Felaketin Sebebi Çarpık Şehirleşme

ir haftadan beri devam eden yağışlar sonrası 35 kişi sele kapılarak hayatını kaybetti, Diyarbakır'da 278, Şanlıurfa'da 540 konut hasar gördü.Sel felaketinden, şehirlerin etkilenmesi çarpık kentleşmeyi bir kez daha gözler önüne serdi. Her felaket sonrası gündeme gelen 'çarpık kentleşme' yeniden tartışılmaya başlandı. Çevre ve imar konusundaki uzmanlar belediyeleri suçlarken, belediye başkanları 'doğal afet' diyerek kendini savundu.

Selden en çok etkilenen Güneydoğu'da dere yataklarının yerleşime açılması yağmurun felakete dönüşmesine neden oldu. Diyarbakır'ın Çınar ve Bismil, Batman, Şırnak'ın Silopi ve Uludere, Şanlıurfa'nın Ceylanpınar ilçelerindeki sel faleketleri birçok soruyu yeniden ülke gündemine taşıdı. Yağmurun felakete dönüşmesinin nedeni olarak, dere yataklarının yerleşime açılması gösteriliyor. Selin talan ettiği yörelerde görev yapan belediye başkanları, sorumluluğu kabul etmiyor. Bu konudaki ihmalin kendilerinden önceki yönetimlere ait olduğunu iddia ediyor.

Devlet İstatistik Enstitüsü'nün verilerine göre 3 bin 215 belediyeden 2 bin 60'ı kanalizasyon hizmeti veriyor. Birçok şehrin içinden geçen dereler ıslah edilmeyi bekliyor. Türkiye Belediyeler Birliği Başkanı Aytaç Durak, başkanların popülist yaklaşımlarla imarsız yerlerdeki yapılaşmaya göz yumduğunu dile getiriyor. Durak, kısa vadeli popülist yaklaşımın uzun vadede şehirleri oturulamaz hale getirdiğine vurgu yapıyor.

En fazla can kaybının olduğu Bismil ilçesi Dicle Nehri'nin sıfır noktasında bulunuyor. Bismil'de Kurtuluş, Bozkurt, Dumlupınar ve Dicle mahalleleri muhtemel bir sele karşı boşaltıldı. İlçenin her an sel tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu söyleyen Bismil Belediye Başkanı Şükran Aydın, "30-40 yılın kiri pası kucağımıza düştü." diyerek sel felaketinde kendisinin hiçbir kusuru olmadığını iddia ediyor.

Çevre Mühendisleri Odası Genel Başkanı Ertuğrul Ünlütürk, dereler için, "Bu alanlar acilen ıslah edilmeli ve yapılaşmaya kapatılmalı." diyor. Çukurova Üniversitesi'nden Doç. Dr. Onur Erman da , "Bir alana imar affı getirip, yolunu asfaltlayıp, elektriğine sayaç takmakla bölge imarlı hale gelmiş sayılmaz." diyerek belediyelerin sorumluluğunu vurguluyor.

Batman Belediye Başkanı Hüseyin Kalkan, İluh Deresi'ndeki sel baskını için, "Bu mesele bugünkü bir mesele değildir. 5 yıldır dere kenarında yerleşime müsaade etmedik, burayı imara açmadık. Bu, doğal bir afet, ihmal söz konusu değildir." dedi.

Başbakanlık genelgesi var

Geçen yıl Rize ve Trabzon'da yaşanan sel felaketinin ardından Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, benzer acıların yaşanmaması için bir genelge yayımladı. Genelgeye göre, il, ilçe ve her türlü yerleşim birimlerine ait imar planlarının düzenlenmesinde DSİ tedbir alacak. Derelerin üzeri, zaruri hallere münhasır olmak üzere DSİ Genel Müdürlüğü'nün izniyle gerçekleştirilerek işlemler hariç, kesinlikle kapatılmayacak.