İstanbul'un Geleceği Geçmişine Karşı

/P>

Yenikapı'da neolitik hemşehriler

İstanbul'da varlığı bilinen ve Marmaray inşaatıyla gün yüzüne çıkarılma şansı yakalanan Theodosios Limanı'yla ilgili çalışmalar tamamlanmak üzereyken, kazı alanında tesadüfen bulunan iki iskelet arkeolojik çalışmanın seyrini bütünüyle değiştirdi ve kazılarda erişilen tarih birden bire altı bin yıl geriye gitti. Çünkü bir evin tabanı olduğu düşünülen mezardaki iskeletler yaklaşık 8 bin yaşındaydı. Kazılar tüm hızıyla devam ederken İsmail Karamut yeni arkeolojik bulguların projeyi aksatıp aksatmayacağı sorusunu şöyle yanıtlıyor: "Arkeolojik kazılarda tarih vermemiz çok güç, çıktığı sürece kazmak zorundasınız. Zaman zaman tarih mi? Yoksa 3 milyar dolarlık proje mi? diye sorular aklımıza geliyor ama ikisini de bir arada yürütmek için kurul da, bizler de elimizden geleni yapıyoruz, zaten ben arkeoloji müze müdürü olarak arkeolojik kazılardan vazgeçemem. Türkiye'deki en büyük ve en önemli arkeolojik kazı alanının üzerinde çalışıyoruz."

Kazı alanının sorumlularından Yaşar Anılır da, bugünkü bulgularla artık sona yaklaşıldığını söyleyerek, son bulunan iskeletlerle ilgili çalışmalar hakkında bilgi verdi. İskeletlerin İstanbul'un geç neolitik dönemiyle ilgili çok önemli bir keşif olduğunu söyleyen Anılır deniz seviyesinin 6 metre kadar altında süren kazılarda artık siyah bir kil tabakasına ulaşıldığını, bu tabakanın altında yapılan sondaj çalışmaları sonucunda kazıyı tamamlamayı düşündüklerini aktardı. Kazı çalışmalarının her türlü sürprize açık olduğunu söyleyen Anılır ortaya çıkacak yeni bulguların tüm planlarını değiştirebileceğini eklemeyi de ihmal etmedi.

Peki 8 bin yıllık mezar İstanbul'un tarihi açısından ne ifade ediyor? Karamut bu soruya şöyle cevap veriyor: “Neolitik dönem bulgularının İstanbul'un bu dönemde Avrupa'yla Asya'yı birbirine bağlayan bir limanında bulunmuş olması oradaki tarihsel boşluğu kapatması açısından çok önemli. Neolitik mezarlar Güneydoğu Avrupa'yla Kuzeydoğu Anadolu arasındaki kültürel geçişi göstermesi açısından, İstanbul'da, tarihi yarımadada tarımcı toplulukları göstermesi bakımından da önemli buluntular. Bu bulgular İstanbul bilenen tarihini değiştirecek nitelikte.”