İstanbul Defterdarlığı, uydu fotoğrafları ile Hazine arazilerinin işgal edilmesini önlemeye çalışırken devlete ait yeni araziler ortaya çıkmaya başladı. Sadece Tuzla bölgesinde 1.5 milyon metrekarelik Hazine arazisi saptandı.
İstanbul'da çok sayıda yeni Hazine arazileri bulunmaya başlandı. İstanbul'un uydudan çekilmiş fotoğraflarını belediye, tapu ve mahkemelerden alınan belgelerle karşılaştıran Defterdarlık, sadece Tuzla bölgesinde şimdiye kadar bilinmeyen 1 milyon 500 bin metrekarelik alanın Hazine malı olduğunu tespit etti. Çalışma, tüm İstanbul genelinde sürüyor. Bu sayede Hazine'nin olan bir çok yeni arazinin ortaya çıkması bekleniyor. Defterdarlık, İstanbul'da konut alanı olabilecek tüm alanlarla birlikte yeni bulduğu arazileri de Toplu Konut İdaresi'ne devrederek bu alanlarda konut yapılmasını sağlayacak böylece İstanbul'un arsa sorunu da çözülmüş olacak.
Uydudan bulundu
İstanbul'un yeni Defterdarı Şükrü Dilaver'in verdiği bilgilere göre Maliye Bakanlığı'nda yeniden yapılanma sonucunda Milli Emlak ve muhasebat birimleri ile vergi daireleri ayrılınca her iki kurum da etkin çalışmaya başladı. Bu yıl İstanbul'da beyanname veren mükelleflerin vergi gelirleri yüzde 20 artarken, Milli Emlak'a bakan Defterdarlık'ın Hazine arazilerinin işgalini önlemek ve verimli kullanılmasını sağlamak için yaptığı çalışmalarda bir çok yeni Hazine arazisi bulundu.
Defterdarlık ve Gelir İdaresi ayrıldıktan sonra neler değişti?
Öncelikle İstanbul'un resmini çekmeye başladık. Uydu ve hava fotoğraflarıyla bizdeki ada ve paftaları üst üste çakıştırıyoruz. Bu resimde bizde Hazine arazisi olarak bilinen yerleri işaretliyoruz. O yörelerin hepsini bir sonraki ay tekrar yan yana getirip aralarındaki farkları belirliyoruz. Eğer arada fark var ise oralara gidip siz bizim arazimizi işgal etmişsiniz diyoruz. Şimdiye kadar bu, tespit ekipleri ile el yordamıyla bu
yapılıyordu. Bunun bir avantajı da bizde kayıtlı olmayan ama gerçekte Hazine'nin olan yerleri de belirlememize yardımcı olması. Belediye, tapu ve mahkemelerden aldığımız bilgileri eşleştiriyoruz. Bu sayede sadece Tuzla bölgesinde 1 milyon 500 bin metrekare yer bulduk.
Bu araziler şimdiye kadar kimin kullanımındaydı, kayıp mıydı?
Bunların bir kısmı mahkemelerin kararları ile bir kısmı veraset yoluyla bir kısmı da imar planları tadilatları sonucunda Hazine'nin olmuş. Bunları tespit edip tahliye işlemlerini yapıyoruz ya da ecrimisil (işgaldan alınan tazminat) gönderiyoruz.
Uzay fotoğraflarını kim çekiyor?
İSKİ'nin su havzalarının korunması için yaptığı hava fotoğrafı çalışmalarını alıyoruz. Bir çok kurumdan aldığımız bilgileri bir araya getirerek ortaya çıkarıyoruz.
Konut alanı olacak
İstanbul'da arsa sıkıntısı, Hazine'nin toplam arazinin yüzde 55'ine sahip olmasına bağlanıyor. Bu arazileri kullanıma açmayı planlıyor musunuz? İstanbul'un yüzde 55'i bizim ama bu hesaba göletler ve dağ taş da katılıyor. Ancak biz TOKİ ile ortak çalışma yapıyoruz. İstanbul'da konut alanı olabilecek bölgeleri belirliyoruz. Bu çalışma sonunda sadece bir alanda 600 bin metrekarelik arazinin Hazine'ye ait olduğu ortaya çıktı. TOKİ, bu alanlara şerh koyuyor. Böylece kimse buraları işgal edemiyor veya kiralayamıyor. Bu alanlar konut bölgesi olarak açılacak.
Özel şirketler de bu imkandan yararlanacak mı?
Eğer devletin de ihtiyacı yoksa biz buraları yatırımcılara satışa çıkarıyoruz. Çalışmalar sona erince bir çok alan çıkacak ve bu alanları da değerlendireceğiz.
Taşı toprağı altın şehirde arazinin yarısı Hazine'nin olmaz
Vergi tarafında gelirler arttı mı?
İstanbul'da 2005 yılı kazançlarını beyan eden gelir vergisi mükelleflerinin vergileri yüzde 20 arttı. Üstelik üst dilimde vergi yüzde 5 düşmüştü. İstanbul Türkiye vergi gelirinin yüzde 42'sini tek başına alıyor. Taşı toprağı altın bir şehirde yaşıyorsunuz. Bunun yüzde 55'i de devletinse buna yönelik bir strateji geliştirmek zorundasınız.
Bu strateji arazilerin etkin kullanımı yönünde mi olacak?
Tabii ki önce fotoğrafı göreceksiniz. Biz şimdi fotoğrafı çekiyoruz. Bu yöntemle işgal önlenecek, araziler en verimli şekilde kullandırılacak veya satılacak. Yerleşim yeri olacak araziler TOKİ'ye devredilecek.
Araziye şahıslar talip olabilecek
Bu çalışmayı TOKİ ve İstanbul Defterdarlığı kendi arasında istediği gibi yapabilecek mi?
Hayır, biz Maliye Bakanlığı'na öneri götürüyoruz. TOKİ de talep ediyor. TOKİ dışında da yapı kooperatifler ve şahıslar talepte bulunuyorlar. Bizim hisseli olduğumuz yerleri vatandaşlar ihaleye girmeden alabiliyor.
Bu araziler Defderdarlık ve Gelir İdaresi ayrıldıktan sonra mı bulunmaya başlandı?
Bu yapılanmadan sonra birimler uzmanlaşmaya gitti. Defterdar eskiden hem Milli Emlak'a hem vergi dairelerine hem de muhasebata bakıyordu. Şimdi deftardar olarak ben sadece muhasebat ve Milli Emlak'a bakıyorum. Gelir İdaresi ise sadece vergi dairelerine bakıyor. Her ikimiz de işlerimizi eskisine göre çok verimli yapıyoruz.
Milli Emlak'tan İstanbul Defterdarlığı ne kadar gelir elde ediyor? Başka çalışma var mı?
Geçen yıl 120 milyon YTL'ydi. Bu yılki hedefimiz 170 milyon YTL. Bünyemizde mali Hizmetler Uzmanlığı birimi oluşturuldu. Böylece memurlarımız alanlarında ücretsiz uzmanlık eğitimi alıyor. Kalite artıyor.