TOKİ, Sosyal Sorumluluk Ağırlıklı Projelere Girsin
Türkiye Milli Kooperatifler Birliği Başkanı
Muammer Niksarlı, kooperatiflerin 117 binden fazla insanı istihdam
ettiğini belirterek, ''117 bin kişinin istihdamı için 48 milyar 204
milyon liralık yatırım yapılması gerekiyor. Kooperatiflerin gelişmesinin
önündeki engeller kaldırılsın, istihdam hızla artar'' görüşünü dile
getirdi.
Niksarlı, A.A muhabirine yaptığı açıklamada, 2008 yılının son döneminde
ortaya çıkan ve işgücü piyasasının da önemli ölçüde etkileyen küresel krizle
birlikte işsizlerin sayısının ciddi oranda arttığını, işsizlikle mücadele ve
istihdamın artırılmasının hükümetlerin en önemli gündem maddelerinden biri
haline geldiğini anımsattı. Niksarlı, kriz sonrasında kooperatiflerin tekrar
gündeme geldiğine, BM'nin de 2012 yılını ''kooperatif yılı'' ilan ettiğini
dikkati çekti.
Dünyada, kooperatif işletmelerinin 100 milyonun üzerinde istihdam
yarattığını, çok uluslu şirketlerin dahi bu kadar istihdam sağlamadığını anlatan
Niksarlı, ayrıca küresel krizi en az zararla atlatan yapıların kooperatif
yapıları, kooperatif bankaları ve kooperatif şirketleri olduğunu söyledi.
Türkiye'deki kooperatiflerin yarattığı istihdama değinen Niksarlı, Devlet
Planlama Teşkilatı'ndaki bir uzmanın bu konuda bir çalışmasını aktardı.
Niksarlı, 2009 yılı verilerine göre KİT'lerde 233 sayılı Kanun Hükmünde
Kararnameye tabi olarak çalışanların sayısının 173 bin 423, özelleştirme
kapsamındaki KİT'lerde çalışanların sayısı ise 51 bin 382 olduğunu söyledi.
Çalışmaya göre, Türkiye'de kooperatiflerdeki istihdamın, tarımda çalışan
mevsimlik işçiler ile yapı kooperatiflerindeki inşaat işçileri hariç, 117 bin
325 kişi olduğunu kaydeden Niksarlı, bu istihdamın büyük bölümünü (yaklaşık
yüzde 44) konut yapı kooperatiflerinde çalışanların oluşturduğunu anlattı.
Kamunun böyle bir istihdam yaratması için ne kadar yatırım yapması
gerektiğine de değinen Niksarlı, Hazine Müsteşarlığı'nın 2010 yılı verilerine
göre, 1 kişilik istihdam yaratmak için ortalama 412 bin liralık yatırım yapmak
gerektiğini söyledi. Niksarlı, bu rakamlar esas alınarak yapılan hesaba göre,
''117 bin kişinin istihdamı için 48 milyar 204 milyon liralık yatırım yapılması
gerektiğini'' ifade etti.
Kooperatif işleyişini kolaylaştıracak, AB standartlarında kooperatifçilik
yapmayı sağlayacak yasal düzenlemeler yapılmasını gerektiğini dile getiren
Niksarlı, ''Kooperatiflerin gelişmesinin önündeki engeller kaldırılsın istihdam
hızla artar'' dedi.
Kooperatiflerin kendisine çeki düzen vermesinin yolunun örgütlenmeden
geçtiğine işaret eden Niksarlı, kooperatiflerde örgütlenmenin zorunlu olması
gerektiğini, bunun denetim ve kontrol açısından da önemli olduğunu söyledi.
Yapı kooperatiflerinin sayısının hızla azaldığını, yapı kooperatiflerinde şu
an 1975 yılındaki noktaya gelindiğini de anlatan Niksarlı, ''yapı kooperatifleri
sosyal bir yapı, burada devletin de rol üstlenmesi lazım'' dedi.
TOKİ'yi de eleştiren Niksarlı, TOKİ'nin piyasada özel sektörün girmediği,
kooperatiflerin yapamadığı, daha çok sosyal sorumluluğu ağır olan yerlere
girmesi gerektiğini sözlerine ekledi.