3. Köprünün Etkileri Hakkında Bilgi Sahibi Değiliz

Her köprü kendi trafiğini ve yerleşimini yarattı

Toplantının açılışında İstanbul Boğazı üzerine inşa edilen köprülerin kentin gelişimine etkileri üzerine kısa bir sunum yapan Çare Olgun Çalışkan; yükselen her köprüyle birlikte kentin de kompakt yapısından daha çok uzaklaştığını aktardı. Boğaziçi Köprüsü inşa edildiğinde 1973’ten 1974’e boğazı geçen taşıt sayısı yüzde 200 artarken, taşınan yolcu sayısının ise sadece yüzde 4'lük bir artış kaydettiğini söyleyen Çalışkan, 1970 - 1990 yılları arasında da özel otomobil sahipliliğinin yüzde 230 artış kaydettiğini ifade etti. Fatih Sultan Mehmet Köprüsü'nün inşa edilmesiyle birlikte kentin sıçramalarla yayılmaya devam ettiğini söyleyen Çalışkan; 2. köprü ve TEM’in faaliyete geçişini takip eden 10 yılın sonunda TEM boyunca uzanan ve köprü bağlantılarıyla beslenen yerleşim alanlarından Gaziosmanpaşa’nın nüfusunun 360 bin, Ümraniye’nin 305 bin, 1989’da Ümraniye’ye bağlı bir yerleşim olan Çekmeköy’ün de 13 bin 500’den 37 bin 500’e yükseldiğine dikkat çekti. Çalışkan, Sultanbeyli’de 1985-1990 yılları arasında nüfus yüzde  2100 artarken, İstanbul’un nüfusunun sadece yüzde 23 oranında arttığının da altını çizdi.

2. Boğaz Köprüsü yapıldıktan sonra Boğazdan geçen taşıt sayısı yüzde 1180 artarken, yolcu sayısındaki artışın yüzde 170'te kaldığına işaret eden Çalışkan, kentin bugünkü ulaşım istatistikleri hakkında ise şu bilgileri verdi:

Araçlı yolculukların yüzde 11’ini kentin iki yakası arasındaki Boğaz geçişleri oluşturuyor ve bu geçişlerin yarısından fazlası iş amaçlı. Bir günde ortalama 1,2 milyon kişi Boğaz köprülerinden ve 300 bin kişi ise deniz yoluyla yakaları geçiyor. Yakalar arası geçişlerde Anadolu’dan Avrupa’ya yapılan yolculukların payı -sabah zirve saatlerinde- yüzde 72 iken, Avrupa’dan Asya’ya yapılan yolculukların payı ise yüzde 28. Boğaz köprülerinden geçen otomobiller ortalama 1,2 kişi taşıyor. Dünya metropollerinde toplu ulaşım ağının bel kemiğini oluşturan raylı sistemlerin toplu ulaşım içindeki payları yüzde 70'in üzerindeyken; bu rakam İstanbul'da yüzde 15,6 ile oldukça gerilerde kalıyor.

3. Köprü Projesi’nin kentin kuzey kesimleri üzerindeki yapılaşma ve nüfus baskısı değerlendirildiğinde, kente en iyimser senaryoyla 7,3 milyonluk bir nüfusun eklenmesinin söz konusu olduğuna dikkat çeken Çalışkan; köprülerden önce kentin 3/2'si yeşil alanken, köprülerden sonra bu oranın tam tersi olduğunu sözlerine ekledi.