilerle karşı karşıya
gelen 133 çiftlikten dokuzu, 25'er bin 885 TL para cezası kesilip kapatıldı.
Diğer işletmelerin taşınması işlemleriyle denetimlerin sürdüğü bildirildi.
Muğla Çevre ve Orman İl Müdürlüğü'nden üç ekip Güllük,
Ziraat Adası, Salih Adası, Kıyıkışlacık ve Güvercinlik bölgesinde yeni yerlerine
taşınmayan ve bunun için girişim de başlatmayan 9 balık çiftliğini tespit ederek
kapatma kararını iletti. ÇED raporu almak ve kiralama sözleşmesi için girişimde
bulunmayan 9 çiftliğe ayrıca işletme başına 25 bin 885 TL para cezası
uygulandı.
Yasal süreç başladı
Muğla Valisi Ahmet Altıparmak, balık çiftliklerine verilen
sürenin sona erdiğini söyledi. Altıparmak, "Balık çiftliklerine verilen süre 29
Mart'ta bitti. Bunu bir yıl önceden işletmecilere tebliğ etmiştik. Yasal süreç
başladı ve sonuna gelindi. Talimatlar doğrultusunda hareket ediyoruz.
Çiftliklerin taşınması için yasal bütün yolları kullanacağız" dedi.
Sahipleri tepkili
Uygulanan cezalara tepki gösteren çiftlik sahipleri, kiralama yapan çiftlik
sahiplerinin bile bugünkü hava koşullarında taşınmalarının imkansız olduğunu
belirtti. Muğla Su Ürünleri Üreticileri Birliği Başkan Yardımcısı Sami
Kont şunları söyledi:
"Bakan, 'ÇED alındıktan sonra bir yıl içinde, yani 29 Mart 2009'a kadar
çiftlikler taşınacak' diye bilgilendirilmiş. Bunu Muğla'da da açıkladı. Ancak bu
doğru değil. Çünkü çiftlik sahipleri ÇED raporu aldıktan sonra İl Özel İdaresi
tarafından Muğla'ya davet edilip yeni yerlerin kiralanması için anlaşma
yapılıyor. Özel İdare her hafta 20 şirketi çağırıp masaya oturuyor. Teminat
isteniyor, rakamlar yüksek olduğu için kriz döneminde bankalardan almak
güçleşiyor. Süreç de uzuyor. Dolayısıyla 29 Mart'a kadar çiftliklerin taşınmış
olma ihtimali zaten yoktu. Anlaşmanın ardından çiftlikler üç ayda taşınacak
şartı var. Sözleşmesini erken yapan bazı işletmelerin bu süresi dolduysa bile
bugünkü hava koşullarında açık denize çıkarak taşınması imkansız."
1 milyon Euro
Kont, bakanlığa taşınma için ek altı ay süre istemiyle başvurduklarını da
belirtti, "Buzdolabı, bilgisayar değil canlılar taşınıyor. Taşınma maliyeti
çiftlik başına 1 milyon eurodan fazla. Bize ceza yazarlarsa öderiz. Yasal
prosedüre göre kira sözleşmelerinin yapılmasının ardından 3 aylık taşınma süresi
var. Bakanımızı sanırım eksik bilgilendirmişler. Biz yasal hakkımızı
kullanacağız. Bürokrasinin ağır işleyişi nedeniyle durum bu hale geldi"
dedi.
Yeni yerler
Balık çiftliklerinin Bodrum'da Salih ve İkiz Adalar'ın kuzey batısı, Türkbükü
Gökburun kuzeyi, Torba Demir Koyu kuzeyi, Gündoğan Apostol Adası kuzeyi,
Aydın'ın Didim İlçesi'ne bağlı Akbük İnceburun güneyi, Metelik Adası güneyi,
Bayrak Adası kuzeyi, Akbük koyu Panayır Adası güneyi, Milas'ta ise Kazıklı
Limanı kuzeyi, Teke Burnu kuzey batısı, Akbük Vardal Kapı güneyi ve Bayrak Adası
açıklarına, kıyıdan en az bir kilometre açığa, en az 30 metre derinliğe
taşınacağı belirtildi.
60 bin ton balık
Ege, Akdeniz, Marmara ve Karadeniz'deki koylarda 350 civarında balık çiftliği
bulunuyor. Muğla'da 129 balık çiftliği bulunuyor. Deniz ve göllerdeki kafeslerde
orkinos, levrek ve çipura başta olmak üzere, alabalık, sivri burun karagöz,
sinarit, eskina, çizgili mercan ve midye gibi türler yetiştiriliyor. Sadece Ege
Bölgesi'nde 10 bin kişi istihdam ediliyor. Yan sanayi ile bu rakam 25 bin kişiye
çıkıyor. Çiftliklerde yıllık yaklaşık 60 bin ton balık üretiliyor. Diğer
türlerle birlikte çiftliklerde üretilen deniz mahsülü miktarı 120 bin ton.
İhracatın büyük bölümünü alabalık, levrek, çipura ve orkinos oluşturuyor. Dünya
genelinde tüketilen 130 milyon ton balığın yüzde 33'ü çiftliklerden temin
ediliyor. 20 yıl içinde tüketimin yüzde 50'sinin çiftlik kaynaklı olacağı tahmin
ediliyor.
İhracatın yüzde 60'ı AB ülkelerine
* Türkiye çapında yaklaşık 350 adet balık çiftliği bulunuyor. * Bu
çiftliklerde ağırlıklı olarak çipura ve levrek yetişiyor. * Çiftliklerde
yıllık tüketilen yem miktarı 100 bin ton. * Sektörün ihtiyacını karşılayan 9
adet yem fabrikası bulunuyor. * Balık, yurtdışına ihraç edilen hayvansal tek
ürün. * İhracatın yüzde 60'ı AB ülkelerine yapılıyor. * Çin 25 milyon ton
ile üretim ile dünyanın en büyük kültür balığı üreticisi.