|
b>İstanbul Pera bölgesi New York'un ünlü kültür ve sanat merkezi SoHo olma yolunda. İhsan Kalkavan ve Orjin Grup deluxe otel yapacak. İnan Kıraç ise TRT binasını kültür ve sanat merkezi haline getirecek.
Önce fabrikaların ve imalathanelerin mesken yeriydi... Fabrikaların ve imalathanelerin şehir dışına çıkması ile boşalan binalar, sanatçıların gözdesi oldu. Bölgede sanatçılarla başlayan hareketlilik yeni yatırımları da beraberinde getirdi. Bugün ise sadece sanat merkezi olarak değil, üst gelir grubuna hitap eden butikleri, otelleri ve restoranları ile adından söz ettiriyor. Burası New York'un gözbebeği SoHo...
Tarih kitaplarında çok farklı kültürlerin kesişme noktası olarak tanımlanan, Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarından itibaren ise Avrupa elçiliklerinin mesken tuttuğu Pera da İstanbul'un SoHo'su olacak.
Pera, holdinglerin elinde yeniden hayat bulacak. İhsan Kalkavan'dan, Orijin Grup ve Kıraça Holding'e kadar birçok şirket Pera'yı yatırımda öncelikli bölge ilan etti. Kısa bir süre önce Pera Palas Oteli'ni satın alan İhsan Kalkavan, önümüzdeki aydan itibaren hem oteli yenileme projesine hem de rezidans yapımına start vermeye hazırlanırken, Orjin Grup ise İngiliz Konsoloslu'ğunun yanında butik otel yapımı için düğmeye bastı. Bölgenin büyük ses getirecek yatırımı ise İnan Kıraç'tan... Uzun zamandır TRT binasını satın almak için girişimlerde bulunan Kıraç, nihayet sona yaklaştı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile el sıkışan Kıraç, bölgede 160 milyon dolarlık yatırıma start vermek için TRT'den gelecek son kararı bekliyor.
Kalkavan ABD Konsolosluğu'nu satın almak için görüşüyor
Beyoğlu ya da Frenklerin deyimiyle Pera bölgesi İstanbul'un kültür ve sanat merkezi olma yolunda emin adımlarla ilerliyor. Hala ilk günkü orijinalliğini koruyan binalar, yerli ve yabancı yatırımcıların dikkatinden kaçmadı.
Pera bölgesinin geleceğini gören yatırımcıların başında Beşiktaş Denizcilik'in sahibi ünlü armatör İhsan Kalkavan geliyor. Bölgedeki en önemli yapılardan biri olan Pera Palas Oteli'ni 45 yıllığına Süzer Grubu'ndan kiralayan Kalkavan, bir taraftan oteli yenileme çalışmalarına start verirken diğer taraftan da bölgede rezidans yatırımı yapmaya karar verdi.
"Otelin yenilenmesi için toplam 15 milyon euro harcayacağız. Renovasyon çalışmalarımız 1.5 yıl sürecek" diyen Kalkavan, yatırımlarının bununla da sınırlı kalmayacağını belirterek şöyle devam ediyor: "Bölgede başka yatırım planlarımız da var. Bunun için bina arayışlarımız var. ABD Konsolosluğu'nun bulunduğu binayı almak için görüşmelere başladık. Konsolosluğun karşısında yine aynı adadan dört bina daha aldık. İran Lokantası'nın bulunduğu binayı da satın aldık."
Bölgede diğer firmaların da yatırım yapmak için harekete geçtiğini belirten Kalkavan, "Pera bölgesi tüm yatırımlar tamamlandığında New York'un SoHo'su gibi olacak" diyor.
Kalkavan, Pera Palas'ın işletilmesi için daha önce Türkiye'ye adım atmamış ünlü bir deluxe otel zinciri ile anlaşmak üzere olduklarını söylüyor. Otelin yanına rezidans yapacaklarını da belirten Kalkavan, "Burada Pera ismi çok büyük otel ise küçük kaldı. Bu nedenle yatırımı büyütüyoruz. Burada rezidans projesi geliştiriyoruz" açıklamasını yapıyor. Kalkavan, Pera Palas'ın içinin döşemesi için Versave ile de görüşmeler yaptıklarını sözlerine ekliyor.
160 milyon dolar yatırım
Bölgede yatırıma soyunan bir diğer firma ise Orijin Grup... Zafer Kurşun ve Zafer Yıldırım'ın ortağı olduğu Orijin Grup, İngiliz Konsolosluğu'nun yanındaki Roya Oteli satın alarak renovasyon çalışmalarına başladı. Firma, otelin büyütülmesi için İngiliz Konsolosluğu'nun ek binasını da satın aldı. Otelin 2007 yılının mart ayında yeni yüzü ile kapılarını açması bekleniyor.
Bölgeye esas hareketliliği getirecek yatırım ise Suna ve İnan Kıraç Vakfı'nın yapacağı kültür ve sanat merkezi olacak. Bölgede daha önce Bristol Oteli adıyla tanınan binayı geçtiğimiz yıl içinde satın alarak Pera Müzesi'ni oluşturan vakfın, şimdiki hedefi ise eski TÜYAP ve TRT'nin bulunduğu binaları kültür ve sanat merkezi haline dönüştürmek. Bu konuda uzun bir süredir görüşme halinde olan İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile Suna ve İnan Kıraç Vakfı nihayet anlaşma sağladı.
TRT binasının kültür ve sanat merkezi haline dönüştürmek için 160 milyon dolarlık bir yatırım planı olduğunu belirten İnan Kıraç, "160 milyon dolar hem altyapı hem de binanın yenilenmesi için gereken toplam meblağ... Bunun için gerekli tüm izinler çıktı. Binayı ya devlet ya da ben yapacağım. Ama bunun için TRT Genel Müdürü'nün onayı gerekiyor. İşe başlamak için sadece bu onaya ihtiyacımız var" açıklamasını yapıyor.
Beyoğlu Belediyesi Ahmet Misbah Demircan da TRT binasında kısa bir süre içinde çalışmaların başlayacağını söylüyor. Demircan, "Binanın inşaasında dünyaca ünlü bir mimarla çalışılacak. İnşa çalışmaları başladığı zaman TRT binası ve şu anda İstanbul Metropolitan Merkezi tarafından kullanılan binalar boşaltılacak. Suna ve İnan Kıraç çiftinin en büyük hedefi bu bölgede bir kültür adası yaratmak. Bu kapsamda çiftin, dünyanın sayılı müzelerinden birini de bölgeye getireceği belirtiliyor" diyor.
Pera'nın ardından Tarlabaşı büyük bir yükselişe geçecek
İstiklal Caddesi'nde yaptıkları çalışmalarla yeni bir cazibe merkezi yarattıklarını belirten Demircan, "Pera'da ilk adım olarak TÜYAP binasının üstündeki mezbeleliği kaldırdık. İkinci adım olarak ise İngiliz Konsolosluğu'ndan başlayan ve belediye binasına devam eden Meşrutiyet Caddesi'ni yeniledik. Caddeyi daralttık ve yayalar için geçilebilecek bir alan oluşturduk. Bölgede Londra Oteli'nden başlayarak tüm binaların çehresi yenilendi. Ortaya çok şık bir cadde algısı çıkınca buranın sosyal dokusu da değişmeye başladı. Özellikle İnan Kıraç tarafından yapılacak kültür merkezi bölgenin çehresini tamamen değiştirecek" diyor.
Demircan, Pera bölgesi ile birlikte birkaç yıl içinde Galata ve Tarlabaşı'nın da büyük bir hareketliliğe sahne olacağını söylüyor. "Özellikle Tarlabaşı 10 yıl içinde İstiklal Caddesi'ni de geçecek" diyen Demircan, yerli ve yabancı yatırımcıların bölgede sürekli inceleme yaptığına dikkat çekiyor. Demircan, "Pera bölgesi iki yıl içinde yeni yüzüne kavuşur. Beyoğlu'nda bundan sonra Talimhane, İstiklal Caddesi, Pera ve Galata bölgesi ayrı ayrı bir çekim alanı olacak. Ama Tarlabaşı bunların hepsinden çok farklı olacak" açıklamasını yapıyor.
Meşrutiyet Caddesi'nin trafik yükü azalacak
Öte yandan Başkan Demircan'ın kafasında Pera denince akla ilk gelen cadde olan Meşrutiyet Caddesi'ndeki trafik yükünü azaltmak da var. Bu kapsamda bölge ile ilgili geliştirdiği hayalleri bizimle paylaşan Demircan, "Burada olacaksa trafiğin tek yönlü olması. Bu cadde ileride belki yapılacak kültür merkezinin avlusu gibi kalacak. Tamamen trafiğe kapatılmasa da bir transit geçiş caddesi olarak kullanılacak. Çünkü burada yapılacak oteller ve kültür merkezi ile birlikte büyük bir meydan düşünüyorum. Bu meydanda turistler fotoğraf çektirecek. Bu hayalim içerisinde de araba olabildiğince az olacak" diyor.
Beyoğlu'ndaki esas hareketlenmenin sokakların rehabilite edilip, aydınlatma çalışmalarının yapılması ile başladığına dikkat çeken Demircan, "Şu anda süreç iki kanattan devam ediyor. Bir taraftan Talimhane bölgesi iyileşiyor. İstiklal Caddesi ve Tarlabaşı bulvarı arasında büyük bir hareketlilik söz konusu. Tarlabaşı'ndaki bölgede hareketliliği 2007'de başlatırsak Beyoğlu'nun bütününü bu yenilenme çalışması sarmış olacak. Sermayede belli sokaklara ve belli bölgelere sıkışmaktan kurtulacak. Daha rahat yayılabileceği bir alan bulacak" diye konuştu.
Beyoğlu'nda fiyatlar 4'e katlandı
Bölgedeki hareketlilik emlak fiyatlarında da büyük bir patlama yarattı. İhsan Kalkavan, "Bölgenin değerlendiğini gören mal sahipleri fiyatları çok artırdı" diyor ve ekliyor: "Fiyatlar 4 katına kadar çıktı. Birkaç ay önce 1 milyon dolara satılan binaların fiyatları bir anda 4 milyon dolar oldu."
Turyap Yönetim Kurulu Üyesi Başak Soner'de bu artışı doğruluyor. Soner, "Özellikle Pera'da yatırımlar çok ciddi olarak arttı. Pera'nın kültürel ve tarihsel dokusu profesyonel gayrimenkul yatırımcılarını cezbediyor. İstiklal Caddesi’nde fiyatlar tavan seviyede. Fiyatlarda belirgin bir şişme söz konusu. Fiyatlardaki bu gerilim İstiklal Caddesi’nde emlak alım-satımını bir hayli zorlaştırıyor. Burada gayrimenkulü olanın satmasının tam zamanı. Çünkü caddede bulunan mülklerin fiyatı baş döndürücü bir hızla arttığından bir tıkanma noktasına gelindi" diyor.
Beyoğlu bölgesini "İstanbul'un rantı en yüksek bölgelerinden biri " olarak tanımlayan Soner, şöyle devam ediyor: "Bugüne kadar Beyoğlu'da gayrimenkul yatırımı dendiği zaman akla sadece İstiklal Caddesi'ne cepheli dükkanların satın alınması gelirdi. Bu sayede yatırımcılar kısa vadede yüksek kira getirisi hedeflerlerdi. Bugün ise Beyoğlu’nda gayrimenkul yatırımcı profili ve yatırımcı eğilimleri semtin dönüşümüyle eşgüdümlü olarak değişiyor. Yıllardır söylene gelen ancak hep kağıt üzerinde kalan Beyoğlu’nun gerçek anlamda bir kültür merkezi olması fikri artık pratikte hayata geçiriliyor."
Tarihi yarımadanın karşısı Pera, şimdi cazibe merkezi
Geçmişte Galata Yarımadası'nın günümüzde Beyoğlu olarak bilinen kesimi 'karşısı', 'öteki' veya 'öte yan' anlamında Pera olarak adlandırılıyordu. Bölgenin Tarihi Yarımada'ya göre konumlanışından yola çıkılarak verilen bu ad, Pera'nın günümüze gelene kadar çeşitli dönemlerde taşıdığı farklı kimliği de ifade eden bir sözcük oldu. Pera denilen bugünkü Beyoğlu bölgesi ise Fransa ile başlayan, Avrupa ülkelerinin İstanbul'da sürekli elçilik kurma girişimleri ve Fetih'ten sonraki İslam politikalarıyla çok yavaş da olsa kentleşmeye açıldı. Fransız daimi elçiliğinin ardından diğer elçilikler de açılmaya ve -İran hariç- hepsi kentin bu yakasına yerleşmeye başladı. Bu da bu bölgenin Tarihi Yarımadanın yaşamından, yerleşim özelliklerinden, sosyal yapısından farklılaşmasını sağlıyordu.
Bölgede asıl değişim 19. yüzyılda Haliç'in iki yakasını birbirine bağlayan köprünün yapılmasıyla başladı. Galata Köprüsü, karşı tarafta Sultanhamam ve Kapalıçarşı çevresindeki ticaret bölgesini Galata'daki ticaret ve finans bölgesine bağlar. Karşısı daha çok bir üretim ve iç üretimin toplanma merkezi olarak çalışırken, burası da ithal, ihraç ve finansman işlerinin yürütüldüğü merkez oldu. Hıristiyan Osmanlılar ve Avrupalılar, "Pera" adını kullanırken; Türkler, yöreye "Beyoğlu" dediler. Ulusal Kurtuluş Savaşı'ndan sonra, 1925 yılında, kent ve mahalle adlarının Türkçeleştirilmesi sırasında, "Pera adı kaldırıldı. Bu değişim sırasında yalnızca "Beyoğlu" ve "Galata" adı bırakıldı.
|
