Avrupa Birliği Komisyonu’nun
Genişlemeden Sorumlu Üyesi Stefan Füle, Başbakan Erdoğan’ın
‘ucube’ye benzetmesinin ardından yıkılan Kars’taki İnsanlık
Anıtı’nın estetik değerini bir devlet organı, hükümet ya da Avrupa
Komisyonu’nun yargılayamayacağını, sanat eserlerinin yıkılmasının her zaman
ciddi kararlar olduğunu söyledi. Avrupa Parlamentosu üyelerinden Lorenzo
Fontana, İnsanlık Anıtı’nın yıkımıyla ilgili AB Komisyonu’ra bir soru
önergesi verdi. 2009 yılında Türkiye ve Ermenistan’ın daha yakın ilişkiler
kurulmasına yönelik büyük bir anlaşma imzalandığını kaydeden Fontana, “Anıt
heykeltraş tarafından Türkiye’nin Ermeni halkıyla dostluğunun bir taahhüdünü
temsil etmek amacıyla düşünülmüştür.
Bununla beraber heykelin varlığı onu büyük bir Müslüman alimin mezarının
yanına konulmuş bir ‘ucube’ olarak tanımlayan Türk Başbakan’ı tarafından
şiddetle kınanmıştır. Birkaç ay sonra, belediyenin onayıyla, yasak bir alanda
dikildiği gerekçesiyle yıkım çalışması başlamıştır” dedi.
Afganistan kıyaslaması
Heykeltraş’ın, yıkımı Afganistan Bamiyan’da bulunan Buda heykellerinin
yıkılışıyla kıyasladığını kaydeden Fontana,“Komisyon, Türkiye ile anıt konusunda
görüşme yaptı mı? Hükümete heykel yanında heykelin simgelediğini de ortadan
kaldırıp kaldırmadığı sorulacak mı? Benzer bir sembolizm ya da sanat eseri
eskisi yerine yapılacak mı?” sorularını yöneltti.
Füle de önergeye yanıtında, “Komisyon Türkiye’de Türk-Ermeni dostluğuna
adanmış varolan tek anıtının yıkılmasından üzüntü duymaktadır” dedi. Füle
şöyle devam etti: “Ne Komisyon ne de herhangi bir devlet otoritesi ya da yönetim
söz konusu heykelin estetik değerini yargılayamazken, bir sanat ürününün
yıkılması daima ciddi bir karardır. Anıtın yeri sorun ise, alternatif bir yer
düşünülebilirdi.”