Topkapı Sarayı'nın depolarında kapalı tutulan ve kimsenin göremediği eserler, sergilenmek üzere çeşitli tarihî mekanlara dağıtılacak.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, tarihî yarımadadaki Deri ve Zührevi Hastalıklar Hastanesi, Eski Teşvikiye Gülhane Hastaneleri, Has Ahırlar, Matbaa-i Amire yapıları, Darphane-i Amire yapıları, İncili Köşk, Şevketiye Köşkü, İshakiye Köşkü, Alay Köşkü gibi yapıları Topkapı Sarayı'nın sergi mekanları haline getirmeyi planlıyor. Topkapı Müzesi Başkanı Prof. Dr. İlber Ortaylı, proje tamamlandığında bu mekanların müzedeki eserlerin teşhir edildiği önemli merkezler olacağını söylüyor.
Temeli Fatih Sultan Mehmet tarafından atılan, zaman içinde ihtiyaca göre büyüyerek geniş bir alana yayılan Topkapı Sarayı, asırlar boyu imparatorluk coğrafyasının idaresine yön verdi. Osmanlı'nın en kudretli günlerinde üç kıtanın zenginlikleri buraya aktı. En değerli sanat eserleri burası için üretildi, en kıymetli mücevherler, en önemli belgeler burada toplandı. Topkapı Sarayı, Cumhuriyet'ten sonra ise müze haline getirildi. Bugün 80 bin eseri, 30 bine yakın elyazması kitabı barındıran saray, gerek mekan olarak gerekse muhafaza ettiği eserler açısından dünyanın en önemli müzelerinden biri. Ancak bu zenginlikten yeteri kadar istifade edildiğini söylemek mümkün değil. Ödenek yetersizliği, personel noksanlığı gibi pek çok sebeple eserlerin bakımları yeterli seviyede yapılamıyor; üzerinde çalışmalar gerçekleştirilemiyor, sergilenemiyor.
Dünya müzelerinde depolardaki eserlerin ortalama yüzde 25'i sergilenirken, Topkapı Sarayı Müzesi'nde bu oran yüzde 1'de kalıyor. Bunun en önemli sebebi ise sergileme mekanlarının yetersizliği. Topkapı Sarayı Müzesi ile ilgili çeşitli projeleri uygulamaya koyan Kültür ve Turizm Bakanlığı, müzenin depolarında saklı bulunan paha biçilmez eserlerin ziyarete açılması için de çalışmalara başladı. İstanbul Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü tarafından hazırlanan "İstanbul Projeleri 2006-2007" isimli çalışmada, Topkapı'da depolarda bulunan eserler de ele alındı, tarihî yarımada ve 'Sur-ı Sultani' olarak adlandırılan bölgede değerlendirilmesi gereken çok sayıda anıtsal yapının bulunduğuna dikkat çekildi.
Bakanlık, bu yapıları Topkapı Sarayı ile bütünleştirmeyi, sonrasında da kullanıma açmayı hedefliyor. Buna göre aralarında tarihî Deri ve Zührevi Hastalıklar Hastanesi'nin de bulunduğu 8 yapı Topkapı Sarayı'na bağlı hizmet binaları olarak görev yapacak. Müze olarak kullanılacak anıtsal yapılardan İshakiye Köşkü, Şevketiye Köşkü ile İncili Köşk'ünde düzenlenme çalışmaları devam ediyor. Proje kapsamında, diğer yapılarda da müze olarak hizmet edebilmelerine imkan sağlayacak düzenlemeler yapılacak. Hem Topkapı depolarındaki eserlerin gün yüzüne çıkarılması hem de tarihi yapıların kültür hayatına kazandırılması anlamına gelen proje ile Çin ve Japon porselenleri, Osmanlı kumaşları, silahlar, cam eserler, taş eserler, gümüşler, ahşap eserler, arabalar, otağlar, sancaklar yeni yapılara taşınacak. Topkapı'yı gezenler, eserlerin devamını görebilmek için 8 müzeyi daha ziyaret edecek.
Bakanlık, İstanbul'un tarihi yapısını korumak adına şimdiye kadar Topkapı Sarayı'nda Kutsal Emanetler Dairesi'nin düzenlenmesi, Babı-ı Hümayun kapısının restorasyonu ve araç trafiğine kapatılması, 1. avlu peyzaj düzenlemesi, Babüsselam'ın onarımı, Kubbealtı ve Adalet Kulesi'nin onarımı, harem yapılarının restorasyonu gibi 19 uygulama gerçekleştirdi. Ayrıca Topkapı'yı kurtaracak 10 farklı projenin hazırlık çalışmaları da sürüyor.
'Her mekânın ayrı bir konusu olacak'
Prof. Dr. İlber Ortaylı (Topkapı Müzesi Başkanı): "Proje tamamlandığında bu mekanlar müzedeki eserlerin teşhir edildiği önemli merkezler olacak. O zaman depolardaki kumaşları, porselenleri ayrı yerlerde sergileyebileceğiz. Örneğin 12 bin adetlik çini koleksiyonu var. Bu çinileri bir mekana aldığınız zaman orası dünyanın en büyük çini müzelerinden biri olur. Her mekanın ayrı bir konusu olacak. Ayrıca bazı eserler de yakın bir tarihte Eyüp Belediyesi'nin belirlediği bir mekanda sergilenecek."