Osmanlı Padişahı 2. Abdülhamit döneminden itibaren hayata geçmesi beklenen Filyos Projesi ile ilgili Zonguldak Valiliğinin hazırladığı raporda, Filyos Liman ihalesinin 2011'in ilk çeyreğinde başlaması, yatırımcıya yer tahsisleri için endüstri bölgesi gibi uygulamalar önerildi.
Zonguldak'ın Çaycuma ilçesine bağlı Filyos beldesinde, Osmanlı Padişahı 2. Abdülhamit döneminden (1876-1908) itibaren hayata geçmesi beklenen Filyos Projesi ile ilgili Zonguldak Valiliğinin hazırladığı raporda, Filyos Liman ihalesinin 2011'in ilk çeyreğinde başlaması, yatırımcıya yer tahsisleri için endüstri bölgesi gibi uygulamalar önerildi.
AA muhabirinin aldığı bilgiye göre, Filyos Vadisi, liman, organize sanayi bölgeleri, barajlar ve enerji santralleri gibi devlet tarafından önerilenlerin yanı sıra çok sayıda müteşebbisin geliştirdiği projelerle yatırımcıların cazibe merkezleri arasında yer alıyor.
Güneydoğu Anadolu Projesi'nden sonra Türkiye'nin gerçekleştirebileceği en büyük yatırımlar arasında gösterilen Filyos Projesi doğrultusunda tersaneler, demir çelik fabrikaları, enerji santralları, liman, çimento ve mobilya fabrikaları gibi tesislerin kurulması öngörülüyor.
Sultan Abdülhamit döneminde hazırlandığı bildirilen ''Anadolu'da Genel Üretim Raporu''nda Filyos'ta denizden açılacak kanallar vasıtası ile gemilerin Gökçebey ilçesine kadar girerek yükleme-boşaltma yapabileceği uluslararası bir ticaret ve sanayi alanı oluşturulması projesiyle başlayan yatırım hedefi o günden bugüne gündemden düşmüyor.
Valilikçe hazırlanan ve ilgili bazı bakanlara sunulan ''Filyos Projesi ile İlgili Bilgiler'' raporunda, Filyos Irmağı yatağının çevresinde, denizden karaya doğru 22 kilometre uzunluğundaki alanın yatırımlara açılmasına yönelik girişimlerin 1990'lı yıllardan sonra hız kazandığı belirtildi.
Filyos yatırım havza projesinin Türkiye'nin gerçekleştireceği en büyük entegre yatırımlardan biri olacağı anlatılan raporda, şunlar kaydedildi:
''Yürütülen aksiyon planına göre, havzanın 4 bölgesinde mülkiyeti özel şahıslara ait taşınmazların kamulaştırılması işlemleri Milli Emlak Genel Müdürlüğünce yürütülmüş, nisan 2010 itibariyle yaklaşık 5 milyon 500 bin metrekarelik taşınmaz için 85 milyon liralık bedel valiliğe aktarılmıştır. İlk etapta birinci ve ikinci bölgedeki hak sahiplerine ödeme yapılmasına başlanmış. Filyos Çayı Taşkın Koruma Projesi 2. kısım inşaatının bitim tarihi ise 7 Haziran 2011 olarak belirlenmiştir. İhale kapsamında 8 bin 200 metre uzunluğunda sedde imalatı yer almaktadır.''
Liman İnşası
Aksiyon planına göre yapılması gereken işler arasında liman inşası yer aldığı raporda, şöyle devam edildi:
''Bölgenin ihtiyacını karşılayabilecek büyüklükte (en az 25 milyon ton/yıl) liman yapımının Demiryollar Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğünce yap işlet devret modeliyle yaptırılması işlemleri başlatılmalı. Bölgede kamulaştırılan alanın 1 milyon metrekarelik bölümü yalnızca liman kullanımı için ayrılmalı. Fizibilite, Çevresel Etki Değerlendirme ve ihale dokümanlarının AB standardına getirilmesi çalışmaları tamamlanan Filyos Liman ihalesinin 2011'in ilk çeyreğinde yapılarak, inşaatına bir an önce başlanmalıdır.''
Raporda, bölgede değişik sektörlerde yatırım yapmak için yerli ve yabancı çok sayıda firmanın yer tahsisi talebinde bulunduğu bildirilerek ''Bunların bir an önce faaliyete geçmesi için birinci bölgede, büyük ölçekli sanayi ve enerji yatırımları yapılacak şekilde Organize Sanayi Bölgesi, endüstri bölgesi ya da başka bir statüde bölge kurulmasına bir an önce karar verilmedir'' ifadesi yer aldı.
Filyos Bölgesi'nin güçlü yönleri
Ulaşım alt yapısı, Zonguldak Havaalanına yakınlığı, yakınından geçen demiryolu ve karayolu bağlantının bulunmasının Filyos bölgesinin güçlü yönleri arasında yer aldığı belirtilen raporda, şu bilgilere yer verildi:
''Bölgede yer alan yaklaşık 10 milyon metrekarelik arazinin hazineye ait olması, Çaycuma ilçesine 7 kilometre, İstanbul-Ankara otoyoluna 100 kilometre mesafede yer alması, enerjiyle ilgili problem bulunmaması, Marmara Bölgesi limanlarının maksimum kapasiteye ulaşması dolayısıyla bölgesel ekonomik gelişmelere imkan sağlayacak sanayiler için Filyos Liman projesinin başlatılması önemli artılardır.''
Öneriler
Raporda, yatırım için müracaat eden firma seçimlerinin yapılması ve bir an önce arsa tahsislerine başlanması gerektiği belirtilerek, öneriler şöyle sıralandı:
- ''Filyos Irmağı üzerinde yapımı planlanan enerji ve taşkın koruma amaçlı barajların ve taşkın projelerinin bir an önce yapımına başlanması,
- Filyos Taşkın Koruma Projesi'nin kalan kısımının yeterli ödenekler ayrılarak en kısa sürede tamamlanması,
- Filyos Limanı'nı çevre il ve bölgelerle bağlayacak demiryolu ve karayollarının yapımına öncelik verilmesi,
- Bölgede imar planının ve parselasyon çalışmalarının acilen yapılması,
- Gelecekte bölgede en önemli soruların başında temiz içme ve kullanma suyu ihtiyacının karşılanması olacağından bu konuda başlatılan çalışmaların hızlandırılması,
- Sanayileşmeyle ortaya çıkacak konut ihtiyacının Toplu Konut İdaresi
Başkanlığı tarafından tespit edilerek çarpık yapılaşmaya meydan vermemek için
gerekli tedbirlerin şimdiden alınması gerekmektedir.''