Ucuz Çin Kilitlerine Vergi Darbesi Geldi



Yerli kilit üreticilerinin şikayetiyle harekete geçen Dış Ticaret Müstaşarlığı, Türkiye bina, kapı kilidi pazarının yüzde 15'ine ulaşan ucuz Çin menşeli kilitlere ‘damping vergisi’ getirdi. Bu uygulamayla ortalama satış fiyatları 1.5 dolar olan Çin kilitleri için 1 dolar 77 sent vergi uygulaması başlatıldı.

Son yıllarda Türkiye pazarında hızla büyüyen ve piyasada haksız rekabet yaratan ucuz Çin kilitlerine vergi darbesi geldi. Yerli kilit üreticilerin şikayetiyle harekete geçen Dış Ticaret Müstaşarlığı, Türkiye bina,kapı kilidi pazarının yüzde 15'ine ulaşan ucuz Çin menşeli kilitlere ‘damping vergisi’ getirdi. Bu uygulamayla ortalama satış fiyatları 1.5 dolar olan Çin kilitleri için 1 dolar 77 cent vergi uygulaması başlatıldı.

Kale Kilit Genel Müdürü Ali Yalçınbey, 1999 yılından bu yana piyasa giren Çin kilitlerinin pazarın yüzde 15'ine ulaştığını belirterek, ‘‘Son üç yıldır inşaat sektöründe yaşanan daralmaya rağmen, Türkiye'ye giren Çin kilitlerinin sayısı yüzde 150 artış kaydetti. Bugün yaklaşık 20 milyon adetlik bina, kapı kilidi pazarının 3 milyon adedi ucuz Çin kilitlerinden oluşuyor. Bu rakam tedbir almasaydık her sene artarak büyüyecekti’’dedi.

Mart ayında İthalat Genel Müdürlüğüne ucuz Çin menşeeli kilitlerin haksız rekabet yarattığı gerekçesiyle şikayette bulunduklarını kaydeden Yalçınbey şöyle konuştu: ‘‘Bu şikayeti gümrük kapılarından aldığımız rakamlarla ispat ederek belgeledik. Bunun üzerine şikayetimiz yeterli görülerek soruşturma başlatıldı ve Çinli üreticilerin fiyatlarında yüzde 165 damping marjı bulunduğunu resmi yetkililer tespit etti. Ayrıca, Türk kilit üreticilerinin topluca yurtiçi satışlarında düşme olması, istihdam üzerinde daraltıcı etki yapması ve yatırım eğiliminin azalması, Çin'den yapılan dampingli ithalata bağlandı. Bunun sonucu olarak da 31 Temmuz itibariyla Çin kilitlerine dampinge karşı 5 yıl süreyle geçerli olmak üzere vergi kondu.’’

Konan verginin yüzdesel değil maktu olduğunu kaydeden Ali Yalçınbey, ‘‘Kilit başına 1 dolar 77 sent, kilidin göbeğine de 74 sent damping vergisi geldi. Yüzdesel değel de maktu verginin uygulanmasının sebebi ithalatçı firmaların Çin kilitlerine Türkiye'ye sokarken çifte ödeme yapmalarından kaynaklandı. Yani 5 dolarlık bir ürünü Türkiye'ye sokanlar, bunu kağıt üstünde 2.5 dolar olarak gösterip geri kalanın üretici firmaya elden veriyorlardı. Bu sayede KDV ödemek zorunda kalmıyorlardı’’ dedi.

İTHALAT YARI YARIYA DÜŞER

‘‘Geçmişte böyle bir vergi uygulamasının ithalat oranlarını yüzde 40'lara varan oranlarda düşürdüğü görülüyor’’diye konuşan Yalçınbey şunları söyledi:

‘‘Geçmişte yüzdesel bir vergi uygulamasıyla bile 400 milyon dolarlık ithalat 240 milyon dolara inmiş. Biz bu uygulamayla Çin kilitlerinin ithalatında yarı yarıya bir azalma bekliyoruz. Pazar paylarının yüzde 15'lerden yüzde 7'lere ineceğini düşünüyoruz. Ama tabiki pazar tamamıyla yerli üreticilere kalmayacaktır. Çin malı yerine Kore'den veya diğer Uzakdoğu ülkelerinden kilitler gelebilir. Ancak bunların fiyatları Çin kilitleri gibi haksız rekabet yaşatacak düzeyde değildir.’’

Dışarda Kale Kilit'in taklidini satıyorlar

Kale Kilit olarak ayda 1 milyon adet kilit ürettiklerini ve toplam üretimlerinin yüzde 40'ını ihraç ettiklerini kaydeden Yalçınbey, ‘‘65 ülkeye Kali Kilit satıyoruz. Ancak kur politikası yüzünden bu ciromuza yansımıyor. Kur politikası ihracatçıyı perişan etmiş durumda. Böyle devam ederse fiyatlarımıza zam yapmak zorunda kalacağız. Bu da ihracat pazarımızın 4'te birini kaybetmemiz anlamına geliyor’’ dedi. Türkiye'de ucuz Çin kilitleri yüzünden yaşadıkları haksız rekabetin farklı bir şeklini yurtdışında da yaşadıklarını kaydeden Yalçınbey, yurtdışında Kale Kilit'in taklitlerini sattıklarını ve bu yüzden büyük bir hukuk savaşı verdiklerini kaydetti.