|
b>Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Şükrü Binay, gelecek yıl ekonomik büyümeyi inşaat sektörünün hızlandıracağını öngörürken, petrol fiyatlarındaki yükselişin endişe yarattığını söyledi.
Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Şükrü Binay, 2005 yılında büyümenin motorunu yeni inşaatlar ve gayrimenkulün oluşturacağını düşündüklerini söyledi. Şükrü Binay, Türk Ekonomi Bankası (TEB) tarafından düzenlenen “YTL ve Etkileri” konulu toplantıda yaptığı konuşmada, Ramazan’ın getirdiği mevsimsellik ve tarımdaki fiyat artışlarının Ekim’deki enflasyonu yüksek hale getirdiğini kaydetti.
İç talebin, 2005 yılında, 2004 yılına göre yüksek olmayacağı yönünde değerlendirmede bulunan Binay, şunları söyledi:
“İç talebin kompozisyonu değişecek büyük ihtimalle. Reel faizlerde azalma devam edebilirse, iç talep önemli bir şekilde gayrimenkule kayacak. Nasıl ki 2001 krizinden sonra uzun süre otomotiv ve dayanıklı tüketim mallarında iç talep ertelendi, aynı şey gayrimenkul için de söz konusuydu. 2005 senesinde de her şey iyi giderse gayrimenkulde, yeni inşaatlarda önemli talep artışı beklemek gerekiyor. 2005’te büyümenin motorunu yeni inşaatlar ve gayrimenkul oluşturacak diye düşünüyoruz” Binay, konuşmasında YTL’ye geçildikten sonra ciddi bir yuvarlama olup olmayacağına ilişkin tereddütlere de işaret ederek, perakende sektöründe tarihin belki de en keskin rekabetinin şu anda yaşandığını belirtti.
“Ekmekte kredi kartına 8 taksit uygulayan herhalde başka bir ülke yok” diyen Binay, perakende sektöründe yaşanan bu yoğun rekabetin fiyat dışı gerçekleştirilmeye çalışıldığını, ancak YTL’ye geçtikten sonra bunun mutlaka fiyat rekabetine dönüşmek zorunda olduğunu vurguladı.
Bunun ön belirtilerini şimdiden aldıklarını, bazı marketlerin zam yapmayacaklarını, yuvarlamayı aşağıya doğru yapacaklarını ilan ettiklerini hatırlatan Binay, hem perakende sektöründe yaşanan rekabet, hem iç talep noktasında reel ücretleri artırıcı yönde bir gelişme olmaması, hem de geçmişte tüm fiyatların yuvarlanmış olması nedeniyle yuvarlama etkisinin son derece düşük gerçekleşeceğini düşündüklerini söyledi.
PETROL FİYATLARI BASKI YARATIYOR
Şükrü Binay, şu anda dünya ekonomisini tehdit eden en önemli faktörün petrol fiyatları olduğuna dikkati çekti.
Petrol fiyatlarının 50 dolar civarında seyrettiği dünyada, pompa fiyatlarını 38 doların üzerine çıkaran ülke bulunmadığına işaret eden Binay, şöyle devam etti:
“Türkiye’de pompa fiyatları herhalde 34 ya da 35 dolar civarında. Bu uyarlama yapıldığı anda dünya ekonomisinde de Türkiye’de de herhalde birtakım önemli dengeler, değişik farklı yönlerde kurulmak zorunda kalınacak. Eğer petrol fiyatları 50 dolar civarına oturursa 2-3 ay içinde bu fiyat ayarlamalarının hepsini dünyanın tamamı yapmakla karşı karşıya kalacak. Dolayısıyla inşallah petrol fiyatları çok çok kısa süre içerisinde düşer. Yoksa yüzde 10’luk yıllık enflasyon ortamında bir ayda akaryakıt ürünlerine yüzde 5 zam yapılması, farkına varmadığımız ya da farkına varmamaya çalıştığımız inanılmaz derecede ciddi bir olay. Bunu 2-3 ay üst üste tekrarladığımız takdirde çok daha ciddi olacak”
Enerji fiyatlarındaki artışın tamamının enflasyona yansıyacağını tahmin etmediğini de belirten Binay, enflasyondan çok iç talebe ve büyümeye yansıyacağı görüşünü dile getirdi.
ELEŞTİRİLERE YANIT
Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Binay, YTL konusunda yöneltilen bazı eleştirilere de değindi. Bir firmanın, sadece kendi ürünlerinin perakende satış noktalarındaki aylık cirosunun 600 milyon adet madeni para tuttuğuna ilişkin açıklamasını hatırlatan Binay, basılacak 1 milyar 200 milyon adet madeni paranın tutarının 235 trilyon lira olduğunu söyledi.
Bu miktarda bir parayı biraraya getirmenin zor olduğunu, ayrıca bu meblağda bir parayı hiç getirisi olmayan mala yatırmanın çok daha zor olduğunu belirten Binay, fiziki olarak da 3 bin 500 ton eden bu miktarın, 20 ton taşıyan 175 TIR edeceğine işaret etti. Binay, “3 bin 500 ton madeni parayı hangi şirket, hangi deposunda, nasıl stoklayacak. Bunların hepsini tartışmak lazım. Kimse de sorgulamıyor, nasıl bu madeni para ihtiyacını hesapladığını” dedi.
Binay, “700 bin dolarla YTL’nin tanıtımı yapılır mı” şeklindeki eleştiriyi yanıtlarken de şunları söyledi:
“Biz parayı fiilen gösterdiğimiz zaman Türkiye’deki bütün gazetelerin birinci sayfalarının yarısı bize aitti. Bunun için para mı verdik. Tanıttık. 20 ayrı şehirde yapılan anketlere göre farkındalık oranı erkekler arasında yüzde 96, kadınlar arasında yüzde 92. Bu, fiziken YTL’yi göstermeden yapılan bir anketin sonucu”
Binay, “YTL’nin sahteciliğe müsait olduğu” iddiası konusunda ise “Bunu söyleyen insan, bundan 10 sene önce Merkez Bankası başkanlığı yaptı. Merkez Bankası başkanlığı yaparken, Merkez Bankası para basmıyor muydu? Basıyordu. Kendisi hangi değişiklikleri yaptı? Daha sahtecilikle ilgili veri tabanını yeni oluşturuyoruz” diye konuştu. Dünyanın en güvenlikli parası olarak ilan edilen euroda 2003 yılında sahte miktarının 550 bin adet olduğunu belirten Binay, “Önemli olan sahtekarlardan kaç adım öndesiniz, kaç ay, kaç yıl öndesiniz. Yoksa taklit edilmeyecek para yok” dedi.
Şükrü Binay, YTL ile birlikte yastık altındaki paranın çıkacağına ilişkin basında çıkan yazılar hatırlatılarak yöneltilen soruya “TL’nin yastık altından çıktığı tarih 1981’dir. 1981’den bu yana yastık altında hala saklayan varsa, Merkez Bankası olarak çağırır, ödül veririz” şeklinde esprili bir yanıt verdi.
|
