TOKİ'nin Restorasyon Kredisi Tarihi Yapılara Hayat Veriyor

Toplu konut hamlesiyle özellikle alt ve orta gelir grubundakilere yönelik inşaat çalışmalarını 2 yıldır hızlandıran Toplu Konut İdaresi (TOKİ), sadece konut üretmekle kalmıyor, aynı zamanda bakımsızlık yüzünden yıkılmaya yüz tutmuş tarihi konak ve yalıların geleceğe taşınmasına da destek oluyor. Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanlığı'nın geçen yıl başlayan restorasyon kredisi uygulamasından bir yılda çoğu İstanbul'da olmak üzere toplam 19 projenin yararlanmasına karar verildi. Söz konusu kredi için 1 Temmuz- 16 Eylül 2005 tarihleri arasında 20'den fazla başvuru oldu. Ancak Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Bölge Kurulu'nun onay şartını taşımayan projeler bu imkandan yararlanamadı. Krediden yararlanacak projeler Safranbolu, Ürgüp, Bursa-Osmangazi, Çanakkale, Bartın, Ordu, Fatsa, Mersin ve İstanbul'da da Sarıyer, Eyüp, Kuzguncuk, Arnavutköy'de bulunuyor.

1.4 milyon YTL'lik kredi
TOKİ'nin Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan onaylı projelere en yüksek limitten kredi kullandırmayı planladığı öğrenilirken, ilk yıl uygulaması çerçevesinde kullandırılacak toplam kredi miktarının en fazla 1.4 milyon YTL'yi bulması bekleniyor. Krediye teminat olarak yapılan ipotek işleminin ardından TOKİ bankalara kredilerin serbest bırakılması talimatını verecek.TOKİ yetkilileri, proje sahiplerine restorasyon öncesi kredinin yüzde 15'i tutarında avansı Ziraat Bankası kanalıyla ödeyecek.

Halen TOKİ'nin geri ödemeli bu kredisinin yanı sıra tarihi ve kültürel varlıklar için Kültür Bakanlığı da geri ödemesiz maddi destek sağlıyor. ReMax Gayrimenkul Danışmanı Serhad Kara, sözkonusu binalara yapılan işlemlerin vergi, resim ve harçlardan da muaf tutulduğunu ve bu tür finansal desteklerin kentin tarihsel dokusunun korunabilmesi ve tarihi eserlerin sağlıklı hale getirilebilmesi için gerekli olduğunu söyledi. Ancak Kara'ya göre, sorun sadece finansal desteklerle çözülemiyor, bürokrasinin de azaltılması gerekiyor. Kara, "Özellikle boğazda bir çok ev restorasyon bekliyor. Boğaz zaten SİT alanı, buralarda restorasyondan başka bir şey yapılamıyor. Teşvikler evet çok yararlı ama asıl problem, eski eserlerin restorasyon süresinin çok uzun oluşu ve sahiplerinin bu işten sıtkının sıyrılması" dedi.

Ruhsat almak 2 yılı buluyor
Bir eski eser projesinin Anıtlar Kurulu'ndan çıkması, İmar Müdürlüğü'nden ruhsat almasının 2 yılı bulduğunu, bu sürenin kısaltılması gerektiğini savunan Kara, "Bugün binlerce insan devletten hiç bir yardım talep etmeksizin eski eser restorasyonu yapmaya hazır. Ama bu süreç onları korkutuyor. Süreç olarak bahsettiğim, sadece restorasyon izninin alınmasıdır. Bugün Anıtlar Kurulu tarafından eski eser tescili yapılmış, projeleri onaylanmış yüzlerce mülkün dosyaları Boğaziçi İmar Planı'nda eski eser olarak taralı değil diye Ankara'ya gönderiliyor. Yıllardır Ankara'dan işlemi biterek gelen bir dosya duymadım. Saraçhane'deki, Boğaz hattındaki eski eserlere bakan 3. Numaralı Kurul'a gidin, dört tane raportör göreceksiniz. Dört tane raportörle bu işler nasıl sonuçlandırılabilir?" dedi.

Taşınmaz satılırsa kredi geri istenecek
TOKİ yetkilileri, kredinin amacı dışında kullanılması yada taşınmazın elden çıkarılması halinde, borcun muaccel hale geleceğini açıkladı. Bir başka ifadeyle, eğer taşınmaz varlığın sahibinin bu krediyi o taşınmazı onarmak için kullanmadığı anlaşılırsa veya taşınmazı satmaya kalkıştığında TOKİ, kalan kredi borcunu vadesini beklemeden hemen isteme hakkına sahip olur. TOKİ kredinin amacı dahilinde kullanılıp kullanılmadığını hem gelen hak ediş raporlarından, hem de ikinci hak edişten sonra binanın yerinde inceleme yapacak olan kendi uzmanlarının raporlarından takip edebilecek. Bu nedenle TOKİ uzmanları proje verilecek 19 binayı önceden tek tek gezerek yerinde inceledi..

7 bin 133 SİT alanı var
Türkiye'de 7 bin 133 tescilli SİT alanı, 66 bin 620 tescilli taşınmaz kültür ve tabiat varlığı bulunuyor. Tescilli kültür ve tabiat varlıklarının 26 bin 189'unu sivil mimarlık örnekleri oluşturuyor. TOKİ'nin restorasyon kredisi uygulaması kapsamında tarihi kent dokularının daha sağlıklı hale getirilmesine yönelik, belediyeler gibi kurumların öncülüğü ve koordinasyonu ile gerçekleştirilecek projelere öncelik verilecek. Restorasyon kredilerinin vadesi 10 yıl olarak belirlenirken, 2005 yılı için belirlenen yıllık faiz yüzde 4 olarak açıklandı. TOKİ 2006 yılındaki yeni başvurular için kredi faiz ve miktarını yeniden belirleyebilecek. Verilen kredinin geri ödemesi, son hak edişin ödenmesinden 3 ay sonra başlayacak.

2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 12’nci maddesine 2004 yılında eklenen bir madde TOKİ'nin vermeye başladığı restorasyon kredisinde limit, proje keşif bedelinin yüzde 70'i olarak ve en fazla 75 bin YTL olarak belirlendi. .

Kredi alan binaların bitmesini bekliyoruz
Krediye hak kazanan projeler, Bakanlık ve TOKİ uzmanlarının birlikte yapacağı yerinde inceleme sonucunda, kültür varlığının mimari ve kültürel değeri, fiziki durumu, bulunduğu çevrenin özellikleri, kullanım amacı, başvuru sahibinin durumu dikkate alınarak belirleniyor. Referans gazetesine uygulamayı ilk kez yaptıklarını anlatan TOKİ yetkilileri, "Nasıl bir sonuç alacağız, karşımıza ne çıkacak, bilmiyoruz. Bu nedenle yeni başvuruları almadan önce ilk kredi verdiğimiz binaların bitmesini bekliyoruz. Herhalde hazirandan sonra 2006 yılının kredi takvimi belli olur" yorumunu yaptı. Kredi için gerçek ve tüzel kişiler, mülkiyetinde bulunan korunması gerekli tescilli taşınmaz kültür varlıklarının korunması, bakımı ve onarımı için TOKİ'ye yazılı olarak başvuracak. Başvuruda, şu belgelerin eklenmesi gerekiyor:

-Onarılacak eserin Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Bölge Kurulu tarafından onaylanmış rölöve ve projeleri ile restorasyon raporu,
- Keşif raporu
- İş programı
-Yapının dışını, içini ve çevresini detaylı biçimde gösteren tanıtıcı nitelikteki en az 9x12 cm boyutlarında fotoğraflar,
-Arsanın ve binanın durumunu gösteren, belediyesinden onaylı vaziyet planı (1/200 veya 1/500 ölçekli),
-Tapu örneği, çaplı tasarruf vesikası,
-Nüfus cüzdan örneği ve ikametgah belgesi
-Kredi kullandırılacak olan yapının mülkiyeti hisseli ise, hissedarların her birinin ayrı ayrı dilekçe, nüfus cüzdanı örneği, ikametgah belgesi ve muvafakatname vermesi veya hissedarlardan birine vekaletname vermesi gerekiyor.

www.yapi.com.tr: Haberin tamamını okumak için lütfen kaynağa tıklayınız.