Dünya, gelecek yıllar içinde giderek ağırlaşacak küresel bir su kriziyle karşı karşıya. Özellikle Afrika ülkelerinde bu oran giderek artarken ileride daha endişe verici boyutlara taşınacağının sinyallerini veriyor. Uzmanlar, dünyada içilebilir-kullanılabilir su miktarının kısıtlı olduğu gerçeğinden hareketle yaşamın kaynağı suyun kullanımında tasarruf yapmanın önemine işaret ediyor. Çünkü suyun bir alternatifi yok.
Genel olarak bir ülkenin su zengini sayılabilmesi için yıllık ortalama kişi başına 10 bin m3 su potansiyeline sahip olması gerektiği kabul ediliyor. Yıllık ortalama kullanılabilir su miktarı 1000 m3’ten az olan ülkeler su fakiri, 2 bin m3’ten az olan ülkeler ise su azlığı çeken ülkeler olarak değerlendiriliyor. Türkiye’de kişi başına düşen kullanılabilir su miktarı 1450 m3/yıl olarak hesaplanıyor. Su zengini sayılma kriteri ile arasındaki orana bakıldığında, Türkiye’nin su zengini olmadığı ve ancak kendi kendine yeten bir ülke konumunda olduğu görülüyor.
Birleşmiş Milletler Birinci Dünya Su Gelişim Raporu’nda, bölgeler açısından kişi başına düşen su tüketimi miktarının sanayileşmiş ülkelerde 260, Afrika’da 65, Asya’da 140, Arap ülkelerinde 150, Latin Amerika’da ise 180 litre olduğu ifade ediliyor. Türkiye’de ise bu oranın ortalama 100 litre olduğu biliniyor. Dünya genelinde ortalama olarak yüzde 22 olan endüstriyel su ihtiyacı, az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde yüzde 10 düzeyinde bulunuyor. Gelişmiş ülkelerde ise bu oran yüzde 60’a kadar gidiyor.
Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF) 2008 yılı verilerine göre, dünyada kişi başına su tüketim miktarı yılda ortalama 800 m3 civarında bulunuyor. Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 20’sine karşılık gelen 1.4 milyar insan yeterli içme suyundan yoksun olup, 2.3 milyar kişi sağlıklı suya erişemiyor.
Yeryüzündeki toplam su kaynağının yüzde 97.5’i deniz ve okyanuslarda tuzlu su, yüzde 2.5’i de tatlı su bulunuyor. Tatlı su kaynaklarının yüzde 69.5’i kutuplarda buzul ya da donmuş toprak tabakasının içinde hapsolmuş durumda.
Amaç suyun artan önemini anlatmak
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu, 1992 yılı Aralık ayında Rio de Janerio’da düzenlenen BM Çevre ve Kalkınma Konferansı’nda dünyada suyun giderek artan öneminden dolayı her yıl 22 Mart gününün “Dünya Su Günü” olarak kutlanmasını kararlaştırdı. Çevre ve Kalkınma Konferansı’nın sonuç metni olan Agenda 21’in su kaynaklarının gelişimi ile ilgili 18. bölümüne dayanan Dünya Su Günü, suyun önemiyle ilgili bilincin geliştirilmesi ve Agenda 21’de sunulan önerilerin uygulanmasının sağlanması için, bütün ülkelerin ulusal düzeyde konferans, seminer, sergi, yayın ve doküman dağıtımı gibi bir dizi etkinlik yapmasını teşvik etmeyi amaçlıyor.
BM, sürdürülebilir kalkınma politikası doğrultusunda, su kaynaklarını tasarruflu kullanma bilincinin yerel, bölgesel, ulusal ve uluslararası her düzeyde geliştirilmesi hedefiyle;
• İçme suyu ile ilgili problemleri saptamak...
• Gelişen nüfusa bağlı olarak su yapılarının korunması ve yapımı ile ilgili toplumu uyarmak ve önlemleri arttırmak...
• Dünya Su Günü’nde devletler, uluslararası kuruluşlar ve sosyal kuruluşlarla dayanışmayı ve birlikteliği arttırma çalışmalarını yürütüyor.
Bunun için de;
• Ülke ve dünya basını ile bağlantıları geliştirmek, gündemde kalmak ve gündem oluşturmak.
• Çocukları ve gençleri hedef almak,
• Belgelerin yayımlanması,
• Su kaynaklarının korunması ve geliştirilmesi ile ilgili konferans, yuvarlak masa ve seminerler yapılması,
• Paylaşım ve kişisel yardım programlarını ilerletmek,
• Kamu ve özel sektör yardımlarını, destek ve katılımlarını arttırma görevlerini üstleniyor.
Her yıl farklı bir temayla düzenlenen Dünya Su Günü’nde, “Kadınlar ve Su”, “21. Yüzyılda Su”, “Su ve Sağlık”, “Kalkınma İçin Su”, “Gelecek İçin Su” gibi konular işleniyor. Birleşmiş Milletler, bu yıl 22 Mart Dünya Su Günü’nde ‘Sağlıklı bir Dünya için Temiz Su’ sloganından yola çıkarak “Su Kalitesi” konusunu işliyor.
Türkiye’de Dünya Su Günü etkinliklerini, öncü kuruluş olarak Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü üstleniyor. Kuruluş, Dünya Su Günü’ne dair faaliyetler kapsamında suyun önemine dair resim, afiş ve kompozisyon yarışmaları da düzenliyor.