Türkiye 53.2 Milyar Avroluk AB 7'nci Çerçeve Programı İçin Atakta
AB'nin küresel rekabette öne çıkmak için bilim-araştırma alanının desteklenmesi amacıyla geliştirdiği çerçeve programlarının 6'ncısına 200 milyon avro koyup 50 milyon avroluk proje alabilen Türkiye, 7. programa iddialı giriyor. Toplam bütçesi 53.2 milyar avro olan 7. Çerçeve Programı'na da katılan Türkiye'nin, 2010 için milli gelirin yüzde 2'sini bilim ve araştırmaya ayırmak istiyor.
AB Türkiye'nin bu hedefi yüzde 3'e çıkarmasını isterken, 'Araştırma ve geliştirmede araştırmacıların tüm sınırlarını kaldırmaya hazır olun' mesajı veriyor. Avrupa Araştırma-Geliştirme (Ar-Ge) Ortak Pazarı'nın kurulması hedefiyle oluşturulan 7. Çerçeve Programı, Türkiye'nin de katılımıyla başladı. 2007-2013 yıllarını kapsayacak programın Avrupa araştırmacılığının mühendislik, sosyo-ekonomik bilimler ve insani bilimleri de kapsayacak şekilde bütün bilim ve teknoloji alanlarında üretkenliği zenginleştirmesi bekleniyor.
Etkin projeler
AB Komisyonu Araştırma Genel Müdürü Jose Manuel Silva Rodriguez, Türkiye'nin programa etkin katılımını sağlamak ve program konusunda Türkiye adına hareket eden Türkiye Bilimsel Teknik Araştırmalar Kurumu'yla (TÜBİTAK) işbirliğini genişletmek için Ankara'da bir araya geldi.
Rodriguez'in verdiği bilgiye göre, 7. çerçeve programı dört ana programda toplandı ve bunlar 'işbirliği, fikirler, insan, yetiler' olarak belirlendi. 'İşbirliği' ana programının altında üye ülkeler arası her türlü araştırma projesinin girmesi öngörülüyor. Ayrıca üye olmayan ülkeler ile olası işbirliklerinin de bu programda yer alabilmesi hedefleniyor. Sanayi tarafından yönlendirilmesi istenilen bu program dört altbaşlıkta düzenleniyor: "İşbirliği programının temeli olup fonların da önemli bir kısmını kullanacak ortak araştırmalar, Avrupa teknoloji platformlarının altında yapılandırılacak ortak teknoloji girişimleri, birlik dışı araştırma projelerinin koordinasyonu, uluslararası işbirliği."
En dinamik projeler
'Fikirler' ana programı altında Avrupa Araştırma Konseyi tüm alanlarda Avrupa araştırmalarının en dinamik ve en ileri düzeyde projelerin yürütmesini planladı. 'İnsan' ana programı Avrupa araştırmacı nitelik ve niceliğinin zenginleştirilmesini hedefliyor. 'Yetiler' kapsamında ise araştırma altyapısının güçlendirilmesi, araştırmaların KOBİ'lerin faydasına olacak biçimde desteklenmesi hedefleniyor.
Dokuz konu öncelikli
7. Çerçeve Programı'nda dokuz konuya 'öncelik' veriliyor. Sağlık (8.3 milyar avro), Gıda-tarım-bioteknoloji (2.5 milyar avro), Bilgi-iletişim teknolojileri (12.7 milyar avro), Nanobilim-nanoteknoloji-malzeme ve yeni üretim teknolojileri (4.8 milyar avro), Enerji (2.9 milyar avro), Çevre ve iklim değişimi (2.5 milyar avro), Ulaşım (5.9 milyar avro), uzay ve güvenlik (4 milyar avro), Beşeri ve sosyo ekonomik bilimler (0.8 milyar avro) Türkiye'nin çerçeve programlara katılımı 6'ncı çerçeveyle başladı. Program bütçesine 200 milyon avro katkı sağlayan Türkiye, programdan yararlanmak için projeleri üretmekte yetersiz kaldı. Türkiye'den yapılan 1217 projeden 847'si 'gerekli koşulları' taşımadığı gerekçesiyle AB tarafından geri çevrildi. AB'den sadece 370 proje alan Türkiye, programa yaptığı bütçe katkısıyla diğer AB ülkelerinin araştırma-geliştirme çalışmalarına 'finansal' destek vermiş oldu.
Türkiye öğreniyor
Bu durum için 'Türkiye henüz öğrence aşamasında' diyen AB'li yetkililer, 7'nci çerçevede Türk hükümetinin özel sektörün de desteğini alarak daha başarılı olabileceğine inanıyor. Türkiye'nin başarısı üniversitelere ve akademik çalışmalara yapılacak desteğin ölçüsüne de bağlanıyor.
Rekabet engeliyle mücadele
7'nci Çerçeve Programı, 'Rekabet ve İnovasyon programı' diye başka bir altbaşlık da açıyor. Program, bölgesel rekabetin önündeki engellerin kaldırılması için geliştirilmiş. Komisyonun 4 milyar 213 milyon avro ayırmayı planladığı bu program, üç ayrı programın kombinasyonundan oluşuyor. Bunlardan ilki girişimcilik ve inovasyon programı, 2 milyon 631 milyon avro bütçesiyle girişimciliği, KOBİ'leri, endüstriyel rekabeti ve inovasyonu desteklemek üzerine yapılandırılmış. İkinci program ise 'Bilişim Politikaları Destek Programı' 802 milyon avro bütçesi ile bilgi ve iletişim teknolojilerinin geliştirilmesini ve kullanımını destekliyor. Üçüncü program ise 'Akıllı Enerji Avrupa Programı'. Ulaşım sektöründeki uygulamalarını içerecek şekilde enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelik bu program 780 milyon avro bütçeye sahip olacak.
7. Çerçeve Programı'yla gündeme gelecek araştırma alanlarından birisi de güvenlik ve uzay. Burada özellikle güvenlik ana başlığı altında terörizm, organize suç ve savunma odaklı araştırma projeleri hedefleniyor.