Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) Hanehalkı İşgücü Araştırması, '2012 Temmuz Dönemi Sonuçları'na göre, geçen yılın Temmuz döneminde 2 milyon 509 bin kişi olan işsiz sayısı, 286 bin kişi azalarak, 2012'nin aynı döneminde 2 milyon 323 bin kişiye geriledi. İstihdam ise 24 milyon 953 bin kişiden 25 milyon 498 bin kişiye çıktı. Temmuz döneminde işgücüne katılma oranı yüzde 50,8 olarak belirlendi.
2012 Temmuz döneminde, Türkiye genelinde iş gücüne katılma oranı, geçen yılın aynı dönemine göre 0,4 puanlık azalışla yüzde 50,8 olarak hesaplandı. Aynı dönemler için yapılan kıyaslamaya göre; erkeklerde iş gücüne katılma oranı 1 puanlık artışla yüzde 71,9, kadınlarda ise herhangi bir değişim göstermeyerek yüzde 30,3 olarak gerçekleşti.
İş gücünün eğitim ve yaş dağılımlarına bakıldığında, toplam iş gücünün yüzde 16,7'sini 15-24 yaş grubundakiler oluşturdu. Lise altı eğitimlilerde iş gücüne katılma oranı erkekler için yüzde 70,4, kadınlar için yüzde 26,7, yüksek öğretim mezunlarında erkekler için yüzde 83,4, kadınlar için de yüzde 68,8 olarak hesaplandı.
Tarım dışı istihdam arttı
Bu yılın Temmuz döneminde istihdam edilenlerin sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre 545 bin kişi artarak 25 milyon 498 bin kişiye yükseldi. Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 67 bin kişi azalırken, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 612 bin kişi arttı.
Temmuz 2012 döneminde istihdam edilenlerin yüzde 26'sı tarım, yüzde 18,7'si sanayi, yüzde 7,4'ü inşaat, yüzde 47,9'u hizmetler sektöründe yer aldı. Geçen yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında hizmetler sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 1,2 puan artarken, tarım sektörünün payının 0,9 puan, sanayi sektörünün payının 0,2 puan, inşaat sektörünün payının ise 0,1 puan azaldığı görüldü.
Bu dönemde istihdam edilenlerin yüzde 70,3'ünün erkek nüfus, yüzde 57,9'unun lise altı eğitimli olduğu dikkat çekti. İstihdam edilenlerin yüzde 62,3'ü ücretli, maaşlı veya yevmiyeli, yüzde 23'3'ü kendi hesabına veya işveren, yüzde 14,4'ü ise ücretsiz aile işçilerinden oluştu.
Çalışanların yüzde 58,1'i 10 kişiden az çalışanı olan iş yerlerinde istihdam edilirken, yüzde 3,1'inin ek iş yaptığı, yüzde 2,2'sinin de mevcut işini değiştirmek için veya mevcut işine ek olarak bir iş aradığı tespit edildi. Ücretli olarak çalışanların yüzde 86,2'sinin sürekli bir işte çalıştığı da belirlendi.
Kayıt dışı istihdam 3,2 puan geriledi
Yaptığı işten işten ötürü herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadan çalışanların oranı, geçen yılın aynı dönemine göre 3,2 puanlık azalışla yüzde 40,2 olarak gerçekleşti. Bu dönemde geçen yılın aynı dönemine göre tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı yüzde 84,4'ten yüzde 84,2'ye, tarım dışı sektörlerde yüzde 28,3'ten yüzde 24,7'ye düştü.En çok eş-dost vasıtasıyla iş arandı
Kentsel yerlerde işsizlik oranı yüzde 1,1 puanlık azalışla yüzde 10,4, kırsal yerlerde ise 0,2 puanlık azalışla yüzde 4,5 oldu. Türkiye genelinde tarım dışı işsizlik oranı yüzde 10,7, genç nüfustaki işsizlik oranı yüzde 16,3 düzeyinde gerçekleşti. Genç nüfustaki işsizlik oranı kentsel alanlarda yüzde 19,8'e kadar çıktı.
Söz konusu dönemde işsizlerin sıklıkla (yüzde 29,4) eş-dost vasıtasıyla iş aradığı dikkat çekti. İşsizlerin yüzde 87,4'ü (2 milyon 31 bin kişi) daha önce bir işte çalışırken, bunların yüzde 55,4'ünün hizmetler, yüzde 19,9'unun sanayi, yüzde 15,1'inin inşaat, yüzde 5,5'inin tarım sektöründe çalıştığı, yüzde 4,1'inin ise 8 yıldan önce işinden ayrıldığı tespit edildi.
İşsizlerin, yüzde 26,3'ünün çalıştığı iş geçici ve işi sona erenler, yüzde 12,9'unu işten çıkarılanlar, yüzde 19,6'sını kendi isteğiyle işten ayrılanlar, yüzde 6,3'ünü iş yerini kapatan/iflas edenler, yüzde 9,1'ini ev işleriyle meşgul olanlar, yüzde 14,9'unu öğrenimine devam eden veya yeni mezun olanlar, yüzde 10,9'unu ise diğer nedenler oluşturdu. Temmuz 2012 döneminde iş gücü dışında olup, daha önce bir işte çalışanların yüzde 13,5'i tarım, yüzde 10,9'u sanayi, yüzde 2,9'u inşaat, yüzde 20,8'i hizmetler sektöründe çalıştığı, yüzde 51,8'i ise 8 yıldan önce işten ayrıldığı belirlendi.
İş gücü hareketleri
Temmuz 2012 döneminde 2 milyon 369 bin kişi yeni işe başladı veya iş değiştirdi. Bunun toplam istihdam içindeki oranı yüzde 9,3 oldu. İşe yeni başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 25,5'i 25-34 yaş grubunda yer aldı. Söz konusu dönemde işe başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 17,6'sı sanayi, yüzde 35,3'ü hizmetler, yüzde 20,6'sı inşaat sektöründe, yüzde 26,4'ü ise tarım sektöründe işe başladı. Mevcut işsizlerin yüzde 19,8'ini (459 bin kişi) bu dönemde işten ayrılanlar oluşturdu.
Mevsim etkilerinden arındırılmış temel iş gücü göstergeleri
2012 Temmuz döneminde mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam edilenlerin sayısında bir önceki döneme göre 103 bin kişilik azalış, işsiz sayısında ise 48 bin kişilik artış oldu. Mevsim etkilerinden arındırılmış iş gücüne katılma oranı bir önceki döneme göre 0,2 puanlık azalış ile yüzde 49,5, istihdam oranı 0,2 puanlık azalış ile yüzde 45, işsizlik oranı ise 0,2 puanlık artış ile yüzde 9,1 seviyesinde gerçekleşti.