Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında gerçekleştirilen Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu (BTYK)'nun 26. Toplantısı'nda alınan kararları açıkladı. 2010 yılında gerçekleştirilen BTYK toplantısında öncelikli alan olarak 'enerji' alanını ele aldıklarını belirterek, "Bu konu, hem büyümeyle yakın ilişkisi hem de ekonomik ve stratejik boyutu ile çok önemli bir alandır. Dünyadaki küresel güç oyunlarının çok büyük oranda enerji kaynakları üzerinden dönüyor olması, elbette bir tesadüf değildir" dedi.
2012 yılı sonu itibarıyla cari açığın yüzde 71'inin enerji ithalatından kaynaklandığını dile getiren Bakan Ergün, Dünya Gazetesi'nin haberine göre şunları söyledi:"Dolayısıyla, cari açığımızı azaltma hedefimiz, enerjide dışa bağımlılığımızı azaltacak adımlarla doğrudan bağlantılı hale geliyor. Bu adımlar da, temelde enerji alanında yapılacak Ar-Ge ve yeniliğe dayanıyor. Türkiye'nin son 10 yılda çok istikrarlı bir büyüme trendine girdiğini ve bu sürecin devam edeceğini biliyoruz. 2023 yılına dair hedeflerimizi, Türkiye'nin yeni ihtiyaçlarını düşündüğümüzde, enerji talebinin de çok hızlı bir şekilde artacağını öngörmek işten bile değildir."
2023 yılında enerji harcamaları 106 milyar dolar olacak
OECD verilerinin önümüzdeki süreçte, enerji ihtiyacının Çin, Hindistan ve ABD gibi ülkelerden bile hızlı artacağına işaret ettiğini söyleyen Bakan Ergün, enerji ihtiyacını karşılamak için 2012 yılında 60 milyar dolar gibi önemli bir meblağ harcandığını dile getirdi. Bu rakamın 2023 yılında 106 milyar dolar seviyesine çıkmasının beklendiğini vurgulayan Bakan Ergün, bu paranın çoğunu Türkiye'de mevcut olmayan, fakat enerji ihtiyacımızın büyük bir kısmını sağlayan kaynakların teminine harcadığını dile getirdi. Bugün enerji ihtiyacının büyük çoğunluğunu ithal ettiklerini ifade eden Bakan Ergün, bu nedenle, enerji ihtiyaçlarını karşılama noktasında alternatif yöntem arayışlarının ön plana çıktığını vurguladı.
Elektrik üretiminde yüzde 30 yenilenebilir enerji hedefi
2023 yılında elektrik üretimi içerisinde yenilenebilir enerji payının en az yüzde 30 olmasını hedeflediklerini bildiren Bakan Ergün şu açıklamalarda bulundu:"Üniversitelerin, sanayinin, kamu kurumlarının enerji alanına, enerjinin alt dallarındaki ar-ge konularına odaklanmaları, ülkemiz için gerçekten de çok hayati bir önem taşıyor. Dünkü BTYK toplantımızda artan bu enerji ihtiyacını karşılamaya yönelik 3 ana öneri gelişti. Bunlar; yerli enerji kaynaklarının kullanımını artırmak, bu kaynaklara yönelik yerli üretim teknolojilerine odaklanmak ve enerji verimliliğini artırmak."
Enerjide 7 önemli karar
Yerli enerji kaynaklarını kullanmak ve bu teknolojilere yönelik üretimi geliştirmek adına, TÜBİTAK ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı arasında önemli bir protokol imzalandığını anımsatan Bakan Ergün, bu protokol kapsamında TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Enerji Enstitüsü bünyesinde çok kritik projeler başlattıklarını dile getirdi. Bakan Ergün, dünkü toplantıda bu projelere özel vurgu yapan 7 önemli yeni karar aldıklarını bildirdi.
Bakan Ergün, kararları şöyle açıkladı:
"İlk kararımız, Yerli Termik Santral Tasarım ve İmalat Kabiliyetinin Geliştirilmesidir. Bugün Türkiye'de kurulu 24 termik santralin tamamı, yabancılar tarafından kurulup geliştirilmiştir. Ortalama bir santralin kuruluş maliyetinin 1.7 milyar dolara yakın olduğunu düşünürsek, bu konuda uygulayacağımız MİLTES (Milli Termik Santral) projesinin önemi daha iyi anlaşılacaktır. 2023 yılına kadar termik santral yapımında ülkemizde yaklaşık 36 milyar dolarlık bir yatırım potansiyeli öngörüyoruz.
İkinci olarak, kısa adı MİLHES olan Hidroelektrik Enerjisi Teknolojilerinin Geliştirilmesi yönünde yeni bir karar aldık. Bu projeyle de ağır türbin, jeneratör ve SCADA sistemleri gibi bu santrallerde kullanılan ve dışa bağımlı olduğumuz teknolojileri, ülkemizde geliştirmeyi hedefliyoruz. 2023'e kadar hidroelektrik enerjisi alanında Türkiye'deki yatırım potansiyelinin 18 milyar dolar olmasını öngörüyoruz.
Rüzgar ve güneş enerjisinde yerli teknolojiye geçiş
Yerli teknolojilerin geliştirilmesi konusunda aldığımız 3. ve 4. kararlarımız ise rüzgâr ve güneş enerjileriyle ilgilidir.Milli Rüzgar Enerjisi Santrali Teknolojilerinin Geliştirilmesi Projesi (MİLRES) ile önce 500 kW'lık, daha sonra 2,5 MegaWattlık milli santraller kurulacak. 2023'e kadar rüzgâr enerjisi alanında Türkiye'deki yatırım potansiyelinin 26 milyar dolar olmasını öngörüyoruz.
Ceylanpınar'da 10 MW gücünde bir santral kurulacak
MİLGES yani Güneş Enerjisi Teknolojilerinin Geliştirilmesi projesiyle ise son yıllarda öne çıkan güneş enerjisi teknolojileri alanında da milli teknolojilerimizi geliştirmeyi hedefliyoruz. MİLGES kapsamında, Şanlıurfa-Ceylanpınar'da tarıma elverişli olmayan arazi üzerinde yaklaşık 10 MW gücünde bir santral kurulacak. Bu alanda da 2023 yılına kadar 5 milyar dolarlık yatırım öngörülüyor.
5 yılda yüzde 80 oranında yerlilik hedefi
Bu konuda özellikle şu hususu vurgulamak istiyorum: Önümüzdeki 5 yıl içinde termik santralde, hidroelektrik, rüzgâr ve güneşte yüzde 80 oranında yerli teknolojiye ulaşmayı hedefliyoruz. Böylece Türkiye'nin 2023'e kadar enerjiye yapacağı yaklaşık 130 milyar dolarlık yatırımın, yüzde 80'i yerli teknolojiler kullanılarak yapılabilecektir
Termik santrallerin atık ısıları konutları ısıtacak
Toplantımızda aldığımız 5. Karar, termik santral atık ısılarının değerlendirilmesi projesidir. Bu Proje ile termik santrallerde elektrik enerjisinin yanı sıra ortaya çıkan ısıyı, sıcak su ve ısıtma ihtiyaçlarını karşılamak üzere kullanmak istiyoruz. Bu proje kapsamında Soma'daki termik santral için yaptığımız pilot uygulama ile şu an 22 binin üzerinde konutun sıcak su ve ısıtma ihtiyacını karşılayabiliyoruz. Bu uygulamayı sadece EÜAŞ'a bağlı 14 Termik Santrale yaygınlaştırırsak, 620 bin konutu ısıtmış ve ülke ekonomisine yılda 1,8 milyar TL katkı sağlamış olacağız.
Yerli kömürden sıvı yakıt üretilecek
Aldığımız 6. Karar, Kömür Gazlaştırma ve Sıvı Yakıt Üretimi Teknolojilerinin Geliştirilmesiyle ilgilidir. Biyokütle ve Kömür Karışımlarından Sıvı Yakıt Üretimi Projesi kapsamında düşük kalorili linyit kömüründen sıvı yakıt üretimi hedefliyoruz. Bu sayede yerli kömürlerden katma değeri en az 2 kat yüksek ürün elde edilebilecek.
Enerji verimliliği ile 10 yılda 140 milyar dolar tasarruf
Hızla artan enerji ihtiyacımıza yönelik BTYK'da sunulan son öneri ise enerji verimliliğimizin artırılması üzerineydi. Enerjiyi üretmek elbette önemli ama enerjiyi en verimli şekilde kullanabileceğimiz mekanizmaları oluşturmak da büyük önem taşıyor. Gerekli çalışmalar yapılırsa, 2023 yılına kadar 140 milyar dolar gibi çok önemli tasarruf rakamlarına ulaşmamız mümkün olacaktır."
Bu kararlar enerji sektörü açısından çok önemli sonuçlar doğuracak
Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu'nun aldığı bu kararların, enerji sektörü açısından çok önemli sonuçlar doğuracağını belirten Bakan Ergün, "Şurası çok önemli: Artık Türkiye, gelecekte ortaya çıkacak sorunlarına şimdiden çözüm üretmeye çalışan proaktif bir kimlik kazanmıştır. Bu sorunların çözüm adresi olarak da bilim ve teknoloji politikalarını, üniversiteleri, bilim insanlarını merkeze yerleştirmiştir. Dünkü toplantımızda alınan bu kararların orta ve uzun vadede çok iyi sonuçlar vereceğine inancımız tamdır" dedi.