Türkiye’de yerel seçimler yaklaşırken belediyelerin harcamaları da hız kazandı. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV), yerel yönetimlerin harcamalarının 2008’in ocak-eylül döneminde 30.7 milyar TL’ye, bütçe açığının da önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 138 oranında artarak 3.2 milyar TL’ye ulaştığını açıkladı.
TEPAV Mali İzleme Grubundan Doç. Dr. H. Hakan Yılmaz tarafından yapılan çalışmada, yerel yönetimlerin mal ve hizmet alımları (sağlık hariç) toplamının ilk dokuz ay sonunda bütçenin aynı kapsamdaki harcamalarının yüzde 90’ı büyüklüğüne ulaştığı, sermaye giderlerinde ise yerel yönetimlerin harcamasının bütçeyi aştığı açıklandı.
Merkezi bütçeden aktarılan kaynakların yarattığı mali kapasite ile birlikte yerel yönetimlerin kamu harcaması açısından ikinci bir alternatif bütçe haline geldiğine dikkat çekilen çalışmada, kamu kaynaklarının adalet, güvenlik, savunma, eğitim, sağlık, çevre gibi merkezi bütçe tarafından yürütülen hizmetlerden yerel yönetimlere kaydırıldığı belirtildi.
Ne tür sonuçlar doğuruyor?
Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) çalışmasında şu ifadelere yer verildi: “Bu politikaların alternatif maliyeti, vazgeçilen bütçe kaynaklı kamusal hizmetlerdir. Bu durum açıktır ki, kamu kaynaklarıyla değişen sermaye birikiminin yerel yönetimler eliyle hızlanması sonucunu da beraberinde getirmektedir. Diğer yandan yerel yönetimlerin mali yerelleşme anlamında kendi kaynakları yerine merkezi yönetim bütçesi kaynaklarını kullanmaları hem merkezle yerel arasında rol ve sorumlulukların paylaşımı hem de kamu hizmetlerinin önceliklendirilmesi açısından iyi tartışılması gereken bir nokta olarak görülmelidir. Ayrıca yerelin kaynak yönünden merkeze daha bağımlı hale gelmesi orta vadede yerelleşme açısından bir geriye adım olarak da değerlendirilebilir.”