|
b>Erzurum’un Pasinler ilçesi yakınlarındaki ‘Bulamaç Höyük’ kazısına katılan arkeologlar, MÖ 1100- 1500 yıllarına ait yumurta büyüklüğündeki insan başı heykelciği buldular.
Bulunan heykelciğin Prototürklere ait olduğu sanılıyor. Bu tez doğrulanırsa, Türklerin Anadolu’da 3500 yıldır yaşadığı kabul edilecek. Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) tarafından desteklenen ve başkanlığını Avrasya Arkeoloji Araştırmaları Bilim Derneği Başkanı, 9 Eylül Üniversitesi öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. A. Semih Güneri’nin üstlendiği ‘Orta Asya’da Türk Kültürünün Arkeolojik Kaynakları’ (OTAK) adlı uluslararası projenin Türkiye ayağı kalabalık bir ekiple kazıya devam ediyor. Erzurum- Kars karayoluna yakın, Pasinler Ovası’nın tam ortasında, Bulamaç Deresi yakınındaki höyükte, Akdeniz, Atatürk ve 9 Eylül üniversitesi arkeoloji bölümü öğrencilerinden oluşan 30 kişilik bir ekip çalışıyor. Kazıda, Bulamaç I olarak adlandırılan bölümde, toprağın yarım metre derinliğine inildiğinde Ortaçağ ile Urartu dönemi arasına ait kültürlere rastlandı. Bulamaç II’de ise OTAK’ı doğrudan ilgilendiren Son Tunç Çağı’na ait kültürlerin kalıntıları olan surlar ve küpler ortaya çıktı. Üç yıldan beri süren kazılarda tüm arkelogları heyecanlandıran parça ise iki metre derinlikte bulunan yumurta büyüklüğünde, kahverengi bir heykel başı oldu. Pişmiş topraktan heykel başının en çarpıcı özelliği göz, ağız, bıyık ve sakalında Asyatik ögeleri taşıması.
M.Ö. 3000’den itibaren Türk dili konuşan kabilelerin Kafkasya üzerinden Doğu Anadolu’ya gelişlerine ilişkin arkelojik belgeleri 10 yıl sürecek proje sayesinde gün ışığına çıkarmayı hedeflediklerini anlatan Doç. Güneri, Bulamaç’ın çok önemli özelliklere sahip olduğunu bildirdi. Bulamaç’ın Pasinler ovasında tarım ve hayvancılık yapmaya elverişli bir yer olduğuna dikkat çeken Güneri, ‘Erzurum, Ermeniler’in başkenti olarak gösteriliyor. Ermeniler’in bu yörelerde 6’ncı yüzyıldan beri yaşadıkları iddia ediliyor. Bulamaç Höyük kazılarında ise Türklerin buralara 1000 yıl daha erken geldiğini kanıtlayan bulgular var’ dedi. Doç. Güneri şunları söyledi:
‘Bulamaç Höyük kazıları, günümüzden 3500- 4000 yıl öncesine ait Geç Karaz kültürü evresini aydınlatmayı amaçlıyor. Doğu Anadolu’yu hedefleyen bu grupların ölü gömme adetlerine bakılırsa, Hint- Avrupalı değil, Sayan Altay (Türk) kökenli halklar oldukları kolayca anlaşılır. Huri halkları, M.Ö. 3000’den itibaren Doğu Anadolu etnik yapısına damgasını vurmuştur ve bu kültürün Karaz kültürüyle özdeşleştiği bilim insanları arasında genel inanıştır.’
Öte yandan, Bulamaç Höyük’teki kazılara çeşitli üniversitelerden katılan arkelog adayları ise teorik bilgileri hayata geçirmenin mutluluğunu yaşadıklarını bildirdiler.
DOÇ. SEMİH GÜNERİ
Detaylar Türklere benziyor
Bulamaç Höyük kazılarımızda keşfedilen pişmiş topraktan bir insan başı, stil özellikleri gereği bugüne kadar savunulan tezi destekleyen en yeni somut kanıt niteliğindedir. Bu insan başı, tıpkı Orta Asya’daki Türk insan heykellerinde olduğu gibi, bıyık ve keçi sakal detaylarıyla donatılmıştır. Bölgede Prototürklerin 3 bin 500 yıllık arkeolojik izleri keşfedildi.
|
